Geçtiğimiz hafta NASA, Ay'da yapılan önemli bir keşfi bugün açıklayacağını duyurmuştu. Duyurunun, SOFIA gözlem uçağıyla yapılan gözlemlerle ilgili olduğu düşünülüyordu. Halen devam eden duyuruya göre bilim insanları, Ay'da su olduğuna dair en ikna edici bulgulara ulaşmışlar. Üstelik bu sulara erişmek mümkün olabilir. Keşif, gelecekte Ay ve uzayın derinliklerine yapılacak araştırma görevleri için çeşitli sonuçlar doğurabilir.
Ay'ın, kendisini Güneş ışınlarından koruyacak önemli bir atmosferi olmadığı için kuru bir yüzeye sahip olduğu düşünülüyordu. 90'lı yıllarda yörüngede gezen uzay araçları, Ay'ın kutupları civarında bulunan büyük ve ulaşılmaz kraterlerde buz işaretlerine rastlamışlardı.
Ardından ise 2019 yılında, Hindistan'ın Chandrayaan-1 uzay aracındaki tayfölçer görüntüleyiciler, Ay yüzeyinden yansıyan ışıkta su ile tutarlı imzalar tespit etmişti. O zaman bile teknik sınırlamalar olduğundan, bunun gerçekten H2O mu (su), yoksa minerallerdeki (bir oksijen ve bir hidrojen atomundan oluşan) hidroksil molekülleri mi olduğu bilinemiyordu.
Bugün yayımlanan makaleye göre NASA'nın Goddard Uzay Uçuş Merkezi'nde çalışan Casey Honniball ve meslektaşları, Ay'ın yüzeyinden yansıyan güneş ışığının dalga boylarını ölçerek, açık bir şekilde H2O'ya ait kimyasal bir imza tespit etmişler. Bu veriler ise 2.7 metrelik yansıtmalı bir teleskop taşıyan ve değiştirilmiş bir Boeing 747 uçağı olan Stratosfer Kızılötesi Gökbilim Gözlemevi (SOFIA) yardımıyla toplanmış.
Ay'ın güney kutbu yakınlarındaki yüksek enlemlerde keşfedilen bu sular, milyon başına 100 ila 400 parça H2O molekülünden oluşuyor. İngiltere'deki Açık Üniversite'de gezegen bilim ve keşif profesörü olan Maheş Anand, "Bu epey fazla" diyor. "Dünya'nın okyanus ortası sırtlarından akan lavda kaybolanlar kadar. Bunlar toplanıp, doğru sıcaklık ve basınç altında sıvı suya dönüştürülebilir."
Suyun bulunması, gelecekte Ay'a yapılacak uzay görevleri bakımından çeşitli sonuçlar doğurabilir. Bu sular işlenip, içmek için kullanılabilir; hidrojen ve oksijene ayrılıp roket yakıtı olarak kullanılabilir veya bu oksijen, solunum için kullanılabilir.