Uzayda gezen zombi uydular: Zombi uydu nedir; uzayda kaç tane var?

İnsanlık olarak uzaya o kadar fazla cisim bıraktık ki, uzay çöplüğü ciddi bir sorun haline geldi. Bu cisimlerin çoğu, basitçe Dünya'ya geri düşemeyecek kadar yüksek yörüngelerde bırakılmış uydular. Ancak bir uydunun ölmesi, hikayesinin tamamen sona erdiği anlamına gelmiyor. Altı tanesi, bazen uyduların kendiliğinden ve beklenmedik bir şekilde hayata dönebileceğini gösterdi. Gezegenimizin yörüngesinde dönen bu uzay araçlarına zombi uydular adı veriliyor.

Zombi uydu nedir?

Bir zombi uydu, uzun bir süre sessiz kaldıktan sonra tekrar iletişim kurmaya başlayan herhangi bir uydu olabilir. Genellikle, bu uydular yörüngelerini kaybederler veya kendilerini çalıştıramazlar ve yerin artık onlara temas edemeyeceği bir noktaya gelirler. Ve sonra kendiliğinden yeniden çalışmaya başlarlar veya dünyadaki zeki insanlar iletişim kurmanın yeni yollarını bulmayı başarır.

En eski zombi uydu: Transit 5B-5

Bu zombi uyduların tanıtımına en eskisi ile başlamak uygun olacaktır. Transit 5B-5, 1965'te fırlatılmıştı. Transit, ilk uydu navigasyon sistemlerinden biri olan GPS'in öncüsüydü. Uzun ömürlülüğünü artırmak için, uydu nükleer enerjiye sahipti ve sabit bir kutupsal yörüngede bulunuyordu, yani yörüngesi ekvatora göre 60 ila 90 derece arasında yer alıyordu. Operatörler onu kontrol edemiyor olsa da, iletişimleri Transit'in 1996'da kullanımının sonlandırılmasından çok sonra duyuldu.

Intelsat tarafından işletilen bir telekomünikasyon uydusu olan Galaxy 15 için zombi terimi tam olarak doğru olmayabilir. 2005 yılında 15 yıllık bir görevle fırlatılan uydu, Nisan 2010'da operatörün kontrolünü kaybetmesinden sonra kendisine verilen yörüngeden çıktı. Galaxy 15 kaybolmuş gibi görünüyordu, ancak Aralık 2010'da uydu kendini yeniden başlattı ve Intelsat onu tekrar orijinal yörüngesine yerleştirebildi. Böylece tamamen hayata döndürüldü.

AMSAT-OSCAR 7, en uzun iletişim boşluğu rekorları arasında yer alıyor. Kasım 1974'te fırlatılan bu uydu, 7 yıl boyunca çalışan amatör bir radyo uydusuydu. 1981'de bir pil arızası görevine son verdi, ancak 21 yıl sonra, 21 Haziran 2002'de uydu yeniden iletişim kurmaya başladı.

Özellikle Scott Tilley olmak üzere, amatör telsiz operatörleri aslında tüm bunlarda büyük rol oynadı. Tilley, ilk olarak 1967'de ABD Hava Kuvvetleri tarafından fırlatılan Lincoln Deneysel Uydusu LES-5'ten, 2020'de iletişim almayı başardı. Bu uydu, yalnızca güneş panelleri güneş ışığı aldığında çalışıyordu. Bundan birkaç yıl önce, 2005 yılında NASA tarafından "kaybedilen" başka bir zombi uydusu olan IMAGE uydusunu da bulabildi.

Tilley aslında tamamen farklı bir uydu olan, USA-280 veya Zuma olarak bilinen gizli bir ABD uydusunu arıyordu. Uydu muhtemelen 2018'de SpaceX'in fırlatılması sırasında kayboldu.

Zombi uyduların örnekleri arasında Lincoln Deneysel Uydularından bir diğeri olan LES-1 de bulunuyor. 1965'te fırlatıldı, ancak Süper Yüksek Frekanslı radyo iletiminin kullanımını test etmek için hiçbir zaman optimum yörüngeye ulaşamadı ve uzayda kontrolden çıktı. Bu yüzden, kaybolduktan 47 yıl sonra, 2012'de ondan haber almanın yarattığı sürprizi hayal edebilirsiniz…