Piller, taşınabilir elektronik cihazlara güç sağlayan kullanışlı enerji kaynaklarıdır. Akıllı saatlerden arabalara kadar, piller günlük hayatımızda o kadar önemli bir rol oynar ki onlarsız yaşamak günümüzde neredeyse imkansız. Bir akıllı telefonun teknik özelliklerini kontrol ettiyseniz, muhtemelen pillerin mAh derecesine sahip olduğunu fark etmişsinizdir. mAh, bir elektrik şarj birimi olan miliamper saat anlamına gelir. Peki, mAh bir bataryada neyi ölçer ve bunu nasıl yorumlayabilirsiniz?
Pillerdeki Elektrik Akımlarını Anlamak
Bildiğimiz şekliyle elektrik, elektronların bir noktadan diğerine hareket etmesinin sonucudur. Bu elektronların bir yüzey boyunca akma hızına elektrik akımı denir ve amper cinsinden ölçülür.
Bir saniyede bir coulomb yüklü parçacık (kabaca 6 milyar-milyar) bir devreden geçtiğinde, bir amperlik bir elektrik akımı elde edilir.
Piller elektronları bir elektrottan diğerine taşıyarak elektrik üretir. Bir pil saniyede bir coulomb elektronu bir uçtan diğerine hareket ettirdiğinde, bir amperlik bir elektrik akımı üretir.
Bunu öğrendikten sonra, bir bataryadaki akım veya amper ne kadar yüksekse, belirli bir süre içinde cihazınızdan o kadar fazla elektron gönderebileceğini tahmin etmek kolay. Ancak, bu cümle doğru olsa da, sadece akımdan daha fazlası söz konusu.
mAh Ne Ölçer?
mAh, şarjı veya elektriği ölçen bir birim olan miliamper saat anlamına gelir. Açmak gerekirse, "mili" binde bir anlamına gelen bir ön ektir, bu nedenle bir miliamper 0,001 ampere eşittir. Saat eki, akımın bir zaman birimi olan saat ile çarpıldığı anlamına gelir.
Akımın elektrik yükünün zamana bölünmesine eşit olduğunu hatırlarsak, mA'yı bir saatle çarptığınızda elektrik yükü veya elektrik miktarını elde edersiniz.
Pillerde mAh pil kapasitesinin bir ölçüsüdür ve pilin ne kadar elektrik tutabileceğini tahmin etmek için 3 kavramı da (elektrik yükü, akım ve zaman) kullanır. Örneğin, bir pilin 1.000mAh kapasite değeri, tam olarak şarj edildiğinde 1 saat boyunca 1.000mA elektrik akışını sürdürebileceği anlamına gelir.
Bunun 1.000mAh'lik bir pilin 1.000 miliamperlik sabit bir akım sağladığı anlamına gelmediğini bilmek önemlidir. Eğer bu doğru olsaydı, tüm piller tam olarak 1 saat dayanırdı. Bir pilin sağladığı elektrik akımı, uygulamalarına ve pilin yapısına bağlıdır.
Örneğin, bir saatin içindeki alkalin pil, aynı voltajı sağlamasına ve aynı kapasiteye sahip olmasına rağmen, bir oyun faresinin içindeki aynı pilden çok daha uzun süre dayanacaktır.
Bir diğer önemli ayrım da bir pilin kapasitesi ile verebileceği maksimum elektrik akımı arasındadır. Bir pilin verebileceği maksimum elektrik akımı pilin yapısına bağlıdır ve deşarj değeri olarak ölçülür. Farklı LiPo piller farklı deşarj değerlerine sahip olduğundan, bu özellikle LiPO pillerle ilgilidir.
Deşarj derecesi 3 olan 5.000mAh LiPo pil 15.000mA veya 15A elektrik akımı verebilir ve doğal olarak bu 15A akım 1 saatten çok daha az sürecektir.
Daha Yüksek mAh Daha Fazla Pil Ömrü Anlamına mı Gelir?
Bataryalar ve elektrik akımları hakkında bu kadar konuştuktan sonra, milyon dolarlık soruyu yanıtlamanın zamanı geldi: Daha yüksek mAh değeri daha fazla pil ömrü anlamına mı gelir? Bu duruma göre değişir.
Pil ömrü veya bir pilin kullanım sırasında boşalma oranı, hem pile hem de güç verdiği cihaza bağlıdır. Yani genel anlamda, sadece kapasiteleri farklı olan iki özdeş pili aynı kullanıma sahip iki özdeş cihaza yerleştirirseniz, daha fazla kapasiteye sahip pil doğal olarak daha uzun süre dayanacaktır.
mAh'in bir başka kullanım alanı da akıllı telefon pilleridir. Pilin kapasitesi bir akıllı telefonun teknik özelliklerinin kritik bir parçasıdır, ancak bir akıllı telefonda daha büyük bir pil olması mutlaka daha uzun pil ömrüne sahip olacağı anlamına gelmez.
Örneğin, Google'ın Pixel 7 modeli Pixel 6'dan daha küçük bir bataryaya sahip olmasına rağmen daha uzun bir pil ömrüne sahip. Bunun nedeni muhtemelen yeni akıllı telefonun daha az güç tüketmek için daha iyi optimize edilmiş olması ve sonuç olarak daha küçük bir bataryaya sahip olmasına rağmen önceki modelden daha uzun süre dayanmasıdır.
Dolayısıyla, olması gerektiği kadar uzun süre dayanmayan büyük bir pile sahip bir akıllı telefonunuz varsa, telefonunuzu daha az güç tüketecek şekilde optimize etmek için önlemler alabilirsiniz. Bu şekilde, pilin kapasitesini artırmadan ömrünü uzatabilirsiniz.
Pil Ömrünü Etkileyen Birçok Değişken
Bir pilin kapasitesi genellikle mAh veya miliamper saat cinsinden ölçülür. Bu, pilin tükenmeden önce bir saat içinde ne kadar sabit akım sağlayabileceğinin bir ölçüsüdür.
Bir pilin ömrünü belirlemek için pil yapısı, voltaj ve uygulama gibi birçok faktör devreye girer. Ancak, 2 pil mAh değerleri dışında her açıdan aynıysa, daha yüksek mAh değerine sahip pil kesinlikle daha uzun ömürlü olacaktır.