Tartışılan isim, Rus hükümeti tarafından apar topar görevden alındı

Rusya hükümeti, geçtiğimiz günlerde yapılan bir açıklama ile Dmitry Rogozin’in Roscosmos’daki görevinden alındığını ve yerine Rusya’nın başbakan yardımcısı Yury Borisov’un getirildiğini duyurdu. Kremlin tarafından yapılan kısa bildiriye göre bu karar hemen yürürlüğe girdi.

Rus uzay ajansının yöneticisi Dmitry Rogozin’in görevden alınma kararı, Avrupa Uzay Ajansı’na karşı sert bir çıkış yaparak, Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki robot kola erişimi sınırlama tehdidinde bulunmasının birkaç gün sonrasında geldi. Rogozin’in bu son tehdidi, uzun bir süredir yönelttiği pek çok farklı tehdit ve aldığı tartışmalı kararlar serisinin sadece son parçasıydı.

Rogozin, Rus uzay ajansının lideri olduğu sürece oldukça çalkantılı bir dönem geçirdi ve Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ile durum çok daha fazla sertleşti. Devam eden savaşı destekleyen sözleri ile ABD ve Avrupa’nın Rusya’ya karşı yaptırımlarına karşı konuşan Rogozin, UUİ’den çekilme yönündeki tehditlerini de arttırarak Avrupa Uzay Ajansı (ESA) ve NASA ile uzun yıllardır sürdürülen ortaklığı tehlikeye attı.

Bu haftanın başlarında da Uzay İstasyonu’ndaki Rus kozmonotlara verdiği emir ile uzay istasyonunun Rus kısmına bağlı olan Avrupalı yeni robot kol üzerindeki çalışmalarını sonlandırmalarını söyledi. Rogozin, Eylül ayında fırlatılması planlanan ExoMars görevinde Roscosmos ile işbirliğini resmi olarak sonlandırmasından sonra ESA’yı Mars görevini “sabotaj etmek” ile suçladı. Ayrıca Roscosmos’un resmi Telegram kanalında üç kozmonotun Rusya tarafından desteklenen Ukrayna bölgelerinin bayraklarını tuttuğu bir fotoğraf da paylaştı.

Bu paylaşımın ardından NASA da bir açıklama yaparak UUİ’nin bayrakların gösterilmesi ve Dünya üzerindeki politikaya alet edilmesini kınadı ancak UUİ işbirliğini sürdürmek için genel olarak Rus uzay ajansı ile ilişkilerini diplomatik tuttu. Ancak Ukrayna ile savaş başlamadan önce de Rogozin yönetimindeki Roscosmos pek çok kez NASA’ya karşı kötüleyici iddialarda bulunmuştu. Örneğin 2018 yılında ismi verilmeyen bir Roscosmos yetkilisi tarafından resmi olarak yapılan kaynaksız bir iddiada, bir NASA astronotunun Soyuz uzay aracını sabotaj ettiği ve bunun sonucunda UUİ’de bir hava sızıntısı oluştuğu söylenmişti.

Bununla beraber, Ukrayna ile savaşın başlamasının ardından gerginlik daha da arttı. ABD Başkanı Joe Biden’in Rusya’ya karşı uygulanacak uluslararası yaptırımların uzay programını da etkileyeceğini söylediği Şubat ayının ardından, Rogozin’in savaşa verdiği destek daha da artmış gibi gözüküyor. Rogozin, Twitter üzerindeki bir gönderisinde “NASA ile profesyonel ilişkimizi gerçekten çok değerli buluyorum, ancak bir Rus ve bir Rusya vatandaşı olarak, ülkeme karşı bazen açık bir şekilde düşmanca olan ABD politikalarından tamamen mutsuzum” dedi.

Rogozin’in Roscosmos’taki görevinden alınması, NASA ve ESA ile ilişkilerin daha da kötüye gitmesini önlemek ve en azından uzayda barışçıl ilişkileri devam ettirmek amacıyla yapılmış olabilir. Ancak henüz bu konuda kesin bir bilgimiz bulunmuyor ve Yuri Borisov’un nasıl bir tutum alacağını ancak zaman gösterecek.