Nehirlerimizde şok edici değişimler yaşanıyor

Bilim insanları, geride kalan son 35 yılda Dünya nehirlerinde yaşanan şok edici değişiklikleri ortaya çıkardı.

Nehirlerimizde şok edici değişimler yaşanıyor

Yeni bir araştırma, son 35 yıl içinde en büyük aşağı akışlı nehirlerin yüzde 44'ünde, akan su miktarında büyük değişiklikler olduğunu gösteriyor. Bu hızlı değişikliklerinin nedeni olaraksa fosil yakıt kaynaklı iklim değişikliği ve insan faaliyetleri gösteriliyor.

Araştırma Aralık ayı başında Science dergisinde yayımlandı. Ancak, değişimlerin nedeni çalışmanın ana odak noktası değildi. Araştırmacılar bunun yerine değişimlerin kendisine odaklanmak istediler. Afrika'nın Kongo Nehri, Çin'in Yangtze Nehri ve hatta Güney Amerika'nın Plata Nehri gibi nehirlerin son otuz beş yılda büyük düşüşler yaşadığını söylüyorlar.

Araştırmanın ortak yazarlarından Colin Gleason CNN'e verdiği demeçte, nehirlerdeki değişimlerle ilgili daha önce yapılan araştırmaların çoğunlukla en büyük nehirlere odaklandığını, bunun da sadece belirli yer ve zaman noktalarıyla sınırlı sonuçlar ürettikleri anlamına geldiğini söyledi. Ancak bu yeni çalışma, aynı anda tüm dünyadaki nehir değişikliklerine bakarak daha derinlere indi.

En büyük nehirlerin neredeyse yüzde 50'sinde farklılıklar görülürken, Gleason ve meslektaşları daha küçük yukarı akışlı nehirlerin yüzde 17'sinde akış hızında bir artış gibi başka ciddi değişiklikler görüldüğünü söylüyor. Ancak genel olarak rapor, dünyadaki bazı nehirlerin yılda yüzde 5 veya 10 oranında değiştiğini ortaya koyuyor ki bu da Gleason'a göre “hızlı, çok hızlı bir değişim.

Bazı nehirlerde görülen bu artan akış hızı, kar ve buz erimeye devam ettiği için iklim değişikliğinden de kaynaklanıyor. Daha hızlı akışların olumlu etkileri de olabilir; daha fazla besin maddesinin taşınmasına ve balıkların daha hızlı göç etmesine olanak sağlar. Ancak nehirlerdeki tüm değişimler iyi değildir, çünkü daha hızlı akış oranları tortu taşınımını kötüleştirir ve hidroelektrik planlarını sekteye uğratabilir.

Gleason, bundan sonraki adımlarının, nehir akışlarının neden bu kadar hızlı değiştiğini tam olarak belirlemek ve buna yanıt vermenin bir yolunu bulmak olduğunu söylüyor. Eğer iyi bir yanıt bulamazsak, iklim değişikliği kötüleştikçe önümüzdeki birkaç yıl içinde daha da ciddi değişiklikler görmeye devam edebiliriz.