Hüseyin Cem Köylü
AMD, Intel'in Ivy Bridge işlemcileriyle rekabet edebilmek için daha yüksek grafik gücü ve daha az güç tüketimi vaat eden ikinci nesil Fusion APU'larını (Trinity kod adlı) piyasaya sürüyor. Ne var ki, yeni APU'nun gücü eşit olarak dağıtılamamış.
APU (Hızlandırılmış İşlem Ünitesi) hem CPU hem de GPU'nun tek bünyede bulunan haline deniyor ve AMD Llano APU'larının halefi ikinci nesil Fusion APU'larıyla(kod adı Trinity) Intel'in yeni Ivy Bridge serisine benzer bir strateji izliyor.
Daha fazla CPU gücü yerine entegre grafikler üzerine odaklanıyor. Bunu kanıtlamak için AMD yeni Trinity A10-4655M-APU işlemcili bir notebooku test ettik. Test sonuçlarında elde ettiğimiz grafik performansları gerçekten göz kamaştırıcı.
Sonunda Intel ile kafa kafaya (mı)?
AMD her ne kadar GPU performansında kayda değer bir artış yakalasa da aynı başarıyı CPU'ya yansıtamamış. Yeni A-Serisi APU'lar iki yada dört çekirdekli ikinci nesil Bulldozer (kod adı Piledriver) çekirdeklerine sahipler. Yeni optimizasyon sayesinde performans artışı sağlanırken 45 Watt olan TDP 35 Watt'a düşürülmüş. TDP kıyaslaması yapıldığında Intel ve AMD'nin bu alanda aynı değerlere sahip olduğunu görüyoruz.
AMD ilk olarak iki adet iki çekirdekli ve üç adet dört çekirdekli Trinity işlemciyi piyasaya sürüyor. Önceki nesil Llano serisi ile kıyaslandığında daha düşük TDP-en iyi değer 17 Watt- ve daha yüksek performans ile büyük bir sıçrayış gerçekleştirdiğini görebiliyorz AMD'nin fakat en üst performans sergileyen model bile Intel Core i7- 3610QM'in gerisinde kalıyor.
Tıpkı Llano serisinde olduğu gibi AMD Trinity serisinde de aynı isimleri verdi, A6, A8 ve A10 ve üretim 32nm teknoloji ile gerçekleştirildi. Maksimum güç kaybı (TDP-Termal Design Power) da 45 Watt'tan 35 Watt'a düşürüldü. Düşük güç tüketimi daha uzun pil ömrü sunan notebookların, daha az ısı yayılımı ise daha ince notebook tasarımlarının yolunu açıyor. A10-4655M ve A6-4455M işlemcileri ile de AMD'nin programında 17 ve 25 Watt'lık düşük TDP'li işlemci üretimi mevcut. Bu iki işlemci özellikle Intel'in Ultrabook'larına rakip olacak AMD'nın ultra-ince notebookları için tasarlandı.
İkinci nesil Bulldozer
Standart notebooklar için ise AMD üç yeni APU tanıttı: Dört çekirdekli A10-46100M, A8-4500M ve iki çekirdekli A6 4400M ikinci nesil Bulldozer mimarisi (kod adı Piledriver) ile üretildi.
Dört çekirdekli modeller 4MB cache belleğe sahipken, iki çekirdekli model A6-4400M'in cache bellek boyutu 1MB. UNB (Birleşmiş Kuzeyköprüsü) CPU, GPU-çekirdeği ve cache'i bir araya getiriyor. UNB ayrıca 1.25 voltta DDR3-1600 desteği gibi daha düşük güçlerde hafıza modülleri için çift kanal hafıza kontrolcüsü içeriyor.
Ayrıca Trinity APU'lardaki "Turbo Core 3.0" teknolojisi sayesinde Intel'in Turbo Boost teknolojisine benzer şekilde enerji harcanımı ve performans arasında iyi bir denge sağlanıyor.
Bir bakışta tüm AMD A serisi
.
USB 3.0 ve SATA 3.0'lı Güneyköprüsü
AMD'nin A-Serisi platformu çevrebirimleri için bir çip içeriyor. Bu sayede Birleşmiş Medya Arayüzleri doğrudan APU ile iletişim kurabiliyor. Çip, USB 2.0'dan on kat daha hızlı olan USB 3.0 ve dahili HDD ve SDD'ler için SATA 3.0 uyumlu. Ayrıca VGA ve 8 Kanal HD ses arayüzü de AMD'nin bu entegre çipinde bulunuyor.
AMD'nin test sistemi
Trinity APU'yu test etmek için bir Compal notebook var fakat sadece test amaçlı bir bilgisayar, satışa sunulmayacak. AMD A10-4655M işlemci, 4GB RAM, 128GB SSD (SATA 300) iç donanımı olan bilgisayarın 1,366x768 piksel çözünürlükte 15.6 inç ekranı bulunuyor.
CPU benchmark değerleri
AMD'nin A10 serisi APU'lar Intel'in Core i7 serisi ile eşdeğer seviyede. Fakat CPU Benchmarkları gösteriyor ki, sadece isimleri eşdeğer, AMD'nin Intel karşısında hiçbir şansı yok.
Intel Core i7-3610QM yapılan testlerde AMD A10-4655M'den dört kat daha yüksek performans sergiliyor. Hatta, Intel'in bir alt seviyesi ikinci nesil(Sandy Bridge) i5 işlemciler, yeni A10-4655M ile benzer değerler sergiliyor.
Entegre Grafikler: Intel HD 4000'den daha fazlası
Yeni Radeon grafik çekirdekleri tüm DirectX11 oyunları domine ediyor. Bu etkileyici performansın karşısında Intel çaresiz kalıyor.
AMD'nin A-serisi APU'larda kullandığı entegre grafik işlemci 2011 yılından kalma "Northern Islands"(Radeon HD 6000) serisini kullanıyor. DirectX 11, Shader Model 5.0 ve OpenCL 1.1 uyumlu olan entegre grafik işlemcisi Hybrid CrossfireX desteği de sunuyor. Grafikler IGP(Tümleşik Grafik İşlemcisi) ve harici grafik kartı arasında paylaştırılıyor. Düşük zorluktaki grafikleri IGP hallederken, daha zor grafik işlemlerini harici ekran kartı sırtlanıyor, üstelik arkasına güçlü IGP'nin desteğini alarak.
Eyefinity: Çoklu ekran teknolojisi
Birden çok ekranla çalışanlar, Eyefinity'nin sunduğu çoklu ekran teknolojisini sevecekler. Trinity APU ise dört ekrana kadar(notebook ekranı artı üç TFT) destekleyerek masaüstünüzü büyütebiliyor yada farklı video içeriklerini bağımsız olarak oynatabiliyor. İkinci bir senaryo ise, dört bağımsız 7.1 ses yayınları da(DTS, AC-3, Dolby TrueHD vb.) çalınabiliyor. Trinity ayrıca DisplayPort 1.2'yi destekliyor.
UVD 3: HD video hızlandırıcısı
Tüm A-serisi APU'larda UVD3 (Evrensel Video Çözücüsü 3) bulunuyor. Bu özel video motoru film izlendiği sırada CPU ve GPU'yu rahatlayıtor ve bu sayede daha az güç tüketilmesini sağlıyor. Selefi UVD2'nin desteklediği HD.264, AVCHD, VC-1, WMV profile D ve MPEG-2'ye ek olarak UVD3, MPEG-4, DivX ve yeni nesil 3D Blu-ray codeci MVC'yi de destekliyor. Ek olarak UVD3, PiP (Resim içinde resim) ve iki HD videonun paralel olarak eş zamanlı reprodüksiyonuna da izin veriyor.
Dahili OpenCL-Turbo
Bir diğer avantaj ise donanımın OpenCL 1.1 ile uyumlu olması. Grafik çekirdeklerinde bulunan yüzlerce akış işlemcisi, dört CPU çekirdeğinin en yüksek performansından daha bile etkili ve daha esnek olabilir. AMD bunu tanıtımını Gimp, VLC Media Player ve Photoshop CS6 gibi programlar üzerinde yaptı. Karmaşık filtreleme operasyonları Trinity APU'nun hızlandırması ile neredeyse eşzamanlı olarak gerçekleşiyor, aynı işlemi Intel Core i5-2520M birkaç saniye gecikmeli olarak yapabiliyor.
Benchmark sonuçları: AMD'nin kesin zaferi
İş grafik performansına gelince AMD'nin gerçekten iyi iş çıkardığını söylemek gerekiyor. Grafik benchmarklarında A10-4600M'de bulunan Radeon HD 7660G'nin Intel Core i7-3610M'deki Intel Graphics HD 4000'i geride bıraktığını görebiliyoruz. Aslında Intel'i geride bırakması bir yana bu entegre grafik kartı o kadar akıcı bir şekilde oyunları oynatabiliyor ki, 1366x768p çözünürlükte ve orta seviyede harici ekran kartına ihtiyaç dahi duymuyorsunuz.
Sonuç: Madalyonun iki yüzü
A-serisi Trinity APU'lar GPU tarafıyla tozu dumana katarken CPU tarafıyla Intel'in Core i serisinin tozunu yutuyor.
AMD, A-serisi APU'larıyla doğru yolda olduğunu gösteriyor. AMD'nin güçlü kolu olan grafik alanında Intel'e attığı fark kayda değer. UVD3 ve OpenCL desteği AMD'nin bir adım önde olmasının en büyük etmenlerinden biri. Umarız AMD, grafik bölümünde gerçekleştirdiği başarıyı CPU'ya da taşıyabilir, yoksa rekabette hiçbir şansı kalmayacak.
CPU gelişimi ise AMD tarafından göz ardı edilmiş görünüyor. Çünkü en güçlü A-serisi APU- A10-4655M, Intel'in üçüncü nesil(Ivy Bridge) Core i7 işlemcisinin gerisinde üstelik ancak eski ikinci nesil(Sandy Bridge) Core i5 işlemcilerle yarışabiliyor. A10'dan daha düşük A8 ve A6 işlemcilerinin en iyi ihtimalle ancak i3 ile yarışabileceğini öngörüyoruz.
Test sistemimiz nadide ve özel olduğu için AMD üzerinde pek çok güç-tasarruf teknikleri uygulamış olabilir fakat Asus, Acer, HP gibi üreticilerin notebookları ile yapılacak testler son sonuçları ortaya çıkaracak olsa da çok büyük farklar görülmeyeceğini söyleyebiliriz.
Belirgin sorunlar
AMD, Trinity her ne kadar daha iyi işlemciler yapmak için kendini zorlasa da Llano işlemcili bir notebooka sahip kullanıcılar yeni işlemciyi yükseltme yapmaya değecek kadar yeterli görmeyebilirler.
Bir başka problem ise bugüne kadar notebook üreticilerinin alt seviye-ucuz- sistemlerde AMD işlemcilere yer vermesi ve yüksek performans için her zaman Intel işlemcileri kullanmaları. Bu önyargı, uygun fiyatına rağmen AMD'ye olan eğilimi engelleyebilir. Fakat AMD gelecekte, notebook üreticilerini farklı stratejiler ile kendi işlemcilerini daha ön plana çıkarmaya ikna edebilirse Trinity'nin başarıya ulaşmaması için bir neden yok.