Gözlerimizi ve beynimizi kandıracak kadar güçlü olan yeni bir optik illüzyon daha ortaya çıktı. Garip bir şekilde, insanların yüzde 80'inin yanılsamayı tam olarak deneyimleyebildiği görülüyor ve araştırmacılar neden olduğundan tam olarak emin değiller.
Optik illüzyon beyaz bir arka plandan, merkezinde puslu bir kara delik olan siyah noktalardan oluşuyor. Siyah lekeye bakarsanız, şeklin genişlediğini görebilirsiniz. Norveç'teki Oslo Üniversitesi'nden psikologlar, Frontiers in Human Neuroscience dergisinde yaptıkları çalışmayı rapor ederken, “genişleyen delik” yanılsamasının beynimizi kandırmak konusunda çok iyi olduğunu ve birçok insanın aslında olmayan bir genişlemeyi görmesini sağladığını söylediler. Dahası, tıpkı gerçekten karanlık bir alana girerken olduğu gibi, göz bebeklerimiz de büyüyor. Buna karşılık, "delik" siyah yerine renkli olduğunda, göz bebeğimiz daha parlak ışığa uyum sağlıyormuş gibi küçülüyor.
Oslo Üniversitesi Psikoloji Bölümü'nde profesör ve çalışmanın baş yazarı, Bruno Laeng, yaptığı açıklamada "Genişleyen delik son derece dinamik bir yanılsamadır: Merkezi kara deliğin dairesel leke veya gölge gradyanı, sanki gözlemci bir deliğe veya tünele doğru ilerliyormuş gibi belirgin bir optik akış izlenimi uyandırır"diyor. Buna inanan beynimiz de, göz bebeklerimizin büyümesine yol açıyor.
10 kişiden ikisi göremiyor
Ekip, çalışmalarının bir parçası olarak, normal görüşe sahip 50 kişiye "genişleyen delik" görüntüsünü gösterdi ve onlardan yanılsamayı ne kadar güçlü algıladıklarını derecelendirmelerini istedi. Bu arada, araştırmacılar göz hareketlerini ve göz bebeklerinin daralmalarını ve genişlemelerini ölçtüler.
Araştırmacılar neden olduğundan emin değiller; ancak tüm katılımcılar yanılsamayı algılayamadı. Katılımcıların yaklaşık yüzde 14'ü, delik siyahken herhangi bir yanıltıcı genişleme algılamadı. Yüzde 20'si ise, delik renkliyse algılamadı.
Ayrıca, bireyler illüzyonun yoğunluğunu ne kadar güçlü değerlendirirse, göz bebeği çapları o kadar fazla değişme eğilimindeydi. İllüzyonu algılamayanlar, herhangi bir değişiklik yaşamadılar.
Araştırmacılar, çalışmanın, beynin ve gözlerin görsel uyarıya nasıl tepki verdiğine ışık tuttuğunu söylüyor.