Cep telefonları hayatımıza ilk girdiklerinde herhangi bir kabloya bağlı olmayan yapılarıyla bizleri kendilerine hayran bırakmışlardı. Hayatımıza kattıklarıysa, mobil görüşme devriminden çok daha öteye gitti. O günden bugüne kadar kat ettikleri, inanılmaz değişimle dolu olan bu yollarında, bizlere kazandırdıkları içerisinde mobil oyunlar en önemli gelişmelerden birisi oldu.
Hayatımıza kattıkları değişimin hızı ise inanılmazdı. Hala 20'li yaşlarında olanlar dahi sıkıcı ders aralarında, okul sıralarında oynadıkları oyunları hatırlıyor ve mobil oyunların bugün getirdiği değişimi görüyorlardır. Cep telefonlarında, oyunların ilk kez yer bulduğu zamanları hatırlıyor ve bu oyunların popülerliğini anımsıyorlardır.
Öyle ki, ilk mobil oyun 1998 yılında piyasaya sürülen Nokia 6110'daki herkesin bildiği yılan oyunuydu. O günlerde, mobil oyunların bugün geleceği noktayı hayal bile edemezdik.
Yılan oyunu bu ilkle birlikte, hem oyun, hem de cep telefonu sektörüne, insanların günlük sıkıcı bekleyişleri ve yolculukları sırasındaki boş vakitlerini doldurmak için, mobil oyun oynamayı tercih ettiğini gösterdi.
Elbette mobil oyunlar, geçen yıllar boyunca ilk günlerindeki kadar parlak bir dönem yaşamadılar, ancak taşınabilirlikleri, onları hayatımızın ayrılmaz bir parçası haline getirdi.
Mobil oyunlar ve el konsolları - 1
Mobil oyunlar öncesinde de insanlar küçük el konsollarına sahiplerdi. Hatta çok daha gelişmiş ve keyifli oyun deneyimi sunan Nintendo GameBoy ve Sega Game Gear gibi cihazlar mevcuttu. Ancak bunlar taşınabilir olmaktan daha uzak, görece ağır cihazlardı ve temelde "oyun makineleriydi". Oysa evden çıkarken yanına asla bir oyun makinesi almayacak insanlar, cep telefonlarını yanlarından ayırmıyorlardı ve taşınması daha kolaydı. Mobil oyunların daha çok insanın hayatında yer bulabilmesi de bu taşınabilirlik sayesinde gerçekleşti. Mobil oyunlar sayesinde, bir el konsolu almayı hiç düşünmeyecek insanlar da telefonlarında oyun oynamaya başlamışlardı.
Bu gerçeği göz önüne alan Nokia, 2003 yılında el konsolu ve cep telefonunu birleştiren N-Gage ürününü piyasaya sürdü. N-Gage adeta, cep telefonunda oyun oynamak tutuyorsa, el konsoluyla konuşmak da tutar mantığıyla üretilmiş bir el konsoluydu. N-Gage ile görüşme yapmak istediğinizde cihazın ön veya arka yüzeyini değil, kenarını kulağınıza tutmanızın gerekiyor olması da, bu yaklaşımı doğrular nitelikteydi. Bu aynı zamanda, yeni bir telefon olarak N-Gage almayı düşünen oyun severlerin en çok yadırgadığı yanlardan da birisiydi.
Ne yazık ki Nokia'nın estetiği ve kullanışlılığı geri planda tutan bu yaklaşımı, tüketiciler tarafından rağbet görmedi. Buna bir de, cihazı kullanmak istediği halde donanım ve yazılım sorunlarıyla karşılaşan tüketiciler de eklenince, cihaz başarısız bir girişim olarak mobil teknoloji tarihinin sayfalarında yerini aldı.
Mobil oyunlar ve el konsolları - 2
Tüm bunlardan kısa bir süre sonra, hem Nintendo, hem de Sony, gelişmiş el konsollarıyla mobil oyun dünyasında yeni bir dönemi başlattılar. 2004 yılının sonlarında Sony, PlayStation Portable (PSP) isimli cihazı piyasaya sürdü. Aynı dönemde Nintendo firması ise, önceki el konsollarından daha gelişmiş ve dokunmatik ekranı bulunan Nintendo DS (NDS) ürününü tüketicilere sundu.
Her iki cihaz da kısa sürede popüler hale geldiler ve görülmemiş satış rakamlarına ulaştılar. Buna bağlı olarak oyun çeşitlilikleri de arttı. Ancak cep telefonlarına olan taleple kıyaslandığında, gerçek yine fazla değişmedi. Cep telefonlarında düzenli oyun oynayan insanlar bile, el konsollarına daha az ilgi gösteriyorlardı. Aynı zamanda, bu konsollara sıcak bakan bazı tüketiciler ya ikinci bir cihaz taşımayı düşünmüyor ya da el konsolu yerine daha gelişmiş oyun platformlarını tercih ediyorlardı.
Bir diğer etken de bütçe olarak karşımıza 
çıkıyordu ve bu cihazlara ilgi gösteren genç müşteri kitlesi, iki cihaz arasında karar vermek gerektiğinde, bu kararlarını yeni bir cep telefonu yönünde kullanmayı tercih ediyorlardı. Zira aynı dönemde, cep telefonu cephesinde renkli ekran dönemi başlamış, daha gelişmiş telefonlar, daha iyi ve renkli oyunlar yüklenmiş şekilde satılmaya başlanmıştı ve buna bir de yüklenebilir oyunlar eklenmişti.
Renkli ekranlı cep telefonlarının bu ilk dönemi, yıllar içindeki tüm gelişmelere rağmen, oyun severler için bekleneni tam olarak veremedi. Oyun amacıyla tasarlanmamış küçük ekranlar, çok kısıtlı işlem gücü ve oyun tasarımcılarının başka platformlardan başarısızca aktarmaya çalıştığı oyunların kalitesizliği, oyunlardaki oynanabilirliği ve oyun keyfini neredeyse yok ediyordu.
Yeni bir dönem açılana kadar da çok kısıtlı sayıda oyun, oyuncuları cezbetmeyi ve popüler olmayı başarabildi.
iPhone'un etkileri
2004 yılında iPhone'un gelişi, tüketicilerin yıllardır cep telefonlarından beklediğini gerçekleştirerek mobil oyunların tekrar popüler hale gelmesini sağladı. iPhone aynı zamanda, el konsolu kullanıcıları açısından da farklı bir deneyim sunuyordu. Şimdiye kadar böyle bir cihazda kullanılan en gelişmiş dokunmatik ekranı hareket algılayıcılarla birleştirerek, farklı ve daha yaratıcı fikirlerle oluşturulmuş oyunlara imkan tanıyordu.
Apple Store mağazası ise geliştirilen bu oyunlara hiçbir kablo bağlantısı ve çaba gerektirmeden ulaşılabilecek, kitlesel bir platform oluşturdu. iPhone'un bu potansiyelini gören oyun geliştiricileri adeta Apple Store üzerinde yerlerini almak için birbiriyle yarıştılar ve yeniden yapılan klasiklerden, yepyeni yaratıcı fikirlere dayanan oyunlara kadar, birçok bağımlılık yaratan oyuna imza attılar.
Bazı oyunlar öyle çok sevildi ki, popüler bir oyun olmanın ötesine geçerek insanların iPhone almasını sağladılar. Mobil oyun dünyası, sonunda beklediği cep telefonuna kavuşmuştu. iPhone, oyunlardan uzak birçok insanı, oyun bağımlısı yapmayı başarabilmişti.
Cihaz, tüm bu başarısına rağmen, kısıtlı işlemci gücü ve hantal kontrol imkanlarıyla, daha önce de mobil oyunlarda aradığını bulamayan oyun tutkunlarını tatmin etmeyi tam olarak başaramadı.
Tabletler ve mobil oyunların geleceği
Tüm bu arayışlar devam ederken, geçtiğimiz iki yıl içinde gündelik oyunlar da, mobil oyun dünyasında yer edindiler ve büyük bir oyuncu kitlesini etkileri altına aldılar. Gerek iPhone'un, gerek sosyal oyunların yarattığı, yeni ve büyük bir oyuncu kitlesi ortaya çıktı. Sadece oyun geliştiricilerinin değil, Facebook gibi sosyal paylaşım sitelerinin de bu gelişmede büyük payı oldu.
Çalışanlar, yollarda mini oyunlarla vakit geçirdiler, ev kadınları ise Farmville gibi oyunların en büyük oyuncu kitlesini oluşturdular.
Neticede, gündelik oyunlar da artık önemli bir sektör haline geldi ve büyük oyun firmaları da gündelik oyunlara ağırlık vermeye başladılar.
iPad ve benzeri tabletlerin piyasaya sunulmasıyla birlikte işler daha da değişti ve mobil oyunlar artık küçük ekranlara ve cep telefonlarına mahkum değillerdi. Tabletlerin mobil oyun dünyasına en büyük katkısı ise, daha güçlü işlemciler ve grafik donanımı barındırması oldu.
Mobil oyun geliştiricileri şimdiden, daha büyük, daha yüksek çözünürlüklü ve dokunmatik ekranların kazandıracakları konusunda heyecan duymaya başladılar fakat mobil oyunların tabletler üzerindeki geleceği birçok etkene dayalı olacak. Bu etkenlerden belki de en önemlisi, EA, Ubisoft, Activision gibi mobil oyunlar da sunan, büyük oyun firmalarının tabletler konusunda nasıl bir tavır alacağı.
Tabletler, PC/konsol ve mobil cihazlar arasında kendine yer edinebilir ve hangi oyun türü olursa olsun, tabletler üzerinde kendine yer bulabilir. Tabletler, taşınabilirlikte cep telefonlarının yerine geçemeyerek mobil oyun anlayışını tamamen değiştiremeyebilirler ancak mobil oyunların, yılan oyunuyla başlayan kısa tarihinde geçirdiği bu hızlı evrim, daha etkileyici ve heyecan verici bir mobil oyun geleceğinin bizleri beklediğinin göstergesi.