Mısırlılar bu dikilitaşı tamamlasaydı, diğerleri yanında çok sönük kalabilirdi

Dünya’da yaklaşık 30 eski Mısır dikilitaşı bulunuyor. Ayakta duran en yüksek dikilitaş ise, Roma'da 45,7 metre yüksekliğiyle gökyüzüne ulaşan Lateran dikili taşı.

Ancak muhtemelen hiçbir zaman tam olarak ayağa kalkmayı başaramadığı için pek çok kişi tarafından bilinmeyen daha büyük bir dikilitaş daha bulunuyor. Asvan'daki bu Bitmemiş Dikilitaş, eski Mısır için bugüne kadarki en önemli arkeolojik buluntulardan biri olarak kabul ediliyor.

Bitmemiş Dikilitaş, eski Mısırlıların şimdiye kadar başladığı (ve bildiğimiz) en ağır anıt. Kahire ve Luksor'a göre Nil'in daha yukarısında yer alan bir şehir olan Aswan'da bir taş ocağında bulundu. Şehrin kuzey bölgesindeki birçok taş ocağından birinde yer alan Bitmemiş Dikilitaş, sanki unutulmuşçasına kayaların içinde, yerde 41.75 metre uzanan ve yaklaşık 3.500 yıl öncesine dayanan devasa granit oymaları ile duruyor.

Şu anda, bu dikilitaşın Mısır'ın 18. Hanedanlığının beşinci firavunu Hatshepsut tarafından MÖ 1473-1458'de Lateran dikilitaşını tamamlayıcı bir dikilitaş olarak emrettiği düşünülüyor. Ancak dikilitaşın oluşturulması sırasında bir şeylerin açıkça ters gittiği ve taşta, bir anıt olarak işe yaramaz hale gelmesine sebep olan büyük çatlakların oluştuğu görülebiliyor. Yakınlarında, muhtemelen dikilitaşı dik tutacak olan kısmen oyulmuş bir dikilitaş kaidesi, taş ocağında bekliyor.

Lateran dikilitaşı, mevcut kaidesi olmadan yalnızca 32 metre yüksekliğe ulaştığı için, eğer bu Bitmemiş Dikilitaş tamamlanmış ve dikilmiş olsaydı, bilinen diğer tüm dikili taşlardan yaklaşık üçte bir oranında daha uzun olacaktı. 1.168 ton gibi etkileyici bir ağırlığa sahip olan dev granit yığınının dikilmesinden önce yerden kaldırılması bile bir mühendislik harikası olduğu için, pek çok kişinin eski uygarlığın bu taşları nasıl dikmeyi başardığını merak etmesi kesinlikle anlaşılır bir şey.

Mısırlıların dikilitaşı kızaklar ve tekneler aracılığıyla Nil kıyılarından daha aşağıdaki büyük yerleşim yerlerine taşıdıkları düşünülüyor. İstenilen konuma ulaştıklarında, işçiler sabit bir eğime sahip büyük bir tepe kullanır ve dikilitaşı bir sırta ulaşana kadar halatlar ve makaralarla yukarı çeker ve dikilitaşın dik dönmesi için yavaşça aşağı indirirdi. Bu tür teknikler papirüslerde anlatılıyor ve Mısırlılar piramitlerin inşası için de inanılmaz derecede ağır taşları hareket ettirmiş olmaları, bu tekniklerin kesinlikle mümkün olduğunu gösteriyor.

Bu dikilitaş hiçbir zaman tam olarak dik hale gelmemiş olsa da, yarı bitmiş doğası, onu eski Mısır halkının taş kesme tekniklerini çözmek için paha biçilmez bir araç haline getiriyor. Granitin kenarlarında talaş izleri görülebiliyor ve modern bir esnafın kalemle koyacağı işaretlere benzer koyu sarı çizgiler, işçileri kesimlerini yönlendiriyor.