Uzayın 60 yıldır çözülemeyen gizemi bu kez çözülmüş olabilir: Kuasarlar nasıl oluşuyor?

Kuasarlar, 60 yıl önce keşfedilmelerinden bu yana, genellikle uzaydaki en parlak, en güçlü nesneler olarak kabul edildi. Onlarca yıldır incelenmelerine rağmen, araştırmacılar bu parlak olaylara neyin sebep olduğunu hiçbir zaman anlayamadılar. Yeni bir çalışma en sonunda kuasarların gizemli kökenlerine ve nasıl oluştuklarına ışık tutabilir.

Monthly Notices of the Royal Astronomical Society’de yayınlanan yeni çalışmada araştırmacılar, gökadalar (galaksiler) çarpıştığında kuasarların nasıl oluştuğunu ayrıntılarıyla anlatıyor. Bir kuasarın parlak ve ikonik enerji salınımını tetikleyen olayın bu gizemi, uzayın en büyük muammalarından biri olmuştur.

Kuasarlar neden oluşuyor?

Yeni makaleye göre, araştırmacılar, kuasarların yaşadığı gökadaların en dış bölgelerindeki çarpık yapıları gözlemlemek için La Palma’daki Isaac Newton Teleskopu’ndan derin görüntüleme gözlemleri kullandılar.

Bu yeni araştırmanın oluşturduğu düşünce, kuasarların gökadalar birbiriyle çarpıştığında oluştuğunu öneriyor. Bu olaylar, gökadaların merkezlerine yakın süper kütleli kara delikler çarpıştığında meydana gelir. Bu gaz, çoğu zaman kara deliğin ötesinde, ulaşamadığı bir yörüngede döner.

Ancak bu çarpışmalardan bazıları gazı karadeliklere doğru iter. Ve karadelik gazı tüketmeden hemen önce, büyük bir enerji ve radyasyon patlaması salar ve bu patlamanın, bilim insanlarını onlarca yıldır şaşırtan kuasarların kökenleri olduğu düşünülüyor.

Bazı kuasarlar o kadar güçlüdür ki, gökadadaki gazın geri kalanını dışarı atarak gökadayı milyarlarca yıl boyunca yeni yıldızlar oluşturamaz hale getirir. Bazı kuasarlar güçlü enerji jetleri yaratır. Bu araştırma, araştırmacıların bu boyuttaki bir kuasar örneğini ilk kez bu kadar yüksek bir hassasiyet kullanarak görüntülemiş olmalarıyla da dikkat çekiyor.

Araştırma, 48 kuasarın gözlemlerinin yanı sıra bu kuasarlara ev sahipliği yapan gökadaların ve 100’den fazla kuasar olmayan gökadanın gözlemleri üzerine kuruldu. Araştırmacılar, kuasarlı gökadaların diğer gökadalarla etkileşime girme veya çarpışma olasılığının daha yüksek olduğunu keşfettiler ve bu da bu kuasar olaylarının kökenini açıklamaya yardımcı oldu.