Windows alternatifsiz değil. Özellikle yeni sürümleri ile kullanım kolaylığı ve kullanıcı dostu arabirimler konusunda çağ atlayan Linux birçok alanda Windows'a rakip oluyor. Hatta bazı ülkelerde hükümet nezdinde kabul görüyor, kamu kuruluşlarında Windows yerine Linux'a geçiş yapılıyor.
Eğer siz de açık kaynak kodlu bir işletim sistemine geçmeyi düşünüyorsanız Linux'u denememeniz için önünüzde hiçbir engel bulunmuyor. Ancak Linux açık kaynak kodlu ve aynı anda bir sürü farklı yerde geliştirilen bir işletim sistemi olduğundan birçok Linux türevi bulunuyor. "Dağıtım" adı verilen bu değişik Linux sürümlerinin hangisini kullanarak Linux dünyasına adım atacağınıza karar veremiyorsanız, karar vermenizde yardımcı olacak bu makaleye göz atmanızda fayda var. Makalede hem değişik Linux dağıtımları hakkında faydalı bilgiler hem de kullanıcı yorumları bulabileceksiniz...
Bu makale A. Murat Eren tarafından hazırlanmış olan Linux Dağıtımları Belgesi kullanılarak derlenmiştir.
Faydalı bilgiler
Belgeye başlamadan önce GNU, GPL, Linux, Linux Dağıtımı gibi kavramların üzerinden bir kez daha geçmek, kavramlardan aynı anlamlarını anladığımızdan emin olmak ve muhtemel yanlış anlamışlıkları düzeltmek için iyi ve gerekli bir yol.
GNU: GNU'nun açılımı, 'GNU is Not Unix'tir. Yani GNU, 'GNU, Unix değildir' anlamına gelmekte olan özyinelemeli (recursive) bir kelimedir. 1984 yılında tamamen özgür yazılımların meydana getirdiği bir işletim sistemi ve işletim sisteminin araçlarının geliştirilmesi çalışmasının adıdır. GNU, özgür yazılım camiasının felsefesini ve görüşünü bünyesinde barındıran bir akımdır.
GPL: Yazılan özgür yazılımların bir şemsiye altında toplanması için 1985 yılında yine Stallman tarafından FSF (Free Software Foundation) kuruldu, GPL (General Public Licence), GNU1 yazılımların özgürlüklerini korumak üzere FSF tarafından duyurulmuş bir yazılım lisansıdır.
Linux: Linux, Linus Torvalds adında Finlandiya'lı bir bilgisyar mühendisinin 1991 yılında Helsinki Üniversitesi'nde bir öğrenci iken kişisel bilgisayarında kullanmak üzere geliştirmeye başladığı bir işletim sistemi çekirdeğidir (işletim sisteminin çekirdeği, işletim sisteminin beyni diye tabir edebileceğimiz kısmıdır). İnternet'te yaptığı duyuru sonucunda tüm dünyadan bir çok programcının da desteği ile hızla gelişmiş ve halen aynı destek ile gelişmekte olan açık kaynak kodlu, özgür bir yazılımdır (Linux, Linus Torvalds tarafından "Linuks" şeklinde telaffuz edilmektedir.
Linux Dağıtımı: GNU yazılımlarını ve diğer özgür yazılımları bir araya getiren ve tüm bunları bir Linux çekirdeği ile beraber toplu, derlenmiş ve kurulumu kolay bir işletim sistemi olarak kullanıcılara sunmayı amaçlamış olan yazılım birlikteliklerine denir.
Dağıtımlar, kullanıcılara sundukları uygulamalar noktasında birbirlerinden çok farklı değillerdir, nihayetinde hepsinin ortak gayesi kullanılabilir olmak ve kullanıcı ihtiyaçlarına en iyi şekilde cevap verebilmektir. Genel olarak aynı masaüstü yönetim yazılımları, aynı multimedia araçları ve aynı ofis uygulamaları ile beraber gelirler. Onları birbirinden ayıran temel özelliklerden en önemlileri yazılım kurulması, kaldırılması ve sorgulanmasında kullandıkları paket yöneticileri, kurulum arayüzleri ve dağıtım içerisine entegre ettikleri konfigürasyon araçları ve kullanıcıya yaşattıkları hissiyattır. Bu bağlamda Linux ile yeni tanışan bir kullanıcının "hangi dağıtım?" sorusuna çok net bir yanıt vermek kolay değildir. Bu belge, hangi dağıtım ile Linux dünyasına adım atmanızı tam olarak söylemeye çalışmak yerine dağıtımların belirgin özelliklerini ön plana çıkarıp, kararınızı verme sürecinizde size dağıtımlar ile ilgili daha fazla görüş kazandırmayı amaçlamıştır.
Ayrıca bu belge en son güncellendiğinde en çok kullanılan ilk bir kaç dağıtım DistroWatch verilerine göre şu şekilde idi: Ubuntu, openSUSE, Fedora, Mint, PCLinuxOS, Debian, Mandriva.
Arch Linux
Arch Linux basitlik ve hafiflik göz önünde bulundurularak geliştirilen bir Linux dağıtımıdır. Burada 'basitlik', Arch geliştiricileri tarafından 'gerekli olmayan eklentiler ve değişiklikler olmaksızın' anlamına gelmekte ve bu felsefe son kullanıcıdan ziyade geliştirici bakış açısını yansıtmaktadır. Geliştirici ekibin Arch'ın dizaynı ile ilgili yaklaşımı minimalizm, kod doğruluğu ve kod zarafeti çerçevesindedir.
2002 yılının başlarından bu yana geliştirilmekte olan Arch Linux, güncel halini birbirinden bağımsız sürümler ile kullanıcılara ulaştırmak yerine günlük yeni paket ve güncelleme yayınları ile kullanıcılarının sistemlerini paket yöneticisi yardımı ile güncel tutmalarını kolaylaştıran bir yapı sunmaktadır.
Arch Linux son dönemlerde sayısı hızla artan, gayesi 'kullanıcı dostu' olmak olan dağıtımlardan birisi değildir ve Linux ile yeni tanışacak kişilerden ziyade uzun süredir Linux kullanan kişilere hitap etmektedir.
Artılar:Hızlı, kararlı ve son derece güncel bir dağıtım, basit yapısı ile kolay yönetilebilir, hızlı işleyen hata takip sistemi, iyi belgelendirme, aktif topluluk.
Eksiler:Yalnızca İnternet'ten kurulum, grafiksiz kurulum arabirimi, yapılandırma
araçlarının olmayışı.
Debian
Belki de Özgür Yazılım Hareketi'nin en saf öğelerinden biri olan Debian GNU/Linux, 1993'de Ian Murdock tarafından ticari olmayan bir proje olarak başlatılmıştır -ve hala da öyledir. Dünyanın her yanından binlerce geliştiricinin katkıları ve kaliteli proje yönetimi ile oluşturulmaktadır.
Debian kullanıcı karşısına 3 ana kol ile çıkmaktadır: "kararlı", "test" ve "kararsız". Bir paketin yeni bir versiyonu çıktığında, ilk önce "kararsız (unstable)" deposu altına alınır. Sonra daha derinlemesine ve uzun süreli testlerden geçirilmesi için "test (testing)" deposuna alınır. Eğer paket ayrıntılı test aşamasından geçecek kararlılıkta ve uyumda olduğuna karar verildiğinde "kararlı (stable)" deposuna alınır. Bunun sonucu olarak Debian'ın stable deposu çok yüksek kararlılıkta ve uyumda çalışan bir dağıtım sunar. Stable deposundaki yazılımlar görev kritik uygulamalar ve sunucular için harika bir alternatifse de genellikle yazılımların çok eski versiyonlarından oluştuğu için son kullanıcılar tarafından tercih edilmezler. Son kullanıcılar yazılımlarını daha çok testing ve unstable depolarından temin etmeyi tercih ederler.
Debian'ın ününün bir diğer nedeni ise DEB paket yöneticisi ve bu paket yöneticisi üzerindeki apt yazılımıdır. apt ile Internet üzerindeki depolardan istediğiniz bir uygulamanın tüm bağımlılıkları ile beraber sisteminize kurulmasını sağlamanız son derece kolaydır. Ayrıca Debian'ın tüm güncellemeleri de apt tarafından gerçekleştirilebilir. Debian'ın depolarında yer vermediği (bunlar gerçekten çok az sayıdadır) yazılımlara da apt yardımı ile resmi olmayan depolardan sahip olabilirsiniz.
Artılar:
%100 özgür, çok iyi hata takip sistemi ve topluluk çözümleri, stable sürümü çok iyi test edilmiş ve neredeyse %100 güvenli, apt yardımıyla çok kolay program kurma.
Eksiler:
Grafiksiz kurulum arabirimi, güncel olmayan kararlı sürüm, yetersiz konfigürasyon araçları.
Fedora
Uzun bir süre bir çok kişiye Red Hat8, Linux'u, Linux da Red Hat'ı çağrıştırmıştır. Bunu en büyük sebebi Red Hat'ın dünya çapında en tanınmış Linux firmalarından birisi olmasıdır. Red Hat Inc., 1995'te Bob Young ve Marc Ewing tarafından kurulmuştur. Yakın zamana dek kâr amacı gütmeyen şirket, özellikle sağladığı teknik destek ve Red Hat Enterprise ürünleriyle bu tavrını değiştirmiştir. Red Hat Linux 9, Red Hat Linux ürün zincirinin son halkasıdır, 2003 yılına gelindiğinde Fedora Core sürümü onun yerini almıştır. Red Hat tarafından resmi olarak desteklense de, Fedora özgür yazılım geliştiricilerinin katılımıyla varlığını sürdürmektedir, ve aynı zamanda Red Hat Enterprise Linux ürünü için bir test ortamı görevi görmektedir.
Red Hat Linux ve dolayısıyla Fedora Core'u özel yapan şey kararlı ve bilinen paketlerin, sağlam bilgi ile biraraya getirilmesidir. Paketler güncel değildir; güvenlik güncellemeleri dışında, yeni bir beta versiyon çıktığında paket versiyonları dondurulmaktadır. Sonuç, iyi test edilmiş, nispeten kararlı bir Linux dağıtımıdır. Bug rapor etme ve beta programlar kullanıcılara açıktır ve çok sayıda e-posta listesi bulunmaktadır. Bu özellikleriyle Red Hat Linux, dünya çapındaki sunucuların bir çoğunda tercih edilmektedir. Ayrıca RPM paket yöneticisi, Red Hat'ın Linux'a katkılarından birisidir ve Fedora da dağıtımların en çok tercih ettikleri paket yöneticisi olan RPM üzerine inşa edilmiştir.
Fedora, Red Hat'ın enterprise olmasının ardından fork eden devamı niteliğindeki bir dağıtım olarak özgür yazılım camiası tarafından desteklenmekte ve gelişimine devam etmektedir. Red Hat'ın eski sürümlerine nazaran daha unstable ve yeniliğe açık bir profil sergilemekte ve son kullanıcılara Red Hat'ın eski haline nazaran daha fazla hitap etme gayreti içerisindedir.
Artılar:
Geniş kullanım alanı, iyi topluluk desteği, yenilikler, yetersiz olmayan yapılandırma araçları, yılların deneyimini miras almış olan kararlı altyapı.
Eksiler:
Nispeten kararsız, hatalarla karşılaşma olasılığı nispeten yüksek, CD tabanlı dağıtım.
Gentoo ve Slackware
Gentoo Linux, eski bir Stampede Linux ve FreeBSD geliştiricisi olan Daniel Robbins tarafından yaratılmıştır. FreeBSD'de bulunan otomatik kurulum sistemi "ports"dan esinlenilerek, Gentoo altında "portage" oluşturulmuştur. Bu konuda detaylı bilgi Daniel Robbins'in adresindeki "Making the Distribution" isimli yazısında bulunabilir. Gentoo'nun ilk kararlı sürümü 2002 Mart'ında çıkarılmıştır.
Gentoo Linux, kaynak kod temelli bir dağıtımdır. Kurulum ortamları, önceden derlenmiş paketler sunsa da, Gentoo'nun dayanağı, kullanıcının kaynak kodundan derleme ve kurulum yapmasıdır. Bunun en önemli avantajı, kullanılan yazılımların, kullanıcının bilgisayarının mimarisine göre optimize ediliyor olmasıdır. Ayrıca, kullanılan yazılımların üst versiyonlarına güncellenmesi tek bir komutla sağlanacak kadar kolaydır. Çoğu Gentoo kullanıcısı için, yazılımların tamamen güncel olması, hatta bazen saatler içinde güncellenmesi büyük bir kolaylıktır. Diğer taraftan, Gentoo'nun kurulması ve tamamen işlevsel, en yeni grafik arabirimlerine sahip bir dağıtım haline getirilmesi, programlar kaynak koddan derlendiğinden uzun bir süreçtir; hızlı bir işlemciye sahip bir bilgisayar için bile birkaç gün sürebilmektedir.
Artılar:
Yazılım paketlerinin sorunsuz kurulumu, çok güncel olması, çok iyi dokümantasyon, kullanıcının ihtiyaçlarına göre şekillendirilebilirlik, çok iyi komunite desteği.
Eksiler:
Uzun süren sistem kurulumu ve güncellemeler, yapılandırma aracı yetersizliği, kurulumun zor olması, daha çok linux'u iyi bilen ya da araştırmaktan yorulmayacak kullanıcılara hitap ediyor olması, hızlı Internet erişimi gerektirmesi.
Slackware
Slackware Linux21, Patrick Volkerding tarafından 1992 de yaratılmış olan en eski Linux dağıtımıdır. Grafiksel konfigürasyon araçları ve basit arayüzler sunmaktan ziyade, sizin Linux'a aşina olmanızı bekleyen bir yapıya sahiptir. Diğer dağıtımlar geliştirmesi zor fakat kullanması kolay arayüzler sunarken, Slackware'de her şeyi konfigürasyon dosyalarına bizzat el atarak halletmeniz gerekir. Bundan dolayı Slackware kullanmayı düşünen acemiler Linux öğrenmek için zaman harcamaya hazır olmalıdırlar.
Bununla birlikte, Slackware'in bir çok kullanıcı üzerinde karşı konulmaz bir büyüsü vardır. Yüksek düzeyde kararlı ve güvenli bir yapısı vardır - sunucu olarak kullanmaya son derece uygundur. Deneyimli Linux yöneticileri onu, dağıtım üreticilerinin çeşitli yamaları ve eklentilerinin azlığından dolayı hatasız ve kararlı bulurlar. Yeni versiyonlarının dağıtım sıklığı düşüktür (yaklaşık yılda bir kez ), ancak güncel paketleri her zaman bulunabilmektedir. Slackware, Linux ile ilgili derinlemesine bilgi sahibi olmak isteyenler için ideal bir dağıtımdır.
Artılar:
Yüksek kararlılık, daha az hata, UNIX prensiplerine sıkı bağlılık.
Eksiler:
Neredeyse hiç konfigürasyon aracı olmaması, yeni kullanıcılar için zor kurulum.
Mandrake ve openSUSE
1998 Temmuz'unda ilk sürümü çıkan, Gaël Duval tarafından başlatılan Mandrakelinux projesi, günümüzde ciddi bir popülariteye sahiptir. Geliştiriciler, Red Hat dağıtımından yola çıkmış, varsayılan masaüstünü KDE'ye çevirmiş, kullanımı çok kolay bir kurulum ekleyerek "Linux'un kurulumu zordur" düşüncesini bertaraf etmişlerdir. Mandrake'nin donanım tanıma ve disk bölümleme araçları, çoğu kişi tarafından piyasanın en iyisi olarak görülmekte, ve bu nedenle birçok kullanıcı, diğer dağıtımlardan çok Mandrake'ye yönelmektedir.
Mandrakelinux, özellikle Linux'a yeni başlayan, ya da alternatif bir işletim sistemi denemek isteyen ev kullanıcıları arasında oldukça popülerdir. Mandrake, tamamen özgür ve şeffaf bir geliştirme ortamı sunmaktadır. Günlük olarak güncellenen "cooker" depolarında yazılımların güncel paketleri bulmak mümkündür.
Mandrake yüksek oranda güncel bir Linux dağıtımıdır. Bunun ters bir etkisi olarak, kullanıcılar diğer dağıtımlara nazaran daha fazla hata ile karşılaşabilmekte, sistemin kararlılık oranı da diğer dağıtımlara göre daha düşük olabilmektedir. Çoğu kullanıcı, en son sürüm programları kullanmak adına, bazı olası program kilitlenmelerini, ve ufak hataları kendi masaüstü sistemlerinde kabul etmektedirler.
Artılar:
Kullanıcı dostu kurulum arayüzü, grafik destekli ve başarılı konfigürasyon araçları, çok büyük topluluk desteği, kullanıcı dostu masaüstü görünümü, grafik açıdan etkileyici arayüz, yazılımlara son kullanıcı ihtiyaçları ön planda tutularak yapılan yamalar.
Eksiler:
Sürümlerinde bolca hata ile karşılaşılabilmesi, sürümlerin önce MandrakeClub üyelerine sunulması, yazılımlara çok fazla test edilmeden yapılan yamalar.
openSUSE
openSUSE Projesi, Novell tarafından desteklenen ve Linux'un heryerde kullanılmasını amaçlayan dünya çapında bir topluluk programıdır ve openSuSe'ye kolayca erişimi amaçlamaktadır. Dünyanın en kullanılabilir Linux'unu yaratmak ve dağıtmak için openSUSE, aynı zamanda Novell'in ödüllü SuSe Linux Enterprise ürünlerinide sağlamaktadır.
Daha önceden ismi S.u.S.E. GmBH (Software und System-Entwicklung (Yazılım ve Sistem Geliştirme)) olan SuSe AG, önce Almanya daha sonra ABD'de kayıtlı bir firma olarak Peter MacDonald tarafından 1992'de kurulmuştur ve SuSe Linux bu firma çatısında geliştirilmiş bir dağıtımdır (daha sonradan SuSE AG firmasının Novell'e satılması sonucunda SuSe Linux, openSUSE adını almıştır. Bu gün openSUSE, Novell'in SUSE Linux Enterprise Server ve SUSE Linux Enterprise Desktop isimli ücretli desteğe sahip 2 dağıtımının kod tabanını oluşturur).
İlk yıllarında Slackware Linux'un Almanca çevirisini yeni bir dağıtım haline getirmeyi amaçlayan MacDonald 1992 yılının ortalarında ilk kolay kullanılır Linux dağıtımı amacına SLS (Softlanding Linux System) dağıtımı ile ulaştı. Bu dağıtım, Linux çekirdeği, X ve TCP/IP'nin zamanına göre oldukça gelişmiş entegrasyonunu kullanıcıya sunmayı başarmıştı. 1992 yılında şirketleşme kararı verildikten hemen sonra SLS ve Slackware için yazılım paketleri çıkartmaya başlayarak geliştiricilerin dikkatini çekti. Ardından 1994 yılında SLS adının S.u.S.E Linux olarak değiştirilmesiyle ilk CD sürümü olan 1.0 yayınlandı. 1996 yılında Florian La Roche'un Jurix dağtımıyla birleşti ve ilk gelişmiş S.u.S.E Linux sürümü olan 4.2 yayınlandı; bu yıllarda S.u.S.E Linux, Red Hat Linux tarafından yaygınlaştırılan birçok öğeyi bünyesinde topladı (Örn. RPM, ve /etc/sysconfig).
S.u.S.E Linux 5.2 sürümüyle dağıtım yarışında açık arayla öne çıktı. Bu dağıtım, gelişmiş yönetim ve kurulum araçları olan YaST (Yet another Setup Tool (Bir diğer Kurulum Aracı)) ve SaX'ı (SuSE advanced X setup) içeriyordu. Bu araçlar sayesinde geniş bir donanım yelpazesinin desteklenmesi ve X'in kolay kurulumu hedefleri başarılı oldu.
İlerleyen yıllarda S.u.S.E'nin geliştirici paylaşımı programı Xfree86'nın (X.org) gelişiminde çok önemli etkilere sebep oldu.
Günümüzde openSUSE 11.0 sürümüyle halen kolay kurulum ve yönetime sahip Linux dağıtımlarından biri olarak tutunmayı başarmıştır. YaST gelişerek yeni sürümünün ismi YaST2 olarak değişmiştir ve YaST2 2006 yılında GPL lisansı ile dağıtılmaya başlanmıştır.
Artılar:
Kolay kurulum ve yönetim, SaX2 ile neredeyse otomatikleşmiş X kurulumu, YaST2 sayesinde kolay sistem kurulum ve yönetimi, geniş paket deposu .
Eksiler:
Tüm paketlerin yerelleştirme özellikleri için ek CD gereksinimi, belirsiz sürüm yenileme periyodu, bir önceki sürümden yeni sürüme sistemi kapatmadan güncelleme yapılamaması, önceki sürümlerde varolan paketlerin sonraki sürümlerden kaldırılması riski, bazı paketlerin elle derlenmesinde karşılaşılan bağımlılık problemleri, topluluk destekli paket depolarının azalması, Novell'in ticari ilişkileri yüzünden dağıtımın geliştirici kadrosunda eksilmeler.
Knoppix ve Ubuntu
Almanya'da Klaus Knopper tarafından geliştirilen ve Debian tabanlı olan Knoppix'in, özellikle otomatik donanım tanıma konusunda çıtayı yükseğe çektiğini söylemek yanlış olmaz. Rahat açılışı, sunduğu yazılımların çeşitliliği, on-the-fly sıkıştırma tekniği ve sabit dist üzerine kurulum yapabilmesi özellikleri Knoppix'i bir Linux dağıtımı olmanın ötesinde vazgeçilmez bir araç haline getirmiştir. Bir kurtarma diski olarak, Linux'u daha görmemiş olanlara sunmak amacıyla, ya da satın almadan önce bir bilgisayarı denemek amacıyla kullanılabilmektedir. Bunların dışında, günlük işleri görmek amacıyla kullanılabilecek bir Linux dağıtımıdır.
Knoppix'in yeni sürümleri, ortalama 2-6 hafta aralıklarla sunulmaktadır. Yeni sürümlerde, hatalardan arındırılmış yazılımlar ve Debian'ın "kararsız" deposundaki son yazılımlar bulunmaktadır.
Artılar:
Çok iyi donanım tanıma, sabit disk kurulumu olmadan CD'den çalışması ve sabit disklere özellikle istenmediği taktirde dokunmaması, sistem kurtarma aracı olarak kullanılabilmesi.
Eksiler:
Sadece CD'den çalıştığı takdirde hızda ve performansda azalma.
Ubuntu
Ubuntu Canonical Ltd. Tarafından başlatılan ve finanse edilen bir açık kaynak işletim sistemi projesidir. İlk sürümü Ubuntu 4.10 Warty Warthog 2004 Kasım ayında dağıtılmaya başlanmıştır. Ayrıca kurulum medyalarını posta yoluyla ücretsiz olarak son kullanıcıya ulaştıran ilk dağıtımdır.
Güney Afrikalı bir şirket tarafından yürütüldüğü halde açık kaynak olan bu dağıtım, arkasına aldığı bu güçle beraber bir çok son kullanıcının bilgisayarında tercih ettiği dağıtım olmuştur. 2007 yılında yapılmış olan bir araştırmanın sonucuna göre22 GNU/Linux kullanıcılarının %30 gibi büyük bir kısmı bilgisayarlarında Ubuntu kullanmaktadır.
Ubuntu genel olarak basit ve kullanışlıdır. Son kullanıcı hiç bir sıkıntı çekmeden bilgisayarına kurup sorun yaşamadan kullanmaya başlayabilir.
Artılar:
Geniş kullanım alanı, kararlı ve güncel olması , grafiksel kurulum, grafiksel yapılandırma araçları, iyi belgelendirme, her dilde yeterli miktarda kaynak sunması, aktif topluluk.
Eksiler:
İleri düzey kullanıcılara hitap etmiyor olması, sürüm güncellemelerinde hatalar yaşanması.
Pardus
Pardus, 2003 yılından bu yana Tübitak/UEKAE bünyesinde geliştirilmekte olan, öncelikli hedefi olarak, bilişim okur-yazarlığına sahip bilgisayar kullanıcılarının temel masaüstü ihtiyaçlarını belirlemiş, proje kapsamında geliştirilen araçları ile kurulum, yapılandırma ve kullanım kolaylığı sunan bir GNU/Linux dağıtımıdır.
Pardus sürümleri "Kurulan" ve "Çalışan" olmak üzere iki farklı CD halinde yayınlanmaktadır. Yaklaşık 3 aylık aralıklarla ara sürümler ve yılda bir kez de yeni sürüm sunulmaktadır. Bu yazının yazıldığı tarih itibariyle Pardus'un son sürümü 2008.1 Hyaena Hyaena'dır.
Pardus, grafik arayüze sahip kurulum aracı YALI sayesinde, her düzeydeki kullanıcılar tarafından birkaç basit adımda kolayca kurulabilir.
Pardus projesi kapsamında geliştirilen PiSi paket yöneticisini kullanan Pardus, deposundaki yazılımları sistem kararlılığını bozmayacak düzeyde güncel tutarak kullanıcılarına "güncel" ve "kararlı" bir yapı sunmaktadır. Güvenlik güncellemeleri dışındaki güncellemeler, öncelikle "test" deposuna alınarak, paket özelinde ve depo genelinde oluşabilecek olumsuz durumlara karşı bir dizi teste tabi tutulur, sorunsuz olduğuna karar verilen paketler kararlı depoya aktarılır.
Ulusal bir dağıtım olma hedefinin yanı sıra Türkiye'de özgür yazılımın yayılmasını ve bir özgür yazılım ekosistemi oluşmasını da amaçlayan Pardus, bu amaç doğrultusunda oluşturduğu e-posta listeleri, kullanıcı forumları, belgeleme sistemi ve benzeri yapılarla Türkiye'deki kullanıcıların kendi dillerinde daha çok belge bulabilmelerini ve destek alabilmelerini sağlamaktadır. Bunun yanında çeşitli gönüllü girişimler de Pardus kullanıcılarına ek paket depoları ve yardım kanalları sunmaktadır.
Artılar:
Kolay kurulum, kolay kullanımlı sistem araçları, güncel paket deposu, hızlı ve pratik paket yönetim sistemi
Eksiler:
Yansı sayısının azlığı, Pardus araçları ile ilgili dokümanların az olması, 64 bit sürümünün bulunmaması, sadece standart kurulumu desteklemesi
Telif hakkı ve yasal açıklamalar
Teşekkürler
Alp Öztarhan
Alper Kanat
Doruk Fişek
D. Uğur Karatay
Engin İlkiz
Enver Altın
Murat Koç
S. Çağlar Onur
Serbülent Ünsal
T. Koray Peksayar
Türker Sezer
Yasal Açıklamalar
Bu belgenin telif hakkı 2004-2008 A. Murat EREN'e aittir. Bu belgeyi, Free Software Foundation tarafından yayınlanmış bulunan GNU Özgür Belgeleme Lisansının 1.1 ya da daha sonraki sürümünün koşullarına bağlı kalarak kopyalayabilir, dağıtabilir ve/veya değiştirebilirsiniz. Bu Lisansın bir kopyasını http://www.gnu.org/copyleft/fdl.html adresinde bulabilirsiniz.
Linux, Linus Torvalds adına kayıtlı bir ticarî isimdir.
Feragatname
Bu belgedeki bilgilerin kullanımından doğacak sorumluluklar, ve olası zararlardan belge yazarı sorumlu tutulamaz. Bu belgedeki bilgileri uygulama sorumluluğu uygulayana aittir.
Tüm telif hakları aksi özellikle belirtilmediği sürece sahibine aittir. Belge içinde geçen herhangi bir terim bir ticarî isim ya da kuruma itibar kazandırma olarak algılanmamalıdır. Bir ürün ya da markanın kullanılmış olması ona onay verildiği anlamında görülmemelidir.
| Faydalı web adresleri | |
| GNU Web Sayfası | http://www.gnu.org |
| Linus Torvalds'ın Linux telaffuzu | http://www.paul.sladen.org/pronunciation/torvalds-says-linux.wav |
| LKD Web Sayfası | http://www.lkd.org.tr |
| LKD E-posta Listeci Arayüzü | http://liste.linux.org.tr |
| Arch Linux Türkiye Topluluğu | http://www.archlinuxtr.org |
| Debian Linux Ana Sayfası | http://www.debian.org |
| RedHat'ın Web Sayfası | http://www.redhat.com |
| Fedora Projesi Web Sayfası | http://fedora.redhat.com |
| Gentoo Linux Web Sayfası | http://www.gentoo.org |
| Daniel Robbins'in Kaleminden Bir Makale | http://www-106.ibm.com/developerworks/library/l-dist1.html |
| Gentoo Forumları | http://forums.gentoo.org |
| Gentoo IRC Sunucusu | http://www.gentoo.org/main/en/irc.xml |
| Gentoo E-posta Listeleri | http://www.gentoo.org/main/en/lists.xml |
| Mandrake Linux Projesi | http://www.mandrake.com |
| Knoppix'in Web Sayfası | http://www.knoppix.de |
| Klaus Knopper Ropörtajı | http://www.osnews.com/story.php?news_id=2305 |
| Knoppix Hakkında bir diğer Makale | http://lwn.net/Articles/31458/ |
| Knoppix Hakkında bir diğer Makale | http://lwn.net/Articles/84851/ |
| Pardus Projesi Web Sayfası | http://www.pardus.org.tr |
| Slackware'in Web Sayfası | http://www.slackware.org |