Uluslararası Uzay İstasyonu’nun (UUİ) insanlığın uzaydaki en etkileyici başarılarından biri olduğu kesin. 2000 yılından beri yörüngede olan istasyon, sıkışık koridorlarında 250’den fazla insana geçici olarak ev sahipliği yaptı. NASA da, 2030’larda UUİ’yi yörüngeden çıkarma planlarını gerçekleştirirken, istasyona hak ettiği saygı ve özeni gösterdiğinden emin olmak istiyor.
NASA, 2030’ların başında gerçekleşecek bir yörüngeden çıkış operasyonu hedefliyor. İstasyondaki çoğu teknoloji artık eskiyor ve bunların kritik bir grubunun tamir edilmesi pek mümkün olmadığı için artık veda etme zamanı geldi. Ancak bir futbol sahası kadar büyük ve neredeyse 430 ton ağırlığında olan devasa bir metal yapının yörüngeden güvenli bir şekilde çıkarılması kolay değil.
NASA, geçtiğimiz günlerde planı gerçekleştirmek için sözleşme yapacağı şirketin SpaceX olmasına karar vermişti. Ajans, istasyonun bir kısmını korumayı umuyordu ancak parçaların ne kadar büyük olduğu göz önüne alındığında bu mümkün görünmüyor. Bunun yerine, karadan yaklaşık 2.680 kilometre uzaklıkta bulunan ve Point Nemo olarak adlandırılan okyanus parçasına inmesine razı olmak zorunda kalacak gibi gözüküyor.
SpaceX, UUI'yi yörüngeden nasıl çıkartacak?
NASA’nın bunu gerçekleştirmesi için SpaceX'e yapacağı ödemeye göre, görevin kendisi yaklaşık 843 milyon dolara mal olacak. Ajans, sözleşmeyi geçtiğimiz ay resmi olarak SpaceX’e verdi, ancak SpaceX’in uzay endüstrisindeki devam eden büyümesi göz önüne alındığında bunun çok şaşırtıcı olduğunu söyleyemeyiz. Henüz planlar resmi olarak sonuçlandırılmadı, ancak genel olarak bekleyebileceklerimiz hakkında bir miktar fikrimiz var.
NASA’nın UUİ’yi yörüngeden çıkarma planları şu anda devasa uzay istasyonu için bir römorkör görevi görecek olan bir yörüngeden çıkarma aracını temel alıyor. Bu araç sayesinde istasyon, kontrollü bir inişle atmosfere doğru sürüklenecek ve yeniden girişte büyük bir kısmının yanmasına izin verilecek. Yanmayan kısımlar ise Point Nemo yakınlarına iniş yapacak. İstasyonun boyutu sebebiyle, bazı kısımlarının atmosferde yanmayacağı kesin olarak söylenebilir.
Bu nedenle NASA ve SpaceX’in kontrolü sonuna kadar sürdürerek UUİ’nin istenilen noktaya, herhangi bir insandan veya binadan uzağa inmesini sağlamak büyük bir öneme sahip olacak. NASA, UUİ’nin kullanımdan kaldırılmasının ardından, uzayda gelecekteki görevleri gerçekleştirmek için özel uzay istasyonlarını kullanmayı planlıyor.