Köpekler solak olabilir mi? Köpekler için baskın pati diye bir şey var mıdır?

İnsanların büyük bir kısmı, çoğu eylem için bir elini daha iyi ve daha fazla kullanır. Ayrıca insan nüfusunun yaklaşık %90'ının baskın eli sağ eldir. İnsanların yaklaşık %10 ila %13'ü solaktır ve erkeklerin solak olma olasılığı kadınlara göre üç kat daha fazladır. Çok az insan ise iki elini de aynı beceri seviyesinde kullanabilir.

Göreceli olarak kısa bir süre önceye kadar, “el baskınlığının” insanlara özgü olduğu varsayılıyordu, ancak hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalar, bunun tüm memelilerin temel bir özelliği olabileceğini gösteriyor.

Evcil köpeğin tercih edilen pençe kullanımına dair herhangi bir kanıt gösterip göstermediğini belirlemek için çok çeşitli testler geliştirildi. Görevler, bir oyuncağı sabitlemeyi, bir kabın içine yerleştirilmiş bir yiyecek ikramına uzanmayı veya hayvanın vücuduna yapışmış battaniye veya yapışkan bant parçası gibi bir nesneyi çıkarmayı içeriyordu. Diğer göstergelerin arasında ise merdivenlerden inmek için atılan ilk adımın veya istek üzerine kişiye hangi patinin verildiğinin kaydedilmesi bulunuyordu.

Bu görevleri kullanan çalışmalardan elde edilen bulgular bir dereceye kadar farklılık gösteriyor, ancak yakın tarihli bir meta-analiz, genel olarak köpeklerin pati tercih etme olasılığının, iki patiyi aynı beceriyle kullanmaya göre daha yüksek olasılık olduğunu gösteriyor. Yine de bu sonucun kesin olmadığını söylemekte yarar var.

Öncelikle, çalışmalar görev karmaşıklığı gibi faktörlere bağlı olarak uzuv kullanımı ile görevler arasında pati kullanımındaki farklılıklara işaret ediyor. Örneğin, hayvanın konik bir topu dengelemesini gerektiren ve yaygın olarak kullanılan “Kong topu” görevi, genellikle kabaca eşit sayıda sol pati, sağ pati ve çok yönlü tepkilerle sonuçlanıyor. Buna karşılık, bir eğitim ve tekrarlama bileşeni içeren bir egzersiz olan “pati verme” görevi, genellikle belirli bir pençe tercihi ekseninde gerçekleşiyor.

Birkaç araştırma, köpek pençesi tercihinde güçlü cinsiyet farklılıklarına da işaret ediyor. Dişi köpekler daha çok sağ patili olurken, erkekler ise daha çok sol patilidir. Bu cinsiyet farkı, evcil kedi de dahil olmak üzere diğer insan olmayan türlerde de görülüyor.

Bir evcil köpeğin sağı mı solu mu tercih ettiğini anlamaya çalışmak çok eğlenceli olsa da, bir hayvanın pati tercihlerini belirlemek hayvan refahı açısından da önemli olabilir. Pençe tercihleri, bir hayvanın hissettiği duygular hakkında fikir verebilir.

İnsanlarda olduğu gibi, bir köpeğin vücudunun sağ tarafını kontrol eden beyninin sol tarafı, olumlu duyguları işlemekle daha çok ilgilenir. Buna karşılık, bir köpeğin beyninin vücudunun sol tarafını kontrol eden sağ tarafı korku veya endişe gibi olumsuz duygulara daha çok odaklanır.

Bu nedenle, bir köpeğin hangi pençeyi kullandığını değerlendirmek, o hayvanın nasıl hissettiğine dair biraz fikir verebilir. Örneğin bir görevi üstlenmek için sol patisini kullanan bir köpek, sağ patisini kullanan bireye göre daha olumsuz duygular yaşıyor olabilir.