NASA eskiden Ay yüzeyine insan indirip kaldırıyor, astronotları dünyaya geri döndürebiliyordu. Ama şimdi Mars'tan birkaç torba toprağı getirmek bile büyük mesele. Bütçe kısıtlamaları NASA'nın Mars yüzeyinden topladığı örnekleri Dünya'ya geri getirmek için hızlı ve ucuz bir yöntem aramasına neden oluyor.
Bir telekonferansta NASA Yöneticisi Bill Nelson, bağımsız bir inceleme sonunda, ajansın Mars gezgini Perseverance tarafından toplanan ilk örnekleri getirmeye yönelik mevcut planının 11 milyar dolara mal olabileceği ve muhtemelen 2040 yılına kadar gerçekleştirilemeyeceğinin anlaşıldığını söyledi.
Uzay ajansının 2025 mali yılı bütçesinin yanı sıra öngörülen ek bütçe kesintileri, mevcut planın bu kadar yavaş uygulanmasının sebebi.
2040'da Mars'a astronotlar inecek
Nelson, Mars'tan Dünya'ya toz ve kaya örnekleri getirme görevi için "Bu kadar uzun süre beklemek kabul edilemez, 2040'lı yıllarda Mars'a astronot indireceğiz" diyor.
NASA daha hızlı ve daha ucuz bir geri dönüş görevi için çeşitli bilim merkezlerinden ve Jet İtiş Laboratuvarı'ndan fikir almayı planlıyor. Nelson, ajansın 7 milyar doların altında bir bütçe hedeflediğini ve örnekleri 2030'larda geri getirmeyi umduğunu söyledi.
Geçtiğimiz Eylül ayında gerçekleştirilen bağımsız inceleme, NASA'nın Mars Örnek Dönüş Görevi'nin fizibilitesine ilişkin çok sayıda endişeyi gündeme getirmişti. NASA başlangıçta geri dönüş görevinin 2027 veya 2028'de başlatılacağını tahmin etmişti, ancak bağımsız inceleme bunun "teknik sorunlar, riskler ve güncel performans" nedeniyle imkansız olduğu sonucuna vardı.
Elon Musk olaya dahil olmasa olmazdı
SpaceX'in kurucusu Elon Musk ise, yayınladığı bir X gönderisinde, şirketin NASA'nın alternatifler için yaptığı başvuruya yanıt vereceğini ve Starship roketinin beş yıldan daha kısa bir sürede "ciddi tonajda" geri dönüş yapma potansiyeline sahip olduğunu yazdı. Yani Elon Musk, NASA'nın 7 milyar dolarını almak için roketlerini Mars'a gönderip geri getirme yarışına resmen girmiş bulunuyor.
Bakalım bu yarışı kim kazanacak ve NASA Mars'a nasıl gidip dönebilecek.