Günümüzde dizüstü bilgisayarlar yükselişlerini sürdürseler de, masaüstü bilgisayarların soyu henüz tükenmedi ve yakın bir gelecekte de tükenecek gibi görünmüyor. Özellikle masaüstü bilgisayar bileşenlerinin fiyatlarının düşmesiyle birlikte, günümüzde masaüstü bilgisayar sahibi olmak oldukça cazip görünüyor. Alışveriş esnasında elbette en önemli parçaları işlemci, anakart ve ekran kartı gibi bileşenler oluşturuyor gibi görünüyor. Fakat tüm bu bileşenleri bir arada tutan kasanın, satın alım aşamasında büyük önem taşıdığı da bir gerçek. Kasa tercihi yaparken dikkat edilmesi gereken pek çok kriter bulunuyor.
Kasa seçiminde sadece tasarıma bakarak tercih yapamayacağınız bir gerçek. Anakartınız başta olmak üzere kasanızın içini doldurmak istediğiniz diğer bileşenleri de dikkate alarak bir tercih yapmalısınız. Seçim aşamasında; kasanın boyutu ne olacak, sabit diskler için yeterli yer var mı, fanlar işlemciyi soğutmak için yeterli olacak mı, donanımlarınızın gücünü karşılayacak seviyede güç üretebiliyor mu gibi daha pek çok soru ortaya çıkıyor. Bu rehberde bu sorulara ilişkin tavsiyelerde bulunmaya çalışacağız.
Kasanızın boyutu ne olacak?
Öncelikle satın alacağınız kasanın anakartınızla uyumlu olması gerekiyor. Anakartınız Mini Tower formunda ise bakmanız gereken kasa türleri Mini Tower ATX, anakartınız Midi Tower formunda ise yine tercih etmeniz gereken kasa Midi Tower ATX olmalıdır. Elbette anakartın yanında diğer bileşenlerin boyutları nedeniyle de tercihinizi uygun boyutlu kasadan yana yapmanız gerekiyor. Bu biraz da sisteminizin kullanım alanıyla ilgili elbette. Örneğin, oyun bilgisayarları genellikle büyük boyutlu kasalara kurulurlar. Çünkü oyun oynamak için gerekli olan bileşenler hem boyut olarak büyük oluyor, hem de çok fazla ısındıkları için alana ihtiyaç duyuyorlar.
Piyasada farklı boyutlarda kasalar bulunuyor. Midi Tower, Mini ITX, Slim ve Mini Tower bunlardan bazıları. Her biri kullanım farklılıkları sunmasıyla da birbirlerinden ayrılıyorlar. Bu kasa türlerini inceleyerek donanımlarınıza uygun kasayı tercih edebilirsiniz. Ancak sadece donanım parçalarınızın satın alacağınız kasanın içine sığmasının yeterli olmayacağını bilmeniz gerekiyor. Sağlıklı bir sistem için kasanın içinde boş alanların kalmasına dikkat etmeniz şart; kasa içi hava dolaşımının yeterli düzeyde olduğundan emin olun.
Tasarım: Şık bir görünümden fazlası
Piyasada sıra dışı tasarıma sahip kasa modelleri bulunuyor. Özellikle oyuncular için iyi seçenekleri görebiliyoruz. Agresif tasarımlı ve ışıklandırmalı kasalar fazlasıyla rağbet görüyorlar. Şeffaf kapaklı ve LED ışıklı modeller oldukça şık görünüyor doğrusu. Ancak satın alacağınız kasanın görünümünün şık olmasının yanı sıra pek çok detaya da önem göstermeniz gerekli. Bu detaylar kasanın dış görünümünde olduğu kadar iç tasarımında da dikkat çekiyor. Örneğin kasa içindeki kablo dağılımına ve kabloların geçtiği alanlara bakmanız, montaj konusunda size yarar sağlayacağı kadar hava sirkülasyonunu da yakından ilgilendiriyor. Diğer yandan satın almayı düşündüğünüz kasanın, donanımınıza havasızlık kadar zarar veren bir diğer etken olan toza karşı da dayanıklı olması gerekli. Bu nedenle kasanın çevresinde toz filtreleri olup olmadığını da bizce kontrol etmelisiniz.
Kasanın dış tasarımına dönecek olursak, ön panelinde bağlantı noktaları bulundurmasının yararınıza olduğunu söyleyebiliriz. Ön panelinde arabirimler bulunduran kasalar, diğerlerine göre daha rahat bir kullanım sunuyorlar. Bu sayede çokça kullanılan USB ve kulaklık girişleri gibi bağlantılar için sürekli kasanın arkasına uzanmak zorunda kalmıyorsunuz. O sebeple satın alacağınız kasanın bu girişlere ön panelinde yer verip vermediğine muhakkak bakın. Günümüzde zaten pek çok kasada ön tarafta bu girişlere ve fazlasına yer veriliyor. Ancak diğer yandan bazı kasalar ön panelinde USB bağlantısı bulundursalar da, ucuz işçilik ve kullanılan kalitesiz malzemeden dolayı bu USB portları elektrik kaçakları nedeniyle uzun ömürlü olmuyor ve kısa bir süre sonra bozulabiliyor. Bu da USB belleğinizin bilgisayarca tanınmayacağı veya taktığınız USB belleklerin yanacağı anlamına geliyor. Bu sebeple kasanın kalitesinden emin olmanız şart.
Uygun sıcaklık koşulları
İyi bir sistem için kaliteli donanım birimlerine sahip olmanız kadar, onların çalışabilmesi için uygun sıcaklık koşullarına da ihtiyacınız var. Bunun için kasanın soğutma özellikleri üzerinde oldukça hassas durmalısınız. Genellikle daha büyük boyutlu kasalar daha fazla boşluğa sahip oldukları için daha kolay soğuyacaktır. Ancak büyük boyutlu olan kasalar da yüksek işlem kapasiteli öğelerle donatılacağı için yine iyi bir soğutma sistemine ihtiyaç duyacak. Ancak eğer sadece e-postalarınızı kontrol etmek, internete bağlanmak veya ufak tefek işlemler yapmak için bir kasa topluyorsanız, çok fazla sıcaklık problemine tanık olmayacaksınız.
Kasanızın içindeki ısı dengesini iyi bir şekilde ayarlamanız stabil bir sisteme sahip olmak için oldukça önemli. Bu sebeple kasa hacminizin yanında, beraberinde kaç adet fan getirdiğine dikkat etmeniz gerekli. Bunun yanı sıra kasaya ek olarak kaç adet fan takabileceğinizi bilmeniz de iyi olacak. Yüksek performans bekleyeceğiniz bir sistem topluyorsanız, ekstra fanlı kasalar tercih sebebiniz olmalı. Ayrıca iyi bir hava sirkülasyonu için, kasanın önden aldığı havanın arka kısımlara ulaşabilmesi konusunda kasa içi düzen de etkin rol oynuyor. Bu nedenle kasa içinde bulunan kabloları dağınık bırakmamanızı tavsiye ederiz.
Sessiz bir sistem
Her ne kadar fanlar soğutma konusunda etkin rol oynasalar da ses konusunda dezavantaj yaratmıyor değiller. Zira bir kasanın kulakları sağır edecek gürültüsünün en büyük suçlusu, içinde dönüp durmakta olan fanlardır. Bu yüzden fan seçiminde de dikkat etmeniz gerekli. Bu konudaki en önemli ipucu, daha küçük boyutlu fanların daha çok gürültü çıkartacağıdır. Her ne kadar ilk bakışta tam tersinin daha mantıklı olduğu düşünülecek olsa da, küçük fanların aynı hava akımını yaratabilmesi için daha çok sayıda dönüş yapmak zorunda olması, büyük fanlara göre daha çok ses çıkarmaları anlamına geliyor. Bu sebeple kasanızda birkaç adet büyük fanın olması sessizliğe çare olacaktır.
Sessiz bir kasa için, kasa içinde bulunan tüm birimlerin iyi bir şekilde sabitlendiğinden emin olmanız olası gürültüleri engeller. Ayrıca kullanacağınız sabit diskler de gürültüye katkıda bulunur. Bu nedenle mümkün mertebe SSD'ye yönelmenizi tavsiye ederiz. Böylece ses konusuna çözüm getirirken performans artışına da katkıda bulunabilirsiniz.
Daha fazla performans = Güç
Satın alacağınız kasanın üzerinde halihazırda bir güç kaynağı bulunuyor olacak, ancak bu güç kaynağının üst seviyede olmasını beklememelisiniz. Eğer standart bir kasa topluyorsanız bu güç kaynağı size yetebilir, fakat üst kullanımlar için ayrıca bir güç kaynağına ihtiyaç duymanız olası. Uygun fiyatlarla toplanan standart bir sistemin enerji tüketimi 150 - 200 watt civarında olacakken, bu değerleri kasanın üzerindeki en kalitesiz güç kaynağı bile rahatlıkla karşılayabilir. Fakat sistemi koruma adına hiçbir teknoloji içermediğinden, şebeke bazlı sorunları rahat bir şekilde sisteminize yansıtabileceğini de hesaba katmalısınız. Bu sebeple satın alacağınız kasa üzerinde bulunan güç kaynağı herhangi bir koruma faktörüyle donatılmamış ise, değiştirmeyi düşünebilirsiniz. Elbette üzerindeki güç kaynağıyla yüksek güç üretebilen kasa modelleri de yok değil.
Şehir efsanelerine aldırmayın
Bu son adımımızda kasa seçimine yönelik değil, kullanımına ilişkin birkaç tavsiyede bulunmak isteriz. Önceki adımda bahsettiğimiz güç kaynağı seçiminin gösterdiği önem kadar, kasanızı konumlandıracağınız alanın da önem taşıdığını söylememiz gerekli. Fanların hava alıp vermesini engelleyecek şekilde konumlandırılan kasaların, bileşenlerin çok daha kısa sürede ısınmasına sebep olacağını bilmelisiniz. Ayrıca sistemi soğutmak için kasa kapağını açma yönteminin de tamamen şehir efsanesi olduğunu söyleyelim. Oldukça yanlış bir uygulama olan bu yöntem neticesinde dışarıdaki tüm tozları kasanızın içine davet etmiş olursunuz. Böylece donanım parçalarınız statik elektriğe maruz kalacak ve ömrü daha kısa olacaktır.