Bilim insanları, veri aktarımında çığır açacak büyük bir gelişmenin yaşandığını açıkladılar

Bilim kurgu filmlerinde insanların bir yerden bir yere ışınlandığını sık sık görüyoruz. Henüz bunu insanlar için yapamıyor olsak da, verileri ışınlamaya bir adım daha yaklaşmış gibi görünüyoruz.

Bilim insanları verileri “kübit ışınlama” adı verilen bir yöntemle göndermek için bir yol bulduklarını açıkladılar. Bu yöntemle veriler bir iletken, örneğin bir optik kablo üzerinden değil, doğrudan ve bir aracı kullanmadan hedefe gönderilebiliyor.

Nature dergisinde yayınlanan bir makalede, Hollanda Delft Üniversitesi’den bir grup fizikçi kübit ışınlama konusunda geliştirdikleri sistemi açıkladılar.

Kuantum bilgisayarlar bir süredir kullanılıyor. Hatta Google, geleneksel bir bilgisayarda imkansız olan deneyi bir kuantum bilgisayar üzerinde gerçekleştirmeyi başararak “kuantum üstünlüğünü” elde etti. Ancak kuantum bilgisayarların tam kapasite ile çalışması için kübit ışınlamanın da gerçekleşmesi gerekiyor, bu da bizi kuantum internet çağına taşıyacak adım olacak.

Kuantum bilgisayarlar temel olarak geleneksel bilgisayarlardan farklıdır. Normal bir bilgisayar verileri bitler halinde depolarken, kuantum bilgisayarlar kübitlerde depoluyor. Bir kübit aynı anda birden fazla değere sahip olabiliyor. Bu yüzden de geleneksel bitlere göre daha fazla bilgi depolayabiliyor. Tek bir kübit iki, üç kübit sekiz, dört kübit 16 değer depolayabiliyor ve bu böyle devam ediyor. Kübit sayısı arttıkça depolayabileceği bilgi kapasitesi üstel olarak artıyor.

Ve fizikçiler şimdi, verileri üç düğüm arasında ışınlamayı başardı. Daha önce, bu yalnızca iki düğüm arasında yapılabilmişti. Bu deneyle bilim insanları, birden fazla nokta arasında kübit ışınlamanın gerçekleştirilebileceğini belirttiler. Takımı denetleyen Delft fizikçisi Ronald Hanson “Artık laboratuvarda küçük kuantum ağları inşa ediyoruz” diyor. Bu ağları birleştirip daha sonrasında bir kuantum internet ağı inşa etmek mümkün olabilecek.

Düğümler arasında iletken malzeme olmadığından, kuantum internet, verileri kaybetmeden düğümler arasında güvenilir bir şekilde, anında aktarıma izin veriyor. Bu sistemin çalışma şekli, “kuantum dolanıklığı” olarak adlandırılıyor. Bir kuantum sisteminin durumundaki bir değişiklik, dolanık olan diğer uzak kuantum sisteminde de anında gerçekleşiyor. Yani aralarında uzak bir mesafe olsa bile, bu sistemler birbirinin aynısı gibi, eş zamanlı çalışıyor.