Ünlü Atacama Çölü'nün derinliklerinde oldukça karanlık bir sır saklanıyor

Şili’nin Atacama Çölü’nün derinliklerinde, moda ve ucuz çevrimiçi giyim mağazalarının neden olduğu, sentetik kum tepecikleri gibi yükselen satılmamış giysi yığınları bulunuyor.

Dünyadaki kıyafetlerin çoğu Çin’de, Şili’ye göre kelimenin tam anlamıyla dünyanın diğer tarafında üretiliyor. Ancak Avrupa, Kuzey Amerika ve Asya’da satılmayan kıyafetlerin büyük bir kısmı buraya geliyor.

Artık ve ikinci el giysiler, ithalatı kuzey Şili’deki Alto Hospicio serbest bölgesindeki Iquique limanından alan tüccarlara satılıyor. Şili’nin güneyindeki başkent Santiago’daki alıcılar, giysilerin bir kısmını satın alıp Latin Amerika ve ötesinde yeniden dağıtırken, çoğu satılmıyor ve sonunda geleneksel olarak uzak ve yüzlerce kilometre ötedeki uçsuz bucaksız bir çöl olan Atacama Çölü’ne atılıyor.

Greenpeace Almanya tarafından 2021’de yapılan bir inceleme, her gün ortalama 20 tona kadar eski giysinin Atacama Çölü’ne yasadışı bir şekilde atıldığını gösteriyor. Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu’na göre toplamda yaklaşık 39.000 ton atılmış tekstil yığını bu bölgede bulunuyor.

Giderek büyüyen bu yığın, göreceli olarak yeni bir sorun olarak karşımıza çıkıyor. Küresel hazır giyim üretiminin 2000 ile 2014 yılları arasında ikiye katlandığı ve ortalama bir tüketicinin artık 2000'li yılların başına kıyasla yüzde 60 daha fazla giysi satın aldığı tahmin ediliyor. Aynı zamanda, insanlar her giysi parçasını geçmişe göre yarı süre boyunca saklıyor.

Toplamda, atılan tekstil ürünlerinin tahminen yüzde 87’si çöpe atılıyor ve büyük çoğunluğu geri dönüşüm ve yeniden kullanım için uygun olmasına rağmen çöplükte son buluyor.

Pasifik Okyanusu ile And Dağları arasında sıkışmış, bazı bölgelerin yüzyıllardır bir damla yağmur görmediği, kutuplar dışında dünyanın en kurak yeri olan Atacama Çölü, giysi yığınlarının ötesinde büyüleyici ve eşsiz bir yer olarak dikkat çekiyor. Bu etkileyici ortam, NASA tarafından Mars’ta yaşam belirtileri aramayı hedefleyen bilim insanlarını eğitmek için de kullanıyor.