Global yazılım sektörünün temsilcisi Business Software Alliance (BSA) ve araştırma firması International Data Corporation (IDC) işbirliği ile gerçekleştirilen yazılım korsanlığı araştırmasının 7.'sinin sonuçları açıklandı. 111 ülkede gerçekleştirilen araştırmanın sonuçlarına göre, 2009 yılında Türkiye'de korsan yazılım kullanımı 2008 yılına göre 1 puan azalarak yüzde 63'e geriledi. İki yıldır süren bu düşüşe paralel olarak, Türkiye'de yasal olmayan yollarla yüklenen korsan yazılımların yıllık ticari değeri de 415 milyon USD'a geriledi. Bu gerilemeye rağmen, Türkiye 2009 yılında korsan kullanım değeri en yüksek 30 ülke sıralamasında 23. sırada yer aldı. 2005-2009 yılları arasında yüklenen korsan yazılımların ticari değeri 147 milyon USD'lık artış göstererek, Türkiye'yi bu sıralamada da 21. basamağa taşıdı.
2009 yılında dünya genelinde yaşanan ekonomik durgunluğa karşın lisanssız yazılım kullanımı 111 ülkenin birçoğunda gerilerken, dünya genelindeki korsan kullanım oranı 2008 yılına göre 2 puan artarak yüzde 43 oldu. Çin, Hindistan ve Brezilya gibi bilgisayar pazarının hızla geliştiği ülkelerin etkili olduğu bu artışa rağmen, korsan yazılım oranı 111 ülkenin 54'ünde gerilerken, sadece 19 ülkede yükseldi. Dünya geneliinde yasal olmayan yollarla yüklenen korsan yazılımların ticari değeri ise toplam 51.4 milyar USD'a ulaştı.
En korsan ve en yasal ülkeler
Araştırmaya göre korsan yazılım kullanım oranının en yüksek olduğu ülkeler, yüzde 95 ile Gürcistan, yüzde 92 ile Zimbabve ve yüzde 91 ile Moldova. Yüzde 20'lik korsan kullanım oranı ile ABD, yüzde 21 ile Japonya ve yine yüzde 21 ile Lüksemburg, bu yıl da araştırmaya katılan ülkeler arasında en düşük korsan yazılım kullanım oranına sahip ülkeler oldu.
BSA Türkiye Genel Koordinatörü Elçim Barkay araştırma sonuçları ile ilgili yaptığı açıklamada, "Bu araştırma, BSA'nın Türkiye'de yazılım telif hakkı hırsızlığını azaltma çabalarının boşa gitmediğinin, önemli farklılıklar yaratıldığının, ancak önümüzde daha katedilmesi gereken uzun mesafe olduğunun ciddi bir göstergesidir. IDC verilerine göre Türkiye'de lisanssız yazılım kullanımı son 2 yılda 2 puan gerilemiş olsa da, yüzde 63 seviyesinde seyreden bu oran halen çok yüksektir. Bununla birlikte, son yıllarda resmi merciler, özel kuruluşlar ve tüketicilerle yazılım hırsızlığınının riskleri ve korsan yazılım kullanımının, Türkiye'de teknolojinin gelişimi ve ekonomi üzerindeki olumsuz etkilerinin azaltılmasına yönelik olarak gerçekleştirdiğimiz çalışmalara devam etmemiz açısından bizim için motivasyon sağlayan pozitif bir gelişmedir. Lisanssız yazılım kullanımı ve telif hakları ihlallerinin ekonomi üzerindeki olumsuz etkilerinden biri de yabancı yatırımcı için negatif bir gösterge olarak ele alınmasıdır. Kişilerin ve kurumların bilgi güvenliğini riske atan bu durumun minimize edilmesi hem istihdamı hem de ülkeye yapılacak yatırımları arttıracaktır " dedi.
PC sevkiyatındaki artış
2009 senesinde Türkiye'ye gerçekleştirilen PC sevkiyatı genel olarak %19 artış gösterdi. Bireysel kullanıcılara yönelik sevkiyatlar %52 artarken, kurumsal kullanıcılara yönelik teslimatlarda %25'lik bir gerileme yaşandı. PC donanım kullanımının yüzde 55'ini bireysel kullanıcıların şekillendirdiği Türkiye'de tüketicilerin bu etkisi, korsan yazılım kullanım oranını %1 ve üzerinde arttırma ihtimalini de beraberinde getirmektedir. Ancak aynı dönemde içlerinde yasal yazılımları ile tüketiciye ulaşan netbook satışlarının hızlı bir artış göstererek pazarın %14'ünü oluşturmaya başlaması ve geleneksel PC satışlarının %20'den %13'ün altına düşmesi, lisanssız yazılım oranının Türkiye'de az da olsa gerilemesine neden olan etkenlerden biri oldu. Bu etken, BSA ve resmi mercilerin yazılım korsanlığına karşı yürüttüğü çalışmaların ardından ikinci sırada yerini aldı.
Kamu sektöründe yasal yazılımı yaygınlaştırma programları ile İnternet Cafe'lerin yasal yazılım kullanımına yönlendirilmesi ve BSA'nın "Üç Maymun" iletişim kampanyası bu çalışmalar arasında öne çıkıyor.
2009 yılının başında gerçekleştirdiği 3 Maymun kampanyası ile 7.5 milyon kişiyi lisanslı yazılım kullanımı konusunda bilgilendirerek bir kamuoyu bilinci oluşturmaya çalışan BSA Türkiye, bu yıl da yeni kampanyalarla toplumsal farkındalığı artırmayı hedefliyor.
IDC'nin verilerine göre 2009 senesinde satılan her 100 USD değerindeki yasal yazılıma karşın, 75 USD değerinde lisanssız yazılım kullanıcıların eline geçti. Bu durum hem yazılım sektörünü hem de ekonominin genelini olumsuz etkiliyor. Lisanssız yazılım kullanım oranının düşürülmesinin ekonomi üzerindeki etkileri konulu BSA/IDC araştırmasına göre, Türkiye'de korsan kullanım oranında gerçekleşecek 10 puanlık bir düşüşün, 2008-2011 yılları arasında GSYİH'da 625 milyon USD'lik, vergi gelirlerinde de 80 milyon USD'lik artış sağlayacağı öngörülüyor.
Korsanın maliyeti
IDC ayrıca bir ülkede satılan her 1 USD değerindeki yasal yazılımın yerel hizmet veren ve dağıtım yapan firmalar için 3-4 USD gelir sağladığını öngörmektedir. Öte yandan, genellikle kötü amaçlı yazılımlar içeren korsan yazılımlar, bilgisayarların güvenliğini tehdit ederek tüketicileri de riske atıyor.
BSA Başkanı ve CEO'su Robert Holleyman da araştırma sonuçları ile ilgili yaptığı açıklamada, "BSA/IDC Global Korsan Yazılım Kullanımı Araştırması, 2009 yılında yazılım korsanlığına karşı global mücadelede ilerlemeler kaydedildiğini gösteriyor, ancak bu gelişme yeterli değil. Korsan yazılım kullanımı bilişimde yenilikçiliğin önünü tıkamanın yanı sıra, istihdamı, yerel ekonomilerde büyümeyi engelliyor ve vergi gelirlerinde önemli düzeyde azalmaya neden oluyor. Söz konusu araştırma raporu, dünyanın dört bir yanındaki hükümetlerin yazılım hırsızlığına yönelik mücadelelerinde mevcut çabalarını iki katına çıkarmaları gerektiğini açıkça ortaya koyuyor." dedi.
BSA/IDC 2009 korsan yazılım araştırması
BSA/IDC 2009 korsan yazılım araştırmasından elde edilen başlıca veriler:
• PC yazılımlarında korsan kullanım oranı, araştırmada mercek altına alınan 116 ülkenin 54'ünde düşüş gösterdi; ancak gelişmekte olan ekonomilerde PC yazılım kurulumlarındaki önemli artışa bağlı olarak dünya çapında korsan kullanım oranı 2008'de %41 iken, 2009'da %43'e çıktı.
• 2009'da yasal olmayan yollarla yüklenen korsan yazılımların ticari değeri 51.4 milyar USD'a ulaştı.
• ABD, Japonya ve Lüksemburg bu yıl da araştırmaya katılan ülkeler arasında en düşük korsan yazılım kullanım oranına sahip ülkeler oldu. (Sırasıyla %20, %21 ve %21)
• Araştırmaya göre korsan yazılım kullanım oranının en yüksek olduğu ülkeler Gürcistan, Zimbabve ve Moldova oldu. (Tümünde %90'ın üzerinde)
• Korsan kullanımı düşüren unsurlar arasında satıcıları yasallaştırma programları, resmi merciler ve sektörü eğitici kampanyalar, hukuki yaptırımların etkin uygulanması, dijital hak yönetiminin daha çok sisteme kurulması (DRM) ve yazılım varlıkları yönetiminin (SAM) daha çok kullanılması gibi teknolojideki eğilim değişiklikleri yer alıyor.
• Korsan kullanım oranını artıran unsurlar arasında ise, tüketici PC pazarının hızlı büyümesi, lisanssız yazılımların daha sık görüldüğü eski bilgisayarların güncellenmesinde artış ve yazılım korsanlığı ile siber suçların kapsamının genişlemesi yer alıyor.
2009 BSA/IDC'nin PC'lerde Korsan Yazılım Kullanımı araştırması, masaüstü, dizüstü, ultra hafif taşınabilir bilgisayarlar ve netbook'lar da dahil tüm PC'lerde çalışan yazılımlardaki korsan kullanımı inceliyor. İncelenenler arasında işletim sistemleri, veri tabanları ve güvenlik paketleri gibi sistem yazılımları, uygulama yazılımlarının dışında, ücretsiz olan yasal yazılımlar ile açık kaynak yazılımları da yer alıyor. Araştırma, sunucu ve anabilgisayar üzerinde çalışan yazılımları kapsamıyor. IDC, yazılım ve donanım sevkiyatları için kendine ait istatistikleri kullandı. 60'tan fazla ülkede görev yapmakta olan IDC analistleri yerel pazar koşullarını inceledi ve dünya çapındaki PC yazılımlarında korsan kullanım oranını öngördü.
Araştırmanın metodolojisi ve ayrıntılı bir kopyasına >www.bsa.org/globalstudy adresinden ulaşabilirsiniz.
Basın bülteninden derlenmiştir