Tek bir kablosuz bağlantı standardı olarak düşündüğümüz Wi-Fi, geniş kapsamlı bir terimdir. Kelime anlamı olaraksa; "Wireless Fidelity" kelimelerinin kısaltmasıdır ve kablosuz bağlılık veya kablosuz bağlantı anlamına gelir. Kısacası, belli bir yöntemi kullanarak bir ağa veya cihaza bağlanma yoludur ve tek bir standart değildir.
Örneğin, işin içine girdiğimizde ve bir sorunla karşılaştığımızda, Wi-Fi teriminin tek başına sorunları gidermekte yardımcı olmadığını görürüz. Çünkü birçok farklı Wi-Fi standardı mevcuttur ve farklı cihazlarda farklı standartlarla karşılaşabiliriz.
İşin kötü yanıysa, birbiriyle uyumsuz standartlar sebebiyle vasat bir bağlantı gerçekleştirdiğinizde, cihazların hiçbir uyarı vermemesidir. Böyle bir sorunun varlığını ise, ancak hız sorunlarından ve bağlantı istikrarsızlığından anlayabilirsiniz. Sorunu çözmek içinse kendi incelemelerinizi yapmalı ve çözüme ulaşmalısınız. Bu da, Wi-Fi standartları hakkında bazı bilgilere sahip olunmasını gerektirir.
Makalemizin ilerleyen sayfalarında, sizlere bu standartları ve uyumluluk sorunlarını açıklamaya çalışacağız...
Wi-Fi standartları – 1
İlk olarak, Wi-Fi standartlarına bir göz atalım. Bu standartlar, Wi-Fi birliği adındaki düzenleyici kuruluş tarafından belirlenir. Birliğin amacı, küresel olarak standartlaşmış ve birbiriyle uyumlu kablosuz bağlantı standartlarını sağlamak ve yaygınlaştırmaktır.
IEEE 802.11: IEEE (Elektrik ve Elektronik Mühendisleri Enstitüsü) tarafından, 1997 yılında tasarlanan ilk Wi-Fi standardıdır. Bu standardın desteklediği en yüksek transfer hızı, 2 Mbit/saniyedir. Bu standardı kullanan cihazlar on yılı aşkın bir süredir üretilmemekte olup, günümüzdeki cihazlarla uyumlu değildir.
IEEE 802.11a: 1999 yılında geliştirilen bu standart, 5 GHz bandında çalışmaktadır. Bu değişiklik, daha az sinyal karışıklığıyla karşılaşılmak için yapılmıştır. Zira, bebek telsizlerinden kablosuz ev telefonlarına kadar birçok cihaz aynı bandı kullanmaktaydı ve bu durum, bazı şartlarda sinyal sorunlarına sebep oluyordu. Bunun dışında, 802.11a standardı selefinden çok daha hızlıdır ve 54 Mbit/saniye aktarım hızını destekler.
Başarılı görünen ve 5 GHz bandını kullanarak sinyal karışıklıklarından kurtulan ve bununla birlikte ciddi bir hız artışı sağlayan 802.11a standardının önemli bir dezavantajı vardı. Ne yazık ki 5 GHz bandı, çevredeki objeler ve duvarlardan çok fazla etkileniyordu ve bu nedenle standardın kapsama alanı oldukça düşüktü.
Wi-Fi standartları – 2
IEEE 802.11b: Bu standart da 1999 yılında geliştirilmiştir. 802.11a standardından farkıysa, 2,4 GHz bandında kalmış olmasıdır. 5GHz bandının avantajını kullanan 802.11a'dan farklı olarak, 11 Mbit/saniye azami veri aktarım hızına sahiptir. 802.11a standardından çok daha düşük hızda olmasına rağmen, Wi-Fi standardının gelişmesini ve yaygınlaşmasını sağlayan temel standart 802.11b olmuştur.
IEEE 802.11g: 2003 yılında tasarlanmıştır. 2,4 GHz bandını kullanmasına rağmen, erişilebilir aktarım hızını 54 Mbit/saniye'ye ulaştırmıştır. Bunun sonucundaysa, hızla seleflerinin yerini almış ve en yaygın standart haline gelmiştir. Günümüzde en yaygın kullanılan standart halen 802.11g'dir.
IEEE 802.11n: En son Wi-Fi standardı, 802.11n'dir. 2009 yılında kullanıma sunulan standardın yaygınlaşması yavaş gerçekleşse de, günümüzde üretilen çoğu dizüstü bilgisayar ve modem/router cihazları bu standardı desteklemektedir.
802.11n, hem 2,4 GHz, hem de 5 GHz bantlarında çalışabilmekte ve çoklu bant kullanımını desteklemektedir. 802.11n standardını kullanan bir cihaz, 4 banda kadar kullanımı destekleyebilir. Bu ise, ulaşılabilecek azami hızın 600 Mbit/saniye olduğu anlamına geliyor.
Uyumluluk sorunları
Aynı Wi-Fi standartlarını kullanan cihazlar arasında bağlantı kurarken, standartlara bağlı bağlantı sorunları yaşamayız ve kullanılan standardın sunduğu bağlantı hızlarına erişebiliriz. Farklı Wi-Fi standartları kullanan cihazlar arasında bağlantı kurmaya çalıştığımızdaysa, beklenmedik engeller ve sorunlarla karşılaşılabilir.
802.11a standardını ele alalım. Bu standart, sadece 5 GHz bandında çalışan tek Wi-Fi standardı olduğu için kendine özgü uyumsuzluk sorunları mevcuttur. Bu sebeple, 2,4 GHz bandına sahip 802.11b ve 802.11g standartları ile bağlantı kuramaz. Ancak, 802.11a ve 802.11n standartları birbirleriyle uyumludur.
802.11b standardına geldiğimizdeyse, bu standardın 2,4 GHz destekleyen tüm standartlarla bağlantı kurabildiğini görüyoruz. Yani sadece, az önce de bahsettiğimiz gibi 802.11a standardı ile uyumsuzdur.
Son olarak, en yeni Wi-Fi standardı olan 802.11n standardına gelelim. Bu güncel standardın hem 2,4 GHz hem de 5GHz bantlarını desteklediğini biliyoruz. Bu sayede 802.11n, kullanılmakta olan tüm Wi-Fi standartları ile bağlantı kurabilir.
Yazılım Sorunları
Buraya kadar fazla büyütülecek bir uyumluluk sorunu yok gibi görünebilir ancak bahsedilen donanımsal uyumluluk, donanım ayarlarında bir standart olarak karşımıza çıkmayabiliyor. Birbirleriyle sorunsuz bağlantı kurması gereken iki Wi-Fi standardına sahip cihaz, bağlanamama veya çok yavaş ve istikrarsız bağlantı gibi sorunlarla karşılaşabilir.
Örneğin, alacağınız herhangi bir IEEE 802.11n standardına sahip bir modem/router'in 802.11g standardına sahip cihazlarla bağlantı kuramadığı vakalarla karşılaşılabilmektedir. Sorunun kaynağı ise genelde cihazın ayarlarında yatmaktadır. Yani, cihaz sadece 802.11n standardıyla bağlantı kurmak üzere ayarlanmış olabilir. Bu sorunu aşmanın yoluysa, cihazınızın ayarlarından "uyumluluk modunu" (legacy/compatibility mode) seçmenizdir. Böylece varsayılan ayarları uyumsuz olan cihazınız, olması gerektiği gibi kendinden önceki tüm Wi-Fi standartları ile iletişim kurabilir.
Sayfa 4'de bahsettiğimiz gibi, çoğu Wi-Fi standardı birbiriyle uyumludur. Bu durumun tek dezavantajı ise daha eski bir Wi-Fi standardı ile çalıştığınızda, eski cihazınızın desteklediği azami aktarım hızına göre iletişim kurabilmenizdir. Örneğin 802.11n standardındaki bir router, 802.11g standardındaki dizüstü bilgisayarınızla bağlantı kurduğunda, desteklediği hız en fazla 54 Mbit/saniye olacaktır.
Sonuç
Wi-Fi standartları, her ne kadar birbirleriyle uyumlu tasarlanmış olsalar da, bazı beklenmedik sorunlarla karşılaşabilirsiniz.
Ancak durumun o kadar da kötü olmadığını unutmamakta fayda var. Özellikle en güncel standart olan 802.11n standardının, bugün kullanılan tüm Wi-Fi standartları ile uyumlu olduğunu düşünürsek, durum hiç de iç karartıcı değil. Yeni bir modem/router aldığınızda, eski standartları kullanan bir cihaza da sahipseniz tek yapmanız gereken, uyumluluk modunun aktif olup olmadığını kontrol etmektir.
Kapsama alanınızı ve bağlantı kalitenizi optimize etmek içinse, bu makalemize göz atabilirsiniz.
Günümüzde, Wi-Fi standartlarını kullanan cihazlara her gün bir yenisi ekleniyor ve cihazlar günden güne kablolu bağlantılardan uzaklaşıyor. Bunun yanında çoğu insan, kablo karmaşası yaşamamak için masaüstü bilgisayarlarında dahi Wi-Fi bağlantıları tercih ediyor. Hatta dijital fotoğraf makinelerinden, yazıcılara kadar bir çok farklı cihaz Wi-Fi bağlantıları tercih edebiliyor.
Bunun neticesi olarak, günden güne daha çok kullanıcının kafası, cihaz ayarlarında karşılaştığı farklı Wi-Fi standartları ile karışabilmektedir. Bu makalemizin sizlere gerekli bilgiyi sağlamasını umuyor, Wi-Fi konforunu sorunsuzca yaşamanızı diliyoruz.