Korumasız bilgisayarlar, virüslere, zararlılara ve diğer çevrim içi tehliklelere karşı açıklar. Kimlik hırsızlığının getirdiği gerçek tehlikelere karşın zaman zaman yanlışlıkla zaman zaman ise kendi ellerimizle değerli kişisel bilgilerimizi tüm dünya ile paylaşıyoruz.
Çevrim içi dolandırıcılar kişisel bilgilerimizle uğraşmak yerine bazen de çevrim içi banka bilgilerimizi çalmaya çalışıyorlar. Bu dolandırıcıların bazıları o kadar inandırıcı ki en tecrübeli bir bilgisayar kullanıcısını bile gerçek olması konusunda şüpheye düşürebiliyor. İyi olan şey ise tüm bunlara karşı koyabilmenizin mümkün olması.
İnternet zararlılarına karşı en büyük dostunuz bilgisayarınız. Kullanacağınız koruma yazılımlarına para ödemeniz de şart değil. Bazı bilgiler ve internete gönderdiğiniz bilgilerde yaptığınız küçük değişiklerle çok daha güvende olabilirsiniz.
Virüsler, casus yazılımlar ve rootkit'ler
Virüsler, casus yazılımlar ve rootkit'ler
Zararlı yazılımlar, PC'lerin ilk günlerinden beri mevcutlar ve giderek daha akıllı bir hale geliyorlar. Farklı tür zararlılar farklı etkinliklerde bulunsa da hepsinin ortak bir noktası var: PC'nize siz fark etmeden girmeye çalışıyorlar.
En ünlü zararlı türü ise virüsler. Bilgisayar virüsleri, gerçek hayattaki virüslere benziyorlar. PC'nize bulaştığında onla iletişime geçen diğer PC'lere bulaşabiliyorlar. Virüsler genellikle e-posta yoluyla yayılıyorlar ancak belgeler ve indirmelerle de gelebiliyorlar. Solucan adındaki virüsler ise dosyalara bulaşma ihtiyacı duymuyor ve PC'nizdeki açıklardan faydalanabiliyor.
Virüsler genellikle kötü sonuçlara yol açabiliyor. Bunların en kötüsü ise bilgisayarınızın erişimini başkasına veren rootkit'ler. Bu erişim, bilgisayarınıza daha fazla zararlı sokmak, bilgisayar kaynaklarını çalmak için kullanılabiliyor, örneğin spam e-postaları göndermek veya belirli bir web sitesine saldırmak için.
Casus yazılımlar, zararlıların yaptıkları
Casus yazılımlar ise bilgisayarınıza yerleşip ne yaptığınızı izler ve sunucusuna bilgi gönderir. Bu, kredi kartınızın ayrıntıları olabileceği gibi, ziyaret ettiğiniz web siteleri veya yazdığınız her şey olabilir.
Zararlılar, web tarayıcınızı farklı sitelere yönlendirebilir, ekranınızı reklamlarla doldurabilir, bağlantınızı ve PC'nizi yavaşlatabilir. Casus yazılımlar genellikle tek başına dolaşmazlar, eğer bir PC'de casus yazılım varsa bu PC'de genellikle onlarca veya yüzlerce benzer zararlı bulunur.
Casus yazılımlar, normal yazılımların içerisinde de bulunabilir. Özellikle ücretsiz müzik yazılımları ve eşten eşe (P2P) yazılımlarıyla indirdilen korsan yazılımlara entegre edilmiş olabilir. Ancak casus yazılımları ve zararlıları engellemek zor bir iş değil.
Nasıl karşı koyabilirsiniz?
Zararlılara karşı birkaç şekilde savaşmanız mümkün. İlk yapmanız gereken, Windows güncellemelerinin ve internet tarayıcınızın (Internet Explorer, Firefox, Chrome, Opera...) en güncel halini yüklemiş olmak.
İkinci adım ise iyi bir güvenlik yazılımı kullanmak. Bu konuda size Microsoft tarafından ücretsiz olarak sunulan Security Essentials'ı önerebiliriz ancak hangi güvenlik yazılımını kullanırsanız kullanın, güncel olduğundan emin olun. Her gün sayısız zararlı yayınlanmakta ve güvenlik yazılımınız güncel olmadığında bunlara karşı işe yaramaz hale gelmektedir.
Peki bir güvenlik paketi için para harcamalı mısınız? Bu sizin kişisel tercihinize bağlı. Ücretli paketler, otomatik taramadan aile koruması ve ince ayar gibi ekstralar her tür sorun için bir çözüm sunabiliyor. Ancak birçok durumda dikkatle seçilmiş ücretsiz yazılımları kullanarak benzer bir koruma sağlayabilirsiniz.
Dikkat etmeniz gerekenler
Ancak Windows'daki özellikleri de göz ardı etmemelisiniz. Windows Defender ile casus yazılımları ve diğer zararlıları bilgisayarınızdan uzak tutabilir, her ay çalışan Zararlı Yazılım Kaldırma Aracı ile bilinen solucanları tarayabilir, Internet Explorer'ın şüpheli zararlılara karşı uyarıları sayesinde tehlikeli web sitelerinden uzak durabilirsiniz.
Ancak güvenlik yazılımlarına sahip olmanız, tamamen güvende olduğunuz anlamına gelmiyor. Hala güvenli bir sörfün nasıl yapılacağını bilmelisiniz. Beklemediğiniz e-posta eklerine dikkatle yaklaşmalı, tamamen emin olmadığınız bir yazılımı indirmemelisiniz.
İnternette korsan yazılımların dolaştığı sitelerden uzak durmak da sadece etik açıdan değil güvenlik açısından da doğru bir davranış olacaktır. Bu tür sitelerde zararlılarla karşılaşma olaslığınız oldukça yüksektir.
Olta saldırıları
Olta saldırılarına dikkat edin
İnternetteki en yıkıcı saldırılardan biri de yasal bir site gibi görünüp kart detaylarınızı çalan sahtekar web siteleri. Dolandırıcılar, eBay'den veya bankanızdan geliyormuş gibi görünen bir e-posta göndererek kişisel bilgilerinizi doğrulamanızı veya bir bağlantıya tıklamanızı isteyebilir.
Bu tür e-postalar ve bağlandığı sitelerin hiçbiri gerçek değildir. Bu formları doldurduğunuzda sahtekarların hesabınızı birkaç dakika içinde boşaltması işten bile değildir. Internet Explorer ve diğer tarayıcılar, sahtekar web sitelerini algılamakta oldukça başarılılar. Ancak tarayıcıların kusursuz olmadığını ve para hakkındaki herhangi bir e-postanın sahte olabileceğini aklınızda bulundurun.
Bankalar, şifrenizi hiçbir zaman e-posta ile sormamakta, kişisel bilgilerinizi doldurmanızı istememektedir. Eğer hesabınızın ele geçtiğini düşünüyorsanız hemen bankanızı arayın.
'Beğen' düğmesi ve parolalarınız
'Beğendim' düğmesi
Bazı Facebook uygulamaları, 'Beğen' düğmesine basmanız karşılığında size bir fotoğraf, video veya ilginç bir şeyler göstermeyi vaadediyor. Ancak bunların bazıları kişisel bilgilerinizi toplamak, arkadaşlarınıza mesaj göndermek veya cep telefonunuzu ücretli servislere üye yapmayı amaçlayabiliyor. Bu tür sahtekarlıklar sizden sıradışı bir uygulama yüklemenizi veya indirmenizi ister. Bazıları ise çevrim içi arkadaşlarınızdan gelen bir mesaj gibi görünür.
Parolanız '1234567', 'şifre', doğum gününüz, çocuğunuzun adı gibi şeylerden oluşuyorsa hesabınızın ele geçirilme ihtimali yüksektir. Uzun ve tahmin etmesi parolaları kullanmanız daha güvenli olacaktır. Her site için aynı şifreyi de kullanmayın.
Sosyal ağlarda dikkat etmeniz gerekenler
Bunların dışında Facebook gibi sosyal paylaşım sitelerinde paylaştığınız kişisel bilgileri sınırlamak olabilir. Doğum günü, ev adresiniz, telefon numaranız gibi bilgiler dolandırıcılar için genellikle çok faydalıdır. Arkadaşlarınız size nasıl ulaşacaklarını ve doğum gününüzü biliyorlar, o halde neden hırsızların işini kolaylaştırasınız ki?
Facebook'taki gizlilik ayarlarınıza da dikkat etmelisiniz, çünkü site düzenli şekilde güncelleniyor ve öncesinde gizli olan bir bilginiz herkese açık hale gelebiliyor. Facebook, Foursquare gibi hizmetler nerede olduğunuzu bildirmenize izin veriyor, ancak dikkatli olmazsanız bütün dünyaya evinizin boş olduğunu duyuruyor olabilirsiniz.