2- Karşınıza gelecek olan pencerede yer alan listedeki fotoğraflarda eğer sıralama hatası varsa bunları fare yardımıyla düzenleyebilirsiniz. İsterseniz sort tuşuna tıklayarak listenizin alfabetik ya da nümerik olarak sıralanmasını da sağlayabilirsiniz. Yazılım varsayılan değerlerle 3D panoramalar oluşturacaktır. Ancak eğer uzun ve düz bir fotoğraf istiyorsanız menüden 2D Panorama seçeneğini seçmeniz gerekecektir.
3- Fotoğraflar yazılımın ana penceresinde, belirlediğiniz sırayla görüntülenecektir. Ancak Photovista’nın işlem yapabilmesi için fotoğrafları çektiğiniz kameranın lens bilgilerine de ihtiyacı vardır. Bunun için önce Image/Select lens menüsüne tıklayın. Daha sonra da karşınıza gelecek farklı lens ve kamera seçenekleri arasından size en uygun olanı seçip Ok tuşuna tıklayın. Eğer kamera ayarlarınız listede yoksa hemen üzülmeyin. Çünkü yazılımın zeki araçları, yeni lensler oluşturmak için size olanak da sunacaktır. Yine de bu bölüm size fazla teknik gelirse listeye geri dönüp kameranıza en yakın modeli seçmeyi de deneyebilirsiniz. Büyük bir ihtimalle çok sorun çıkmayacaktır.
4- Lens seçiminin ardından birleştirme işlemine başlayabilirsiniz. Yazılım, fotoğraflar arası geçişleri kendiliğinden ayarlayıp gereksiz boşlukları kırpacaktır. Ancak isterseniz bu seçenekleri kapatıp işlemi elle de yapabilirsiniz. Birleştirme işlemi çok fazla işlemci gücü gerektirdiğinden uzun zaman alabilir. Bu yüzden panoramanızın nasıl gözükeceği hakkında fikir sahibi olmak için Preview tuşuna tıklayarak düşük çözünürlükte bir önizlemeye de ulaşabilirsiniz.
5- Photovista gerçekten başarılı bir şekilde fotoğrafları birleştirip sahneyi yavaş yavaş oluşturacaktır. Ancak eğer önizlemede sorunlar gördüyseniz ana penceredeki fotoğrafların diziminde oynamalar gerçekleştirebilirsiniz. Daha hassas çalışmanız için [Ctrl-A] kısayolu eklem noktalarını daha yakından izlemenize de yardımcı olabilir. Sonuçtan memnun olduğunuzda Stitch image tuşuna tıklayarak gerçek işlemi başlatabilirsiniz. Son işlemin tamamlanması uzun bir süre alacaktır.
6- İşlem sona erdikten sonra yazılım size panoramik fotoğrafı düzlemsel olarak sunacaktır. Eğer isterseniz Show in 3D viewer ya da Show in browser’a tıklayarak web sayfanızda nasıl görüneceğini de kontrol edebilirsiniz. Photovista’nın panoramanın iki ucunu birleştirme şeklinden memnun kalmadıysanız Adjust manually aracını kullanarak herhangi bir hatayı da düzeltebilirsiniz. Ok tuşuna tıkladığınızda iki uç belirttiğiniz şekilde tekrar birleştirilecektir. Tüm işlemler bittikten sonra panoramik fotoğrafınızı doğrudan web sayfanızda yayınlayabileceğiniz şekilde kaydedebilirsiniz. Gerekli Java dosyalarını ve kodları yazılım otomatik olarak oluşturacaktır. Bunun için Save panorama seçeneğini seçip bir sıkıştırma oranı belirterek kaydı gerçekleştirebilirsiniz.
Mahmut Karslıoğlu
[email protected]
2- Eğer dijital fotoğraf makinesi kullanıyorsanız olabilecek en yüksek çözünürlüğü seçip en kaliteli görüntüyü yakalamaya çalışın. Bunun için hafıza kartınızın da yeterli olmasına dikkat edin. Analog makinelerde ise maksimum detayı alabilmek için daha yavaş (50/100ASA) filmler kullanabilirsiniz. Panorama yazılımları, fotoğrafların tümünün aynı alan derinliğinde olmasını ister. Bu yüzden zum kullanmaktan kaçının. Standart bir lens de bu işlem için yeterli olacaktır.
3- Panoramik fotoğraflar anı yakalamaktan çok belli bir mekanı görüntülemek içindir. Bu yüzden çektiğiniz resimlerin iyi odaklandığından emin olun. Analog makinelerde bunun için f11 ve f16 diyafram (aperture) değerlerini kullanabilirsiniz. Ancak bu durumda eğer ortamda ışık azsa makineyi bir üçayak ile sabitlemeniz de gerekebilir. Dijital fotoğraf makineleri sahipleri ise “landscape” modunu kullanabilir.
4- En iyi panoramik fotoğraflar için tüm fotoğrafların aynı ışık değerine sahip olması gerekir. Bu durumda eğer varsa makinenizdeki poz kilidini (exposure lock) kullanabilirsiniz.Ya da her seferinde göz kararı ile gerekli ayarlamaları elle yaparak da ortamdaki koyu gölgeler ve parlak ışıklardan kurtulabilirsiniz. Otomatik olarak devreye girecek şaşlar ise her resimde farklı açılardan gelen istenmeyen gölgeler yaratacak ve birleştirmeyi zorlaştıracaktır. Bu yüzden şaşı kapatıp daha uzun pozlama (exposure) süreleri ve bir üçayak kullanmak daha uygun bir çözüm olacaktır.
Fotoğrafları panorama yazılımı için hazırlamak
1- Neredeyse tüm panorama yazılımları, kullanılacak fotoğrafların aynı boyutta olmasını gerektirir. Eğer fotoğrafları tarayacaksanız hepsinin aynı boyutta ve çözünürlükte kaydedildiğine ve doğru sıra ile adlandırıldığına emin olun. Photovista yazılımı internette kullanılacak panoramik fotoğraflar için 384x256 boyutlarını önerecektir. Ancak yine de baştan yüksek çözünürlükte çalışıp daha sonradan küçültmek daha kullanışlı olacaktır.
2- Fotoğraf çekerken en büyük problemlerden biri de ufuk çizgisinde ve diğer düzlemlerde lens ve benzeri nedenlerden ortaya çıkabilecek eğikliklerdir. Panorama yazılımları bunları bir noktaya kadar düzeltebilir. Ancak daha fazlası için fotoğrafları önceden bir başka resim düzenleme yazılımında açmanız döndürme ve perspektif araçları yardımıyla sorunu kendiniz düzeltmeniz de gerekebilir.
3- Birçok panorama yazılımı otomatik olarak fotoğraflardaki farklı pozlama değerlerini de birbirlerine uydurmaya çalışır. Ancak bazı fotoğraflar diğerlerine göre daha parlak ya da daha koyuysa işlem sonunda bunlar göze batacaktır. Dolayısıyla fotoğrafları tek tek inceleyip varsa bu sorunu da işleme başlamadan önce bir resim düzenleme yazılımı yardımıyla düzeltmeniz gerekecektir. Kullandığınız yazılımda, örneğin Photoshop’ta curves, levels ve brightness/contrast araçları size yardımcı olabilir.
Panoramik fotoğraflar için adım adım Photovista kullanımı
1- Önce Photovista’yı çalıştırın ve arabirimin alt bölümünden My Computer simgesine tıklayın. Fotoğraflarınızın yer aldığı klasörü bulduktan sonra, dahil etmek istediğiniz fotoğrafları [Shift] tuşuna basılı tutarak seçebilirsiniz. Ayrıca fotoğrafları doğrudan arabirim üzerine sürükleyip bırakarak da seçim yapabilirsiniz. Seçiminiz bittikten sonra Add tuşuna tıklayın.
Panoramik fotoğraf yazılımları ile neler yapabilirsiniz?
Photoshop Elements gibi birçok yazılımın dahili özellikleri arasında temel panorama araçları da yer alır. Ancak tüm özelliklere sahip olabileceğiniz bir yazılım arıyorsanız sadece bu konuya özel bir tanesini seçmeniz daha iyi olacaktır. Çok farklı fiyatlara sahip olsa da, bu yazılımların en pahalısı kadar en ucuzu da temel algoritmaya sahip olduğu sürece aynı sonucu verecektir.Aralarındaki fark ise genelde sundukları özelliklerde ortaya çıkar.
Çoğu yazılım, hazırlanan panoramik fotoğrafları internette görüntülenebilecek bir hale de getirebilir. Bu şekilde onları sadece uzun fotoğraflar olarak değil Java applet ya da tarayıcı eklentileri yardımıyla 3 boyutlu olarak görüntüleme şansınız olacaktır. Bu eklentiler, web sayfanızı ziyaret eden kullanıcılara hoş arabirimler sunar ve onların fotoğraflar içinde zum yapmak da dahil olmak üzere, istedikleri gibi gezinmelerini kolaylaştırabilir.
Daha gelişmiş yazılımlar ise tam küre şeklinde panoramik fotoğraflar yaratmanıza da imkan tanırlar. Bunlar ek dikey tanımlamalar kullanarak izleyicinin sadece yatay bir düzlemde değil, dikey olarak da hareket edebilmesine, böylelikle fotoğrafçının ayaklarının dibine ya da gökyüzüne bakabilmesine imkan tanırlar. Tabii ki bunun için ek fotoğraflara ve daha detaylı ayarlamalara ihtiyaç duyulur ve bu biraz daha profesyonel bir işlemdir. Tam küre panoramik fotoğraftan bir adım daha ileri olan yazılımlar ise birden fazla panoramik fotoğrafı kapsayan daha karmaşık sanal ortamlar oluşturabilirler. Bu şekilde önceden tanımlanmış belirli noktalara tıklayarak fotoğraflar arasında geçiş yapıp çok daha büyük mekanlar içinde gezmek de mümkün olabilir. Ancak bunlar gerçekten çok pahalı yazılımlar ve profesyonel donanımlar gerektirdiği için bu yazıda sadece tek bir panoramik fotoğrafın nasıl oluşturulabileceğini adım adım inceleyeceğiz. Bunun için öncelikle 360 Panorama ana başlığı altında yer alan, en başarılı ve en kullanışlı yazılımların başında gelen Photovista'yı bilgisayarınıza kurarak başlayabilirsiniz.
Fotoğrafları çekerken dikkat etmeniz gereken ayrıntılar
1- Fotoğraf çekmeye başlamadan önce makinenizi üçayak (tripod) üzerine yerleştirecek uygun bir yer bulmanız gerekir. Buna karar verirken öncelikle durup etrafınızda 360 derece dönerek çevrede koyu gölgeler, parlak yansımalar, akan trafik ya da insanlar gibi size sorun açabilecek herhangi bir öğenin olup olmadığına bir bakın. Çünkü özellikle hareket eden arabalar ve insanlar kare aralarına denk gelip birleştirmeyi zorlaştıracağı gibi farklı karelerde tekrar tekrar görünerek gerçekçiliği bozabilirler.
Tatile ya da iş seyahatine çıktığınızda, ilk defa gidip gördüğünüz yerler arasından ilginizi çeken bir mekanı geri döndüğünüzde arkadaşlarınızla paylaşmak için fotoğraf çekebilirsiniz. İyi çekilmiş bir fotoğraf, ortamı tasvir etmek için kullanılabilecek en iyi yollardan biridir. Ancak fotoğraf ne kadar iyi olursa olsun, o muhteşem mekanın belli bir kesitini iki boyutlu olarak yansıtmaktan daha fazlasını yapamaz. Dolayısıyla sizin gibi diğerlerinin de kendilerini ortamın içindeymiş gibi hissetmelerini sağlamak istiyorsanız, bir adım daha ileri gidip 360 derece panoramik fotoğraflar çekmeyi deneyebilirsiniz.
Mekanın dijitalleştirilmesi için profesyonel olmak gerekmiyor
360 derece özgürce dolaşabileceğiniz mekan görüntüleri içeren fotoğrafları oluşturmak şimdiye kadar sadece resim düzenleme yazılımları ve fotoğrafçılık gibi farklı alanlarda becerilere sahip profesyonellerin tekelindeydi. Ancak günümüzün yazılım paketleri bu işlemleri amatörlerin bile kolaylıkla yapabilmesine olanak tanıyor. Ayrıca artık donanım ihtiyaçları da öyle eskisi gibi değil. Eski bir analog fotoğraf makinesi ya da çek at kameralar bile bu işlem için yeterli oluyor. Yine de küçük bir hesap yapıldığında tek bir panoramik resim oluşturmak için çekilen ortalama 15 resmin tab ettirilmesi ve taranıp bilgisayar aktarılmasının maliyeti, dijital kamera kullanmayı daha uygun bir seçenek haline getirecektir. 360 derecelik tam bir fotoğraf oluşturmanız için, daha önce de belirttiğimiz gibi, kenarlarından ortalama üçte biri kadar birbiri üzerine binen ortalama 15 resim çekmeniz yeterli olacaktır. Burada kameranın konumunu fazla değiştirmemeye ve fotoğrafları, sadece kamerayı kendi ekseni etrafında döndürerek çekmeye de özen göstermeniz gerekir. Daha sonra eğer analog kamera kullandıysanız bunları tab ettirip tarayarak ya da dijital kamera kullandıysanız doğrudan USB bağlantı ile bilgisayarınıza aktarabilirsiniz.
Seçtiğiniz panorama uygulamasında resimleri doğru sıra ile açtıktan sonra son olarak da kullandığınız lensi belirterek işleme başlayabilirsiniz. Bu şekilde yazılım fotoğrafları nasıl bir araya getirmesi gerektiğini hesaplayacak ve olası lens sorunlarını daha kolay giderecektir. Ayrıca her ne kadar piyasada geniş açı lens desteğine sahip birkaç yazılım bulunsa da, yine de imkanınız doğrultusunda fotoğraf makinelerinde standart lensi tercih ederek uygulama açısından daha fazla seçeneğe ulaşabilirsiniz.