Modern insanları, genetik materyallerimizin bir kısmını paylaşabilecek soyu tükenmiş diğer hominid türlerinden farklı kılan nedir? Yeni bir çalışma, genomumuzun yalnızca yüzde 1,5 ila 7'sinin modern insanlara özgü olduğunu ve Neandertaller veya Denisovalılar gibi akrabalarla paylaşılmadığını gösteriyor. Bu, tahmin edilenden oldukça düşük bir oran.
Science Advances üzerinde bildirilene göre, modern insan genomunun bize özgü olan kısmı, nöral gelişim ve işlevle ilgili gibi görünüyor. Ayrıca bu değişimin tek seferde gerçekleşmediği de görülüyor. Türümüz, mevcut bilimsel anlamıyla modern insanlara bir günde dönüşmedi. Yüz binlerce yıl boyunca insana özgü çok sayıda mutasyon dalgası gerçekleşti.
Hangi genlerin yalnızca modern insana ait olduğunu belirlemek kolay bir çalışma değil. Homo cinsinin diğer üyeleri hakkında sınırlı genetik bilgiye sahibiz ve atalarımızdan bazılarının Neandertaller ve Denisovalılar ile çiftleşmiş olmaları sorunu da bulunuyor. Bu nedenle, gezegenin belirli bölgelerinden gelen insanların genomlarında daha az ya da daha çok gene sahip olmaları mümkün.
Araştırmacılar, hem bizim hem de Neandertallerin köken aldığı türlerden hangi genetik materyalin geldiğini ve hangilerinin onlarla karışmamızdan geldiğini tahmin etmelerini sağlayan bir algoritma geliştirdiler. Speedy Ancestral Recombination Graph Estimator (SARGE – Hızlı Atadan Kalma Rekombinasyon Grafiği Tahmincisi) 279 modern insan genomu, iki Neandertal genomu ve bir Denisovan genomu kullandı.
SARGE'nin analizi, insanlarda biri yaklaşık 600.000 yıl önce ve diğeri yaklaşık 200.000 yıl önce meydana gelen iki büyük mutasyon dalgası tanımladı. Ayrıca, Afrikalı olmayanların ve Neandertallerin tamamının atalarının yanı sıra Avrasya ve Okyanusya'da insanlarla hem Neandertaller hem de Denisovalılar arasında karışmış bölgeler arasında en az bir karışma dalgası tespit etti.
Çalışma, genomun benzersiz bir şekilde bize ait gibi görünen kısımlarının, nöral gelişim ve fonksiyon ile RNA eklemesi ile ilgili mutasyonlar olduğunu gösteriyor. Ve bunun türümüz için önemi ve sonuçları laboratuvarda daha fazla araştırılabilir.
Makalede yazarların belirttiklerine göre "Nöral fonksiyon için genom düzenleme ve beyin organoid modelleri için yeni araçlar kullanan bu mutasyonlar, en yakın akrabalarımızdan, soyu tükenmiş akrabalarımızdan ayrıldıktan sonra insan atalarımızda neyin seçildiğini belirlemek için deneysel çalışmalar için açık ve önemli hedeflerdir."
Ekip, gelecekte soyu tükenmiş arkaik insanlara ait daha fazla DNA taşıyan fosillerin daha rafine analizlere yol açabileceğini ve geçmişimiz ve nasıl geldiğimiz hakkında daha fazla ipucu sağlayabileceğini umuyor...