Dizüstü bilgisayarlar, geçtiğimiz birkaç yılda inanılmaz gelişim kaydettiler. Daha gelişmiş işlemcilerle, daha yüksek performans seviyelerine ulaştılar. Giderek güçlenen ve çekirdek sayısı artan işlemcilerin yanı sıra, daha güçlü ekran kartlarına ve daha büyük ekranlara sahip olmaya başladılar. Tüm bu gelişimin elbette olumsuz bir etkisi de var: Sıcaklık.
Günümüzde, dizüstü bilgisayarların yüzleştiği en büyük tehlike aşırı ısınma. Bu durum donanım hatalarına ve hatta kalıcı hasara sebep olabilir.
Soğuk kış günlerinde çok fazla fark etmiyor olabilirsiniz ama özellikle yaz sıcaklarında bilgisayarların daha fazla ısınması kaçınılmaz. Tabii ki fanları düzgün çalışmayan bir laptop her mevsimde sorun yaratacaktır ancak konu sıcak havalar olduğunda, biraz önlem almanın yararı olduğu kesin.
Aşırı ısınma sorununu önlemek, dizüstü bilgisayarından daha iyi performans almanızı sağlayabileceği gibi, dizüstünüzün kullanım ömrünü de uzatacaktır.
Bu makalede, sizlere aşırı ısınmaya karşı hangi önlemleri alabileceğinizi ve aşırı ısınan dizüstü bilgisayarınızı hangi yöntemlerle bu durumdan kurtarabileceğinizi anlatacağız.
Aşırı ısınma nasıl anlaşılır ve sebepleri nedir?
Dizüstünüzün aşırı ısındığını nasıl anlarsınız?
Dizüstü bilgisayarınızın aşırı ısındığının en önemli belirtisi, sistem fanlarının sürekli olarak azami hızlarda çalışmasıdır. Bunun yanında performans sorunlarıyla da karşılaşabilirsiniz, çünkü sisteminiz işlemci hızını düşürerek aşırı ısınma sorunundan kurtulmaya çalışacaktır.
Bunlara ek olarak, dizüstünüzün koruma fonksiyonu, aşırı ısınma durumunda sistemi otomatik olarak kapatabilecektir.
Aşırı ısınmanın sebepleri nelerdir?
Aşırı ısınmanın sebebi basitçe, yetersiz soğutmadır. Dizüstü bilgisayarınızın soğutması, çeşitli sebeplerle zaman içinde yetersiz kalabilir.
Bu durumun ilk sebebi, hava kanallarındaki ve soğutucu fanlardaki tozlanmadır. Tozlanarak tıkanmış bir soğutma sistemi, yetersiz soğutmaya ve dolayısıyla aşırı ısınmaya sebep olur. Bir diğer ısınma sebebi ise, soğutma blokları ile soğutulan bileşenler arasındaki termal macunun zamanla bozulabilmesidir.
Dizüstünüzün aşırı ısınmasını nasıl önlersiniz?
Kullanım yüzeyi:
Birçok dizüstü bilgisayar, soğutulması için gereken havayı alttan çeker. Dizüstü bilgisayarınızı düz olmayan (kanepe, dizlerinizin üzeri) veya yumuşak yüzeylerde (battaniye, yorgan, yastık vs.) kullanmanız durumunda, hava girişi engellenecektir. Bunun neticesinde bilgisayarınız yeterince soğutulamayacak ve aşırı ısınacaktır.
Bu durumdan sakınmak için, dizüstü bilgisayarınızı sert zeminlerde kullanın. Bu amaçlarla üretilmiş dizüstü standı veya herhangi, düz ve sert malzemeye sahip olan yüzeyi kullanabilirsiniz.
Dizüstü bilgisayar soğutucuları:
Dizüstü bilgisayarlar için tasarlanmış soğutucular iyi bir çözüm olabilir. Fanlı yapıları gereği, bu soğutuculardan birisini almadan önce ihtiyaçlarınızı karşıladığından emin olmalısınız.
Dizüstü bilgisayarlarının, soğutma havasını genellikle alttan çektiklerinden bahsetmiştik. Bu sebeple, alacağınız dizüstü soğutucusu havayı yukarı vermek yerine aşağı çekiyorsa, soğutma performansını daha da düşürecektir.
Dizüstü bilgisayarınız soğutma havasını alttan çekiyorsa, yukarı üfleyen bir dizüstü bilgisayar soğutucusu almalısınız. Bunun yanında, pasif soğutucuları da tercih edebilirsiniz. Bu soğutucular, hava üflemek yerine metal yüzeyleri yardımıyla ısıyı dağıtarak soğutmayı kolaylaştırırlar.
Hala aşırı ısınma sorunu yaşıyorsanız...
Sert yüzeylerde kullanmanız veya dizüstü bilgisayar soğutucusu kullanmanıza rağmen, aşırı ısınma sorunu yaşıyorsanız; bilgisayarınızı tozlardan arındırmanız gerekiyor demektir. Hava kanallarında ve soğutucu fanlarında biriken tozlar, bilgisayarınızın sağlıklı bir şekilde soğutulmasını engeller. Ancak, garanti kapsamındaki dizüstü bilgisayarınız aşırı ısınıyorsa, sorunu yetkili servisinde gidermenizi öneriyoruz.
Toz temizliğine hazırlık:
Herhangi bir temizliğe başlamadan önce bilgisayarınızın kullanma kılavuzunda, temizliğinin nasıl yapılacağını mutlaka inceleyin.
Daha sonra temizliğe başlarken, ilk olarak aşağıdaki adımları izleyin:
- Bilgisayarınızı kapatın.
- Bataryayı çıkarın.
- Güç kablosunu çıkarın.
- Statik elektriğe karşı önlem alın.
Dikkat! 5. ve 6. sayfada anlatılan işlemler, dizüstü bilgisayarınızın kasasını açmanızı gerektirmektedir. Bu işlem ve kasa içinde yapacaklarınız, bilgisayarınızın garanti dışı kalmasına sebep olabilir. Eğer dizüstü bilgisayarınız garantiliyse, ısınma sorununu yetkili servise çözdürmenizi öneriyoruz. Burada anlatılan işlemler sonucunda, bilgisayarınızın garanti dışı kalması durumunda CHIP Online veya yazar sorumlu değildir.
Toz temizliği...
Bilgisayarınızın kullanım kılavuzunda açıklandığı şekilde, hava kanallarına ve soğutucu fanlarına ulaşın. Bu işlem bilgisayardan bilgisayara değişiklik gösterebilir.
Daha sonra soğutucu fanlarını, pamuklu çubuk yardımıyla dikkatlice temizleyin. Temizlik sırasında kesinlikle su kullanmayın, bunun yerine saf alkol kullanın ve kapatmadan önce alkolün tamamen buharlaştığından emin olun. Temizlik sırasında elektrikli süpürge de kullanabilirsiniz, ancak fanların zarar görmemesi için dönmemesine dikkat edin. Fanı bir elinizle sabitleyip dönmesini engelledikten sonra, elektrikli süpürgeyle tozları çekin. Basınçlı hava kullanılması durumunda da aynı yöntemi uygulayın.
Sonraki adım olarak, hava giriş ve çıkış kanallarını ve hava ızgaralarını temizleyin. Hava giriş ve çıkışlarını temizlerken, yine fanları elinizle sabitleyin ve elektrikli süpürge kullanarak tozları çekin. Bu işlem için de basınçlı hava kullanabilirsiniz.
Dikkat! Burada anlatılan işlemler sonucunda, bilgisayarınızın garanti dışı kalması halinde CHIP Online veya yazar sorumlu değildir. Sayfa 4'deki uyarıları dikkate alınız.
Termal macun ve Sonuç
Termal macun:
Buraya kadar uyguladığınız işlemler sorununuzu çözmekte yetersiz kalmışsa; bunlara ek olarak, gerekli tecrübeye sahipseniz soğutucu blokların altına, yeni termal macun sürebilirsiniz. Bu işlemin ardından soğutma blokları sıkıca ve tam oturmalıdır. Aksi halde bilgisayarınızın bileşenleri soğutulamaz ve hasar görebilir. Bu sebeple, bu işlemi yetkili servislerde yaptırmanızı öneriyoruz.
Sonuç:
Kullanım şartları ne olursa olsun, kullanım sıklığına göre düzenli olarak toz temizliği yapılmasını tavsiye ediyoruz.
Bunun yanında, her durumda bilgisayarınızı sert ve tozsuz zeminlerde kullanmaya dikkat etmelisiniz. Çünkü hiçbir toz sorunu olmasa bile, uygun zeminde kullanılmayan dizüstünüz gerektiği şekilde soğutulamayacak ve aşırı ısınacaktır. Ayrıca sert ve tozsuz zeminlerde kullanmanız sayesinde, tozlanma sorununu önemli ölçüde geciktirmiş olursunuz.
Süreklilik haline gelen ısınma sorununun, bilgisayar bileşenlerinizin kullanım ömrünü önemli ölçüde kısaltabileceğini unutmayın.