2021 itibariyle dünya çapında 106 milyondan fazla insan kripto para birimine sahip ve bu sayı, dijital varlıklar ana akıma yerleştikçe daha da artacak. Kriptonun artan popülaritesi ile beraber, muhtemelen giderek artan sayıda insan öldükten sonra kripto para birimlerine ne olacağını merak ediyordur. Yaşayanlar için, ölen bir akrabadan kripto para birimini miras almanın mümkün olup olmadığı konusunda da merak olduğu açık.
Başlamadan önce, bunun finansal bir tavsiye olmadığını belirtmemiz gerekiyor. İlgili riskleri anlamak için lütfen profesyonel finansal ve yasal tavsiyeye başvurun. Bu içerik yalnızca bilgilendirme amaçlıdır, bu tür bilgileri yasal, vergi, yatırım, finans veya diğer tavsiyeler olarak yorumlamamalısınız.
Kripto Para Cüzdandaysa...
İster çevrimdışı ister çevrimiçi bir cüzdan olsun, ölen bir kişinin cüzdanında tutulan kriptoyu devralmak istiyorsanız, öncelikle özel anahtarı bilmeniz önemli. Kısacası, özel anahtar bir parola gibidir. Kriptonuza erişim sağlayan kriptografik olarak oluşturulmuş bir kod şeklinde tanımlanabilir. Ayrıca, kripto para cüzdanınız tarafından oluşturulan ve kripto para birimi fonlarını kurtarmak için gereken tüm bilgileri depolayan 12, 18 veya 24 kelimeden oluşan özel bir anahtarın insan tarafından okunabilir bir temsili olarak bir "tohum cümlesi" vardır.
Anahtar veya tohum cümlesi olmadan, ölen bir kişinin kripto para birimine erişilemez ve blok zincirinde kayıp kalır. Ancak, tıpkı bir parola gibi, portföyünüze tam erişim izni vermek istemediğiniz sürece, insanlara özel anahtarınızı veya tohum cümlenizi söylememelisiniz.
30 yaşında aniden ölen ve müşterilerinin 190 milyon ABD Doları değerindeki kriptosunu erişilemez çevrimdışı cüzdanlarda kalıcı olarak kilitli bırakan bir kripto para birimi tüccarını, yani Gerald Cotten'in olağanüstü hikayesini duymuş olabilirsiniz.
Uygun bir özel anahtar olmadan ölen kripto varlık sahipleri, benzer bir açmazı arkalarında bırakabilir ve varislerini kripto para birimine el koyamaz hale getirebilirler. Ve geride kalan kripto para, hiçbir zaman sahibini bulamayacak şekilde kalır.
Kripto Para Kripto Borsalarındaysa...
Kripto para cüzdan yerine coin borsasındaysa, işler biraz daha kolay olacaktır.
Kriptolarınızı internet tabanlı bir kripto borsasında tutuyorsanız, aslında özel anahtarlarınıza sahip değilsiniz ve bu firmalar anahtarı ellerinde tutar. Ölen bir kişinin hesabını alırken, kriptoyu teslim etmesi için o şirkete güvenirsiniz.
Örneğin bir kripto para borsası ve cüzdan sağlayıcısı olan Coinbase, ölüm durumunda bir hesabın transferine izin veren bir protokol oluşturmuş durumda.
Ancak, sorumluluk hesap sahibine aittir ve lehtarların varlıkları elde etmek için birkaç şeye ihtiyacı vardır: Kişinin ölüm belgesi, son vasiyeti ve vasiyet belgeleri, ayrıca Probate Belgelerinde adı geçen ve Coinbase hesabının bakiyesi ile ne yapılması gerektiği konusunda Coinbase'e talimat veren imzalı bir mektup... Bir kişi vasiyetinde kripto varlıklarından bahsetmezse, onları yasal olarak elde etmeniz pek olası değildir.
Peki ya Vergi?
Hisse senetleri veya altın gibi herhangi bir varlık gibi, Bitcoin, Ether ve diğer kripto para birimleri vergiye tabi olabilir. Ancak, çoğu ülke halen dijital varlıkların maddi olmayan nitelikleriyle tam olarak başa çıkamadı ve yasalar bazı yerlerde nispeten bulanık durumda.
İngiltere kısa süre önce, kripto para birimlerinin veraset vergisine ve sermaye kazancı vergisine tabi olabileceğini belirten "Kripto varlıklar: bireyler için vergi" adlı bir politika belgesi hazırladı.
ABD'deki Internal Revenue Service (IRS) de kripto para varlıklarını vergi açısından "mülk" olarak kabul eder, yani sanal para biriminiz, sahip olduğunuz diğer varlıklarla aynı şekilde vergilendiriliyor.
Ancak, farklı ülkelerin farklı kuralları ve farklı boşlukları vardır. Örneğin Birleşik Krallık'ta evli bir ortağa bırakılan kripto varlıkları, hayatta kalan eşin daimi şekilde Birleşik Krallık'ta ikamet etmesi koşuluyla yüzde 100 Veraset Vergisi indiriminden yararlanacaktır.
Bu yüzden belirli muafiyetler arıyorsanız, yargı bölgenizdeki yasaları kontrol etmeniz ve şüpheniz varsa yasal tavsiye almanız en iyisidir.