NASA'nın geçtiğimiz günlerde Dünya'ya geri dönen gizemli uzay uçağı X-37B'nin görevi neydi?

Amerika Birleşik Devletleri Uzay Kuvvetleri (USSF) tarafından işletilen gizli bir uzay uçağı, yörüngede rekor bir 908 gün geçirdikten sonra Dünya'ya indi. Ancak başımızın üzerinde uçarken neler yaptığı hâlâ gizemini koruyor.

Mürettebatsız X-37B uzay uçağı, 12 Kasım günü saat 05:22'de NASA'nın Kennedy Uzay İstasyonuna indi ve 2010'daki ilk uçuştan bu yana kendisinin ve başka bir benzer aracın tamamladığı altıncı görevi tamamladı. Rekor kıran gezi sırasındaki neler yapıldığını konusunda pek fazla detay bulunmuyor, ancak yetkililer Dünya'nın yaklaşık 400 kilometre yukarısında bir dizi bilimsel deney yürüttüğünü söylüyor.

X-37B, ABD ordusu tarafından kullanılmak üzere uyarlanmadan önce ilk olarak Boeing tarafından NASA için tasarlandı. Bu araç, birçok yönden minyatür bir uzay mekiğini andıran bir uçak-uzay aracı karması gibi görünüyor. Yörüngesel Test Aracı-6 (OTV-6) olarak sınıflandırılan altıncı görevi için, Mayıs 2020'de bir Atlas V roketine bağlı bir şekilde dikey olarak fırlatıldı. Uzay uçağı, yaklaşık 2,1 milyar km uçtuğu tüm görevleri boyunca yörüngede yaklaşık 10 yıl geçirdi. Yeni 908 günlük uçuş, daha önceki bir görev sırasında X-37B tarafından kırılmış olan, sürekli yörüngede bir uzay uçağı için 780 günlük rekoru kırdı.

Hava Kuvvetleri Hızlı Yetenekler Ofisi'nde X-37B program direktörü Yarbay Joseph Fritschen yaptığı açıklamada, "X-37B, seçkin bir hükümet ve perde arkasındaki endüstri ekibi tarafından sağlanan deneylerin sınırlarını zorlamaya devam ediyor" diyor ve devam diyor: "Yörüngede deneyler yapma ve bunları yerde derinlemesine analiz için güvenli bir şekilde eve getirme yeteneği, Hava Kuvvetleri Bakanlığı ve bilimsel topluluk için değerli olduğunu kanıtladı. OTV-6'ya hizmet modülünün eklenmesi, her zamankinden daha fazla deneye ev sahipliği yapmamızı sağladı."

X-37B uzay uçağının görevi neydi?

Amerika Birleşik Devletleri Uzay Kuvvetleri, en son uçuşu sırasında araçta yapılan deneyler hakkında yalnızca birkaç bilgi verdi. Bunlar arasında ABD Deniz Araştırma Laboratuvarı tarafından güneşten gelen ışığı mikrodalgalar olarak Dünya'ya geri göndermeden önce başarıyla toplayan bir test ve ABD Hava Kuvvetleri öğrencileri tarafından tasarlanan elektromanyetik olarak yönlendirilen bir eğitim uydusunun konuşlandırılmasının olduğu belirtildi. Ayrıca NASA, uzayın farklı malzemeler üzerindeki etkilerini araştıran Materials Exposure and Technology Innovation in Space (METIS-2) adlı bir deney de sağladı.

Araçtaki deneylerin başka hiçbir detayı açıklanmadı, ancak bu, rakipleri spekülasyon yapmaktan alıkoymadı. Rusya'nın Roscosmos uzay ajansının eski başkanı Dmitry Rogozin, Nisan ayında Rusya devletine ait haber kanalı Russia-24 ile yaptığı bir röportajda, aracın casusluk veya kitle imha silahları taşımak için kullanılabileceğini iddia etti. Çinli askeri uzman ve yorumcu Song Zhongping, South China Morning Post'a, uçağın uçuş sırasında yörüngesini değiştirme yeteneğinin ona diğer uyduları veya Dünya tabanlı hedefleri gözetleme yeteneği vermesinin yanı sıra yörüngeden saldırılar başlatabileceğini söyleyerek bu iddiayı yineledi.

Song, "X-37B'ye küçük uydular yüklenebiliyorsa, silahlar da yüklenebilir. Ayrıca yörüngedeki diğer uyduları yakalamak için robotik kollar da takılabilir" dedi.

Eski Pentagon yetkilisi Heather Wilson, uçağın yörüngesini değiştirme yeteneğine de dikkat çekti. bu yeteneğin, alçak Dünya yörüngesindeki sürtünmeden kaynaklandığını söyledi.

Wilson, 2019'da Aspen Güvenlik Forumu'nda “Bu, düşmanlarımızın bir sonraki adımda nerede olacağını bilmediği anlamına geliyor - ve bu, Dünya'nın düşmanlarımızdan uzak tarafında gerçekleşiyor. Ve bunun onları deli ettiğini biliyoruz. Ve bundan gerçekten çok memnunum” diyor.

Ayrıca Çin'in de 4 Ağustos'ta Long March 5B roketinden yörüngeye fırlatılan gizli bir uzay uçağı var. X-37B gibi, bu aracın da yörüngede yaptıklarının büyük bir kısmı bilinmiyor.