İnternette dolaşırken ne kadar dikkatli olursanız olun, bir hack saldırısına maruz kalma riskiniz her zaman var. Saldırılar bazen bir olta saldırısına maruz kalıp kandırılmanız yoluyla, bazen ise ciddi bir güvenlik açığı nedeniyle, sizin bir şey yapmanıza gerek kalmadan başarıya ulaşabilir.
Saldırı sonucunda ortaya çıkacak etkiler de farklılık gösteriyor. Bazı hack'lerde arkadaşlarınıza spam epostalar gönderilebileceği gibi bazılarında kredi kartınız, haberiniz olmadan kullanılabilir. Saldırılar, birçok defasında ise bilgisayarınızın yavaşlaması ve antivirüsünüzün alarm vermesi şeklinde baş gösterir.
Belirtilerini ne olursa olsun, hack'lendikten sonra sorunu çözmek için hızlı davranmanız gerekiyor. İşte yapmanız gerekenler.
1. Kabloyu Çıkartın
Wi-Fi bağlantısını kesip, varsa ethernet kablosunu söz konusu cihazdan sökerek kontrolü elinizde bulundurmuş olacaksınız. Böylece saldırgan, uzaktan dilediğini yapamayacak ve daha fazla bilgi çalmasının veya zarar vermesinin önüne geçmiş olacaksınız.
2. Sabit Diski Dışarı Alın
Sisteminizin gücünü kapatın ve sabit diski sökün. Bazı çok ince laptop'larda bunu yapmanız mümkün olabilir, ancak mümkün ise bu adımı gerçekleştirin.
Söktüğünüz sürücüyü harici bir disk okuyucusu ile bir başka bilgisayara bağlayın. Burada disk üzerinde bir antivirüs taraması gerçekleştirin. Rootkit ve trojanların gözden kaçmadığından emin olmak için MalwareBytes Anti-Malware gibi bir anti-zararlı yazılımıyla da tarama yapın. Tarama işlemlerinden önce kullandığınız antivirüs ve anti-zararlı programının en son imzalarla güncellendiğinden emin olun.
3. Yedekleyin
Tarama işlemlerinden sonra diskteki tüm virüsleri sildiğinizin bir garantisi yok. Bu yüzden daha önceden aldığınız yedekleriniz yoksa, sürücüdeki önemli verileri farklı bir diske yedekleyin. Dosyaları bu PC'nin ana diskine kopyalamayın, başka bir harici diske yedekleyin. Aksi halde bu dosyalarda virüs varsa, virüsü bu bilgisayara da bulaştırabilirsiniz.
Dosyaları farklı bir harici diske yedeklerken, bu dosyaların temiz olmayabileceğini aklınızda bulundurun. Dosyaları kopyaladıktan sonra bu harici diski de farklı antivirüs ve anti-zararlı yazılımlarıyla tarayın.
4. Baştan Başlayın
Sabit diski temizlediğinizi umsanız da, ona çok fazla güvenmeyin ve sadece Windows'u baştan yüklemekle yetinmeyin. Öncelikle Eraser gibi bir araçla tüm verilerin üzerine yazın ve ardından biçimlendirin.
İşletim sisteminizi yüklerken bunu güvenilir bir USB diskten veya DVD'den yapmaya dikkat edin.
5. Tekrar Tarayın
Yedeklerinizi temizlediğiniz diske geri kopyalamadan önce PC'nizi tekrar taratın ve sistemin temizliğinden emin olun. Programları sadece güvenilir kaynaklardan yüklemeye dikkat edin. Virüslerin özellikle .exe gibi dosyaları sevdiğini unutmayın; bu yüzden daha önce yedeklediğiniz kurulum dosyalarını kullanmanızı tavsiye etmiyoruz.
6. Parolanızı Değiştirin
Hack olaylarında özellikle hassas hesaplarınızın parolasını değiştirmeniz çok önemlidir. Eposta hesapları, banka hesapları, sosyal ağ hesapları gibi. Büyük ve küçük harflerden, rakam ve özel karakterlerden oluşan, 12 karakterden kısa olmayan, sözlükte bulunmayan bir parola seçin. Aslında fırsat elinize geçmişken, bir parola yöneticisi kullanmaya başlamanız en iyisi. Parola yöneticileri, güçlü parola oluşturma işini üstlendikleri gibi, cihazlarınız arasında eşitlenerek parola girme derdini en aza indiriyorlar.
Son olarak Google, Hotmail, Facebook gibi hesaplarınızda iki adımlı doğrulamayı etkinleştirerek bu hesaplarınızı hack'lenmesi çok zor bir hale getirebilirsiniz. Bu tür bir koruma, en karmaşık bir paroladan bile daha güvenli sayılıyor.