İnce televizyon yelpazesi son derece geniş. Sizlere doğru cihazı seçmenizde yardımcı olacağız. Ayrıca piyasada gözünüze çarpan birçok HD logosunun ne anlama geldiğini de açıklayacağız.
HD-Ready, Full-HD, Progressive, HDMI, 100Hz; insanın kafasının karışması doğal. İlerleyen sayfalarda kısaltmaların ve terimlerin arkasında neler gizlendiğini anlatacağız. Böylece televizyon alırken tam bilgiye sahip olacaksınız.
Tasarruf püf noktası
TV alırken cihazın gerçek bir açma/kapama tuşunun olmasına dikkat edin. Ancak bu şekilde cihazın bekleme modunda iken hiç enerji harcamadığından emin olabilirsiniz. Alternatif olarak şalteri olan bir priz de kullanabilirsiniz. Bu şekilde gereksiz yere enerji harcanmamış olur.
Acele etmeyin
Şunu peşinen söyleyelim: İnce ekranlı televizyonlar ancak mükemmel kalitede dijital sinyal aldıkları zaman en iyi görüntü kalitesine ulaşırlar. Şu sıralar ancak uydu (DVB-S), kablo (DVB-C) veya DVD / Blu-ray disklerden yeterli kalitede dijital sinyal alabilirsiniz. Antenlerle her yerden seyredebileceğiniz DVB-T o kadar güçlü sıkıştırılmıştır ki, HD televizyonlarda bu sinyal karelenmelere ve görüntü bulanıklığına sebep olur. Eğer TV-sinyallerinizi hala analog olarak alıyorsanız konu kapanmıştır: Tüplü televizyonunuzu kullanmaya devam edin ve HD televizyonları aklınızdan geçirmeyin.
Teknoloji karşılaştırması: LCD, Plazmaya karşı
İki televizyon türü arasındaki farkı, iki teknolojinin de hangi avantaj ve dezavantajlara sahip olduğunu ve hangi noktalarda birbirlerinden bir farkı olmadıklarını açıklayacağız.
LCD televizyonlarda görüntüleme için sıvı kristaller kullanılır. Bu kristaller ışığın kutuplaşma yönünü kontrol edebilme ve böylece rengi değiştirme yeteneğine sahiptir. Buna elektronik dürtüler (impulse) sayesinde ulaşılır. Kristalleri aydınlatacak ışık, flüoresan tüplerden (CCFL) oluşan bir arka aydınlatmadan gelir. Fakat en yeni gelişmeler ışığında bu tüpler yerini ışık diyotlarına (LED) bırakmıştır. Bunun birçok avantajı vardır: Daha az enerji tüketimi, düşük yapı derinliği (daha ince TV'ler) mümkün olabiliyor ve LED arka aydınlatma seviye seviye açılıp kapanabiliyor. Bu da daha yüksek kontrast oranlarına ve ekranın siyah görüntüleme değerinin artmasına imkân tanıyor.
Daha siyah ve daha renkli
Plazma televizyonlarda görüntü gaz sayesinde oluşturulur. Gaz, cihazda bulunan aydınlatıcı plazma deşarjları sayesinde ışımaya başlar. TV'nin her görüntü noktası (piksel) birbirinden ayrılmış üç odacıktan oluşur. Bu odacıklar kırmızı, yeşil veya mavi renklerden sorumlu gazlar ile doldurulur. Bu renklerin karışımı sayesinde belirli bir piksele istenilen renk verilebilir. LCD televizyonlarda olduğu gibi arka aydınlatmaya gerek olmadığı için Plazmada renkler daha parlak ve keskindir; her şey bir yana siyah cidden siyahtır. Aynı zamanda kontrast oranı da LCD rakiplerine göre çok daha yüksektir.
Farklar gittikçe azalıyor
Plazma-TV'lerin LCD'lere karşı en büyük kozu daha iyi siyah değeri ve daha yüksek resim kontrastı idi. Fakat LED arka aydınlatma ve diğer görüntü düzeltme teknolojileri sayesinde fark azalıyor. Güç tüketimi konusunda da rakipler birbirine denk. Bir LCD cihaz test edildiğinde zamanla tüketilen enerji miktarı genellikle aynıdır. Buna karşın Plazmada enerji tüketimi o anda gösterilen karenin aydınlığı ve renk yelpazesine göre sürekli azalıp artıyor ve tüketimde şiddetli dalgalanmalar meydana geliyor. Aynı ekran köşegenine sahip ve tipik donanımlar sunan iki cihazın enerji tüketimi yaklaşık olarak aynı.
Logolara sıra geldi: Bunlara dikkat etmelisiniz
Televizyonların üzerinde yahut paketlerinde birçok logo dizilidir. Sizlere bunların ne anlama geldiğini anlatacağız.
Çözünürlük ne olmalı: HD-Ready, HD-Ready 1080p'ye (Full-HD) karşı
Bir televizyonun "HD-Ready" etiketine sahip olabilmesi için şu minimum şartları sağlamalıdır: Cihazın tam ekran formatında en az 720 satırı (720p) desteklemesi gerekiyor. Ayrıca görüntü ve sesin kayıpsız olarak taşınmasını sağlayan dijital HDMI arayüzü desteği mecburidir. Üçüncü şarta göre cihazın bir analog komponent-girişi de olmalıdır. Bu üç şart sayesinde televizyonun gelecekte de HD-içerik ile başa çıkabilmesi güvence altına alınıyor.
Televizyona yakın oturmak, büyük bir ekran köşegenine sahip olmak ve tüm bunlarla beraber daha detaylı/keskin görüntüye ulaşmak isteyenler önceleri "Full-HD" olarak adlandırılan "HD-Ready 1080p" logosuna dikkat etmelidir. Bu sayede tam ekran formatında 1080 satır (1080p) çözünürlüğe ulaşabilirsiniz. Full-HD, geleneksel PAL standardına göre beş kat daha fazla detay sunuyor. Ayrıca Analog-TV'den aktarılan kalıntıların el ile "Overscan" edilmesi şartı vardır. Açıklama: Overscan modunda görüntü, ekranı komple doldurması için kenarlarından kesilir. Bunun dışında "HD-Ready 1080p" etiketli cihazlar "HD-Ready" şartlarını da sağlamalılar; yani HDMI veya DVI arayüzünün yanında uygun bir komponent-girişini de sahip olmalılar.
Aynı Hollywood gibi: 24p
Sinemanın başlangıcından bu yana filmler saniyede 24 kare tam-resim frekansı ile üretilir. Sinema ekranı HD meraklıları için her şeyin ölçüsü olduğundan filmler Blu-ray disklere 24p formatında kaydedilir ve oynatıcı tarafından bu şekilde aktarılır. Zincirin tamamlanması için televizyonun da saniyede 24 kare oranını desteklemesi gerekiyor. Bunun içinse 24p logosuna ihtiyacı var.
Frekans: 50, 100 veya 200 Hz
Türkiye'deki normal bir televizyon görüntüleri 50 Hz frekansında gösterir; yani saniyede 50 yarım-resim. LCD televizyonlarda halen tamamen önüne geçilememiş hareket keskinliği ile başa çıkabilmek için üreticiler bir saniyede tekrar edilen kare sayısını iki katına çıkararak 100 Hz değerini ön görüyor. İkiye katlama TV'deki görüntü işlemcisinin art arda gelen iki resmi bir ara resim olarak eklemesi ile gerçekleşiyor. Bunun anlamı televizyonun her döngüde iki resmi "işlemesi" oluyor. Bu teknoloji üreticiye göre farklı adlandırmalara sahip oluyor: "Motion Compensation" (Samsung), "Natural Motion" (Philips) veya "Motion Flow" (Sony). Günümüzde TV'lerde kullanılan görüntü işlemcilerinin hesaplama kapasitesi Full-HD görüntülerin veri fırtınasıyla da başa çıkabiliyor.
En yeni teknik: 200 Hz. Burada üreticiler daha temiz ve akışkan hareketler için her kareyi dörde katlıyorlar. Sony ve Samsung ilk ürünlerini IFA 2008'de tanıttılar.
Bunlar önemli: Arayüzler ve bağlantılar
Yüksek çözünürlüklü içeriği HD-Ready veya Full-HD televizyonunuzda düzgün bir şekilde görüntülemek için kesinlikle HDMI arayüzüne ihtiyacınız var. En iyisi bir kerede birden çok bağlantı imkânı sunan TV'lere yönelmektir.
High Definiton Multimedia Interface (HDMI)
HDMI tam dijital ses ve video verilerinin taşınması için gerekli arayüzdür. Bu sayede ses ve görüntü sinyalinin dijital-analog ve analog-dijital gibi kaçınılmaz dönüşümlere uğramaması sağlanmıştır. Yüksek çözünürlüklü Blu-ray oynatıcıların yanında artık ses ve görüntü sinyalini yine HDMI üzerinden taşıyan ve HD-Ready yahut Full-HD televizyonlara en uygun şekilde ölçekleme yapabilen oynatıcılar (DVD çalar veya kaydedici) piyasada mevcut. HDMI aynı zamanda şifreleme koruması ile aktarılan içerikler için gerekli HDCP desteğini de bütünleşik olarak sunuyor. Tavsiyemiz: Modern bir televizyon en az üç HDMI bağlantısını sahip olmalı. En iyi bu şekilde geleceğe hazır olursunuz.
Antenler ve uydu bağlantıları
TV cihazlarının çoğu bütünleşik kablo alıcı veya bir DVB-T alıcısı sunuyor. Bu sinyallerin alınabilmesi için anten kablosu prizinden yahut doğrudan antenden bir kablo çekmelisiniz. Alternatif olarak uydu alıcısı veya kablolu TV kullanmanız da mümkün. Bunlar özellikle HD-Ready ve Full-HD televizyonlarda belirgin derecede daha yüksek görüntü kalitesi sunar.
Scart/Cinch/Komponent/S-Video
Analog olanlar: Bu arayüzler üzerinden video kaydedici, eski DVD çalarlar, Wii veya benzer cihazların görüntü ve ses sinyalleri aktarılır. Yeni bir cihaz alırken bu arayüzlerden hangisini desteklediğine dikkat edin.
Ağ arayüzleri (Ethernet)
İnternet artık televizyonlara da giriyor. Bütünleşik veri akışı istemcisi (streaming-client) ile ağ üzerinden içerik indirebiliyor veya internet temelli başka fonksiyonları TV'niz üzerinden kullanabiliyor olabilirsiniz. Mesela Samsung ve Yahoo internet üzerinden haberleri ve hava durumu tahminlerini tek bir tıklama ile yeni LCD modellerde göstermek için işbirliği yapıyorlar.