Cep telefonu üreticisi RIM hayatta kalma mücadelesi veriyor. Plan şu: BlackBerry ismi değişiyor; yeni bir işletim sistemi ve yeni bir model geliyor. Her ne kadar yeni "iPhone benzeri" telefon Z10 ortalama bir model olsa da farklı bir hareketli kontrol anlayışına sahip olan işletim sistemi ilgi çekici.
İşletim sisteminden önce, BlackBerry Z10'un donanımını ele almamız gerekiyor. Telefonda klavye ya da navigasyon tuşları bulunmuyor. Z10'u kullanmak kolay ama 4,2 inçlik ekrana sahip telefonun 130 x 66 x 9 milimetre boyutlarındaki kasasının biraz büyük olduğunu söylemeliyiz. Bir diğer iddialı akıllı telefon olan RAZR HD çok daha büyük 4,7 inçlik ekrana sahip olmasına rağmen 131,9 x 67,9 x 8,4 milimetre boyutlarıyla çok az daha büyüktü. Tasarımı iPhone'a çok benzeyen telefonun işçiliği ne yazık ki o kadar da iyi değil. Z10'un kasasında büyük oranda plastik malzeme kullanılmış. Test etme şansı bulduğumuz modelin yumuşak plastik arka kapağı yerine tam oturmuyor ve ileri geri oynuyor.
Arka kapağın altında 64 GB'a kadar destek veren microSD girişi bulunuyor. Telefonun 16 GB dâhili hafızasının 11,3 GB'ı kullanıma açık. 1.800 mAh gücündeki pil gündelik kullanım için gerekli enerjiyi sağlamaya yeterli. Tam ekran parlaklığında 5 saat 11 dakika internet gezinti süresi sağlayan pil 150 dakikada tamamen doluyor. Z10'da ayrıca bir de microHDMI girişi bulunuyor.
Ekran, kamera ve internet
Z10'nun en dikkat çekici yönü, inanılmaz net görüntü veren ekranı. 1.280 x 768 piksel çözünürlüklü 4,2 inçlik ekran 355 ppi piksel yoğunluğu sunuyor. LCD ekranın netliği yanında iyi karşıtlık oranı da dikkat çekiyor.
Z10'un kamerasından da gayet memnun kaldığımızı söyleyebiliriz. Sıra halinde birkaç resim çekme özelliği özellikle iyi çalışıyor. Sade bir tasarıma sahip kamera menüsünde her şeyin yeri belli. 8 megapiksel kamera gündüz ışığında çok net görüntü alıyor; renkler aslına sadık. Renkler yapay ışıkta da hiç fena değil ama netlikte biraz kalite kaybı görülüyor. Sonuç olarak kamera, gayet tatmin edici bir performans sunuyor. Full HD videolarda da renkler aslına sadık ve rakipleriyle karşılaştırıldığında gayet net.
Tam internet gezginlerine göre
Yeni BlackBerry, çağdaş bir akıllı telefonda olması gereken kalitede bir internet gezinti aracına sahip. Portre görüntüde çift dokunuşla sayfa yakınlaştırılıyor. Açılan sayfalar sekmeler halinde görüntülenebiliyor. Z10'un internet hızı mükemmel: telefon kablosuz bağlantı üzerinden 600 KB boyutlu test sayfamızı 2,9 saniyede açmayı başardı. Telefon LTE ve HSPA destekliyor. GSM üzerinden yapılan normal telefon görüşmelerinde ses son derece net: konuşmalar sırasında çok az parazitle karşılaştık. Kaliteli ve güçlü hoparlörler yüksek ve temiz ses veriyor.
BlackBerry 10 OS: Ne kadar iyi?
BlackBerry'nin yeni işletim sistemi, navigasyon tuşları yerine tamamen hareketleri kullanıyor: sağ ve sol hareketler uygulama ekranını ve mesaj merkezini açıyor. Yukarıya doğru hareket nerede olursanız olun ana ekrana geri dönmenizi sağlıyor. Görev yöneticisinde o an açık sekiz uygulamayı görmek mümkün. İnsan ister istemez telefon üzerinde çok az kontrole sahip olduğu hissine kapılıyor. Parmağınızı ekranın altından üstüne doğru hafifçe hareket ettirince BlackBerry'nin göz atma özelliği devreye giriyor: o an açık olan ekran şeffaflaşıyor ve arkadaki uygulama görülüyor.
Parmağınızı sağa kaydırınca doğrudan mesaj merkezine gidiyorsunuz. İşletim sisteminin en göze çarpan özelliği bu mesaj merkezi. Tüm kullanıcı hesapları, SMS'ler, BlackBerry Messenger ve aramalar burada listeleniyor. Burada mesajlarla ilgili bir seri sıralama seçeneği sunuluyor. BlackBerry Messenger hala BlackBerry kullanıcıları arasında ücretsiz mesajlaşma sağlıyor. Sistem artık video chat hizmeti de sunuyor.
Telefonun sanal klavyesini oldukça beğendiğimizi söylemeliyiz. Daha önce dokunmatik ekranlı bir cihazda bu kadar hızlı mesaj yazılabildiğini görmemiştik. Sistem yazmakta olduğunuz kelimeyi doğru tahmin ettiğinde parmağınızı yukarı doğru hareket ettirince o kelime seçiliyor.
Ana ekranda parmağınızla yukarıdan aşağıya doğru hareket edince seçenekler, Wi-Fi ve Bluetooth kısa yolları görüntüleniyor. Ama o an açık bir uygulama varsa aynı hareketi yaptığınızda o an açık olan uygulamayla ilgili seçenekler görüntüleniyor.
Açıkçası sisteme biraz alışmak gerekiyor. Kullanıcı rehberi eşliğinde bir alışma dönemi geçirmeniz gerekiyor çünkü sistemi kullanırken kavramak zor. Bir kez alışınca sistem gayet akıcı bir şekilde çalışıyor. Ama sistemi biraz kişiselleştirebilmek mümkün olsa daha iyi olurdu: sistem her telefonda aynı görünüyor. Bu arada telefonun çift çekirdekli Qualcomm işlemcisinin çok iyi performans gösterdiğini de belirtelim.
Uygulama mağazası
RIM'in belirttiğine göre BlackBerry uygulama mağazasında halen 70.000 dolayında uygulama bulmak mümkün. Mağaza son derece derli toplu, neyin nerede olduğu belli. İndirilen uygulamalar klasörler altında toplanabiliyor. Her ne kadar mağazada Angry Birds: Star Wars gibi tanınmış uygulamalar bulmak mümkün olsa da çoğu uygulama günümüz standartlarında ortalama diyebileceğimiz türden. Android uygulamalarının da BlackBerry'de çalıştırılabiliyor olması işleri iyice karıştırıyor: bir uygulamanın BlackBerry için mi yoksa Android için mi yazılmış olduğunu belirten herhangi bir gösterge bulunmuyor. Ayrıca Android uygulamalarının farklı tasarımlarından (örneğin Android tarzı menüler) dolayı sorunlar çıkabildiği gibi can sıkıcı hız sorunları da baş gösterebiliyor. Facebook, Twitter ve Dropbox uygulamaları, telefona yüklü olarak geliyor.
Güvenlik
BlackBerry Z10, firmanın diğer modellerinde de olduğu gibi güvenlik söz konusu olduğunda rakip tanımıyor. Telefonda işyeriniz için, e-mail ve özel uygulamalar içeren ayrı bir hesap, özel kullanım için ayrı bir hesap açmak mümkün. Yani Android işletim sisteminde ancak özel olarak geliştirilmiş uygulamalar aracılığıyla kullanılabilen bir özellik Z10'da zaten bulunuyor. Hesaplar için uygulama izinleri ve ebeveyn kontrolü belirlemek mümkün.
Ama telefonun güvenlik ayarlarının bir karşılığı da var: Z10 PC'lere sanki dâhili bir hafıza sürücüsü gibi bağlanıyor. Bilgisayarda ağ sürücüsü gibi görünen telefonu, iTunes benzeri BlackBerry yazılımıyla görüntüleyebiliyorsunuz. Ama her şey halledildikten sonra dosyaları sürükleyerek telefona atmak çok kolay.
Telefonun sesli kontrol sisteminin yeterince gelişmiş olduğunu söylemek zor: ancak monoton bir şekilde söylenen açık ve kesin komutlara karşılık veriyor. Telefonun harita hizmeti üzerinde de daha çalışılması gerekiyor. Uygulama mağazasında da daha iyi bir alternatif bulamadık. Sonuç olarak ne yazık ki telefonun harita uygulamasının bu haliyle başarısız olduğunu söylememiz gerekiyor.
Uygulamalar söz konusu olduğunda henüz cevaplanması gereken pek çok soru var. Sistemin karmaşık güvenlik özelliği her ne kadar sistem yöneticilerini memnun edecek olsa da sıradan kullanıcının sıkılacağı kesin.
Sonuç
BlackBerry bu model sayesinde kısa süre için de olsa ilgi çekeceğe benziyor. Ama bu ilgiyi uzun süre koruyabileceğini zannetmiyoruz. Her ne kadar, LTE desteği, çok iyi bir kamera, akıcı performans ve yüksek ses kalitesi sunsa da Z10, karmaşık tasarımı nedeniyle biraz göz korkutucu. 620 Avro'luk Avrupa fiyatı ise, tatmin edici olarak kabul edilebilir.
BlackBerry 10 OS, iş dünyasının kullanabileceği bazı yeni özelliklere sahip. Ama kendi özel kullanımı için bir telefon arayanların iOS ya da Android'i değil de BlackBerry OS'u tercih etmesini gerektirecek önemli bir neden gelmediğini de belirtmemiz gerekiyor.
BlackBerry Z10'un detaylı test sonuçları ve teknik özellikleri, bir sonraki sayfada bulacağınız tablomuzda...
Teknik özellikler ve tüm test sonuçları
| İşletim Sistemi | BlackBerry 10 OS |
| App Store Bağlantısı | BlackBerry App World |
| İşlemci | Qualcomm MSM8960 Snapdragon |
| Çekirdek Sayısı | Çift Çekirdekli |
| Saat Hızı | 1.500 MHz |
| RAM | 2.048 MB |
| Pil: Konuşma Süresi | 6 saat 1 dakika |
| Pil: İnternet | 5 saat 11 dakika |
| Pil: Dolum Süresi | 2 saat 30 dakika |
| Pil: Kapasite | 1.800 mAh |
| Ağırlık | 137 gram |
| Boyutlar | 130 x 66 x 9 milimetre |
| WLAN | 802.11n/g/b/a |
| GSM | Quad Band |
| EDGE | Var |
| UMTS: Veri Alımı | 21,1 Mbit/s |
| UMTS: Veri Gönderimi | 5,8 Mbit/s |
| LTE: Band Tipi | 800, 1.800, 2.600 MHz |
| Gezinti Aracı Flash Destekliyor mu? | Evet |
| Video Telefon | WLAN ve UMTS |
| Dokunmatik Ekran | Kapasitif (çoklu dokunmatik) |
| Dokunmatik: Tepki | Çok iyi |
| Ekran: Tip | LCD |
| Ekran: Boyutlar | 55 x 91 milimetre |
| Ekran: Boyut | 4,2 inç |
| Ekran: Çözünürlük | 768 x 1.280 piksel |
| Ekran: Piksel Yoğunluğu | 357 ppi |
| Ekran: Renk Sayısı | 16.777.216 renk |
| Ekran: Karşıtlık | 5,2:1 |
| Ekran: Ortam Işığı Altında Parlaklık | 195 cd/m² |
| Ses Kaydı | Var |
| Profiller | Var |
| Push e-mail | Var |
| Hafıza | 11.571 MB |
| Hafıza Kartı Girişi | microSD |
| USB Sürümü | USB 2.0 |
| USB Girişi | microUSB |
| USB: 100 MB Veri Transfer Süresi | 14 s |
| SIM Kartı Girişi | microSIM |
| Bluetooth | 4.0 (A2DP) |
| Kamera: Çözünürlük | 8 megapiksel |
| Kamera: Makro Minimum Uzaklık | 6 cm |
| Kamera: Otomatik Odaklanma | Var |
| Video Kayıt Çözünürlüğü | 1.080 x 1.920 piksel |
| TV Çıkışı | microHDMI |
| Müzik Oynatıcı Formatlar | MP3, WMA, AAC |
| Kulaklık Çıkışı | 3,5 milimetre |
| Video Oynatıcı | Var |
| FM Radyo | - |
| Navigasyon: GPS Alıcı | Var |
| Navigasyon: Yazılım | Önceden yüklü |
| Navigasyon: Tam Sürüm | Tam sürüm |
| GPS: GPS Kilitlenme | 14 saniye |
| Karşılaştırma: Browsermark | 1709 puan |
| Kutu İçeriği | USB kablosu, stereo kulaklık, telefon kılıf, CD ve hafıza kartı üzerinde kullanıcı kılavuzu |