Aralık 1968 yılında gerçekleştirilen Apollo 8 görevi, daha önce hiç yapılmamış bir şeyi yapmıştı. İlk kez Ay’ın yakınına gidilen ve Ay’ın çevresinde 10 kez dolandıktan sonra Dünya’ya geri dönüşün gerçekleştiği Apollo 8’in ana görevi Ay’da inilecek yüzeyleri keşfetmekti. Başarılı da oldular ve Apollo 8’de yer alan 3 astronot, daha sonra 1969 yılına geldiğimizde uzaya fırlatılacak olan Apollo 11 mekiğinde yer alacak ve Ay yüzeyine ilk kez ayak basarak insanlık tarihine geçecek Neil Armstrong ve Buzz Aldrin’in zeminini hazırladılar. NASA şimdi de benzeri bir çalışmanın içinde.
Bilindiği gibi Ay’da GPS sistemi çalışmıyor. Bu nedenle oraya gidecek astronotların kolayca kaybolabileceğini düşünen NASA, Ay yüzeyindeki insanlı çalışmalarına yeniden hız vermek için özel bir GPS sistemi üzerinde çalışıyor. Sistemin adı Lunar GNSS Receiver Experiment (LuGRE), yani Ay GNSS Alıcı Deneyi. Burada geçen GNSS, Dünya'nın Küresel Navigasyon Uydu Sistemi’ne dayanırken, LuGRE de, GNSS’ten gelen sinyalleri kullanacak Ay için özel bir GPS anlamı taşıyor.
NASA, LuGRE alıcısını Blue Ghost aracıyla Ay yüzeyine 2024 yılında indirmeyi planlıyor. LuGRE alıcısı yüzeye iniş gerçekleştirdikten sonra antenlerini açacak ve 12 gün boyunca veri toplayacak. Toplanan bu veriler ise, gelecekte Ay yüzeyine yapılacak görevler için operasyonel Ay GNSS sistemi geliştirilmek üzere kullanılacak. Yani kabaca, NASA’nın Ay’ın haritasını detaylı olarak çıkartacağını ve bunun üzerinden bir navigasyon sistemi hazırlayacağını söyleyebiliriz.
NASA’nın bu çalışmalarından gelecekte nasıl faydalanılacağını hep birlikte göreceğiz, ancak şimdiden yakın gelecekte daha fazla insanlı Ay keşiflerinin olacağını öngörebiliriz.