Sizce resimdeki kadının gözleri ne renk? Beyniniz muhtemelen size mavi olduklarını söyleyecektir. Ancak, bu fotoğraf, şaşırtıcı bir optik yanılsamaya sahip ve aslında modelin irisleri gri renkli.
Peki bu nasıl oluyor? Görüntüden kırmızı filtre kaldırıldığında ve gözlerin hemen yanına gri bir çubuk yerleştirildiğinde bu durum daha belirgin hale geliyor.
Bu hile, nasıl çalıştığını açıklayan illüzyonist Dean Jackson veya @beatonthebeeb tarafından TikTok’ta paylaşıldı: “Beyniniz pigmenti - göz bebeğinin etrafındaki gri alanı - algılar ve kırmızı filtrenin mavi ışığı yakaladığını varsayar. Bu yüzden beyniniz, yapması gerektiği gibi, mavi rengi sizin için resme geri koyarak size yardım etmeye çalışıyor ve bu süreçte sizi tamamen yanıltıyor.”
İnsan gözünün arkasında, içeri giren ışığa tepki veren fotoreseptörler olarak tanımlanan hücreler bulunur. Bunlar “çubuk” veya “koni” olmak üzere iki tiptir ve çubuklar harekete ve gece görüşüne duyarlıyken, koniler renkleri algılar.
İnsanlarda üç tür koni hücresi vardır ve bunların her biri, kırmızı, yeşil veya mavi olmak üzere belirli bir renge karşı daha duyarlıdır.
Kırmızı filtre yalnızca kırmızı ışığı geçirir, bu nedenle yeşil ve mavi de dahil olmak üzere diğer tüm renkler gri veya siyah görünmelidir.
Kadının siyah beyaz olan orijinal görüntüsü üzerine kırmızı filtre yerleştirildiğinde, göz rengi mavi görünür. Ancak beynimiz görüntünün bağlamını tanır (göz olduğunu anlar) ve mavi görünmesi gerektiğine inanırsa, gri ışığı bu şekilde yorumlayabilir. Dünya nüfusunun yalnızca yüzde üçü gri gözlere sahipken, yüzde sekiz ila on arasında çok daha büyük bir kısmı mavi gözlere sahiptir.
Bu nedenle, görüntüyü yakınlaştırdığımızda ve artık bir göze benzemediği zaman, irisler gerçekte oldukları gibi gri renkte görünürler.
Jackson, cam göbeği filtre şeritleriyle kaplı gri bir kola kutusunun görüntüsünü gösterdiği önceki bir videosunda bunun başka bir örneğini sunmuştu.
Filtreli şeritler yukarıdakiyle aynı nedenle kırmızı görünür. Mavi filtrenin tüm kırmızı ışığı engellemesine rağmen gözünüz buradaki rengin kırmızı olmasını bekler. Ancak filtresiz gri şeritler de “renk sabitliği” ilkesi nedeniyle kırmızı görünür. Bu, gözlerimizin ve beynimizin bir şeyi farklı aydınlatma koşullarında aynı renkte algılamasını sağlayan olgudur.
Ancak bu yetenek kandırılabilir ve bir rengin başka bir renge komşu olması durumunda gerçekte olduğundan farklı görünmesine neden olabilir. Bu durumda, gri bir şeridin yanındaki mavi bir şerit, grinin kırmızı görünmesini sağlayabilir.