Dün meydana gelen ve pek çok şehrimizde de hissedilen depremde birçok Android telefon sahibi, sarsıntıyı hissetmeden önce uyarı bildirimi aldı. Pek çok kişi buna şaşırsa da, aslında bir süredir Google’ın yapmak istediği buydu; yani insanları uyarabilmek.
Google Android Deprem Uyarı Sistemi Nedir?
Peki, Google Android Deprem Uyarı Sistemi nedir? 2020 yılında Google, Kaliforniya'da yaşayan ve Android telefon sahibi olan kişilere deprem uyarıları gönderecek bir sistem geliştirmek için Amerika Birleşik Devletleri Jeolojik Araştırmalar Kurumu (USGS) ve Kaliforniya Valiliği Acil Durum Hizmetleri Ofisi (Cal OES) ile işbirliği yapmıştı. ShakeAlert tarafından desteklenen uyarı sistemi, Android telefonların mini sismometreler olmasını, depremleri tespit etmesini ve insanlara şok dalgaları başlamadan önce eğilip saklanmaları için birkaç saniyelik bir süre vermesini sağlıyor.
Deprem anında zaman kazandırma hedefi
Bir süre önce Android Deprem Uyarı Sistemi ile doğal afetlerde her saniyenin fark yarattığı bilinciyle kullanıcılara yardımcı olmayı hedeflediklerini söyleyen Google Ürün Yöneticisi Boone Spooner, geliştirilen sistemle ilgili şu açıklamalarda bulunmuştu: "Android Deprem Uyarı Sistemi, bugün özellikle etkin deprem bölgelerinde yaşayanlar için oldukça önemli bir sistem olarak ön plana çıkıyor. Türkiye, geçen yıl Yeni Zelanda ve Yunanistan ile birlikte Android deprem uyarılarının ABD dışında kullanıma sunulduğu ilk ülkeler arasında yer alıyor. Sistem teknik olarak bir depremin meydana getirdiği titreşimi ve hızını tespit etmek için dünya çapında kullanılan 3 milyardan fazla Android akıllı telefonun çoğunda bulunan ivmeölçerleri kullanıyor ve kullanıcılarına gerekli uyarıları veriyor. Bu sistem ile kullanıcılarımıza deprem anında zaman kazandırmayı hedefliyoruz. Çünkü biliyoruz ki deprem anında kazanılan birkaç saniye, doğru konum almak ve hazırlanmak için çok kritik olan bir süreyi kazandırıyor.”
Android Deprem Uyarı Sistemi nasıl çalışıyor?
Doğal afetleri tespit etmek ve acil durumlara hızla yanıt vermek üzere gerekli altyapının kurulması ve güncellenmesi için önemli bir kaynak ayırmak gerekiyor. Google bu konuda dünya çapındaki ölçeğinin de yardımıyla Android Deprem Uyarı Sistemi'ni geliştirerek, depremleri algılayıp Android kullanıcılarına uyarı gönderen ücretsiz ve katma değerli bir hizmet sağladı. Bu sistem ile ivmeölçeri olan Android telefonlar prize takılıyken veya tamamen hareketsizken mini bir sismometreye dönüşerek depremi algılayabiliyor ve kullanıcılara uyarı gönderebiliyor. Sistem, 4.5 ve üzeri büyüklükteki depremler için depremin şiddetine ve yoğunluğuna bağlı olarak "Farkında Ol" ve "Harekete Geç" olmak üzere iki tür uyarı gönderiyor. Android Deprem Uyarı Sistemi, telefonun mevcut teknolojisinden faydalanıyor; cihaz konumu ve "Deprem Uyarıları" açık olan tüm Android OS 5.0 ve üzeri tüm telefonlarda çalışıyor. Erken deprem uyarıları almak istemeyen kullanıcılar, cihaz ayarlarından "Deprem Uyarıları" seçeneğini devre dışı bırakabiliyor.
DEPREMİN TESPİTİ
Google bu konuda daha önce sistemle ilgili şu bilgileri paylaşmıştı:
California, Washington ve Oregon'da, sistemleri tarafından sağlanan uyarıları dağıtmak için ShakeAlert ekibiyle ortaklık yapıyoruz. ShakeAlert, deprem sarsıntısını tespit etmek için 1675 sismik sensörden oluşan bir ağ kullanıyor ve depremin yerini ve boyutunu belirlemek için bu verileri analiz ediyor. ShakeAlert sistemi daha sonra Android Deprem Uyarı Sistemine bir sinyal gönderir ve sistem daha sonra doğrudan Android kullanıcılarına bir deprem uyarısı gönderir .
Bu, ABD eyaletleri dışında depremleri tespit etmek için kitle kaynaklı bir yaklaşım kullanıyoruz. Tüm akıllı telefonlar, titreşimleri ve hızı algılayabilen küçük ivmeölçerler içerir; bu sinyaller deprem olabileceğini gösterir. Telefon, deprem olabileceğini düşündüğü bir şey tespit ederse, deprem algılama sunucumuza, sarsıntının meydana geldiği kaba bir konumla birlikte bir sinyal gönderir. Sunucu daha sonra bir deprem olup olmadığını anlamak için birçok telefondan gelen bilgileri birleştirir. Bu yaklaşım, dünyanın en büyük deprem algılama ağını oluşturmak için dünya çapında kullanılan 2 milyardan fazla Android telefonu mini sismometre olarak kullanıyor; Telefonlar depremin titreşimini ve sallanma hızını algılıyor ve etkilenen bölgelerdeki Android kullanıcılarını buna göre uyarıyor.
DEPREMİ ÖNCEDEN BİLMİYOR
Yani yukarıdaki açıklamadan da anlaşılacağı üzere sistem, depremi önceden tahmin eden bir sistem değil. Türkiye'deki şehirler aktif faylara çok yakın. BBC Türkçe'ye konuşan Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi'nden Doç. Dr. Doğan Kalafat, bu sebeple herhangi bir depremin, ondan etkilenecek bölgelerde yaşayanlara erken uyarı şeklinde verilebilmesinin çok zor olduğunu söylüyor ve 'bina' güvenliğinin önemine vurgu yapıyor. Kalafat'a göre asıl yapılması gereken şehirleri depreme dayanıklı ve toplumu da deprem ve afetlere dirençli hale getirmek.
Android Deprem Uyarı Sistemi bildirimleri nasıl açılır?
- Telefonunuzun Ayarlar uygulamasını açın.
- "Güvenlik ve acil durum" seçeneğine dokunun.
- Oradan, "Deprem uyarıları" seçeneğini seçin.
Bu arada cihazınızda bu özelliğin muhtemelen aktif halde olduğunu da görebilirsiniz. Eğer dilerseniz, aynı şekilde bildirimleri kapatma şansınız da var. Google, herhangi bir ayar yapmaksızın bu sistemin her Android telefonda otomatik çalıştığını savunuyor.