Yaklaşık 200 milyon yıl önce, Dünya'nın son süper kıtası Pangea parçalanmaya başladı ve levha tektoniği kıtaları yavaş yavaş bugün bildiğimiz dünyaya doğru hareket ettirdi.
Levha tektoniği nispeten yakın zamanda keşfedildi. Alman meteorolog Alfred Wegner kıtasal kaymayı ilk olarak 1912'de önerdi ve kıtaların bir zamanlar Pangea adını verdiği bir süper kıtada birleştiğini varsaydı. Okyanus sırtlarını inceleyen bilim insanlarının kabuğun hareketinin ardındaki süreçleri açıklayabilmesi için 1960'lara ve yankı sondajları ve manyetometreler gibi yeni teknolojilere kadar beklemek gerekti.
O zamandan beri bilim insanları, yeni verileri bir araya getirerek levha tektoniği modelleri oluşturdular ve ara sıra yeni kıtalar da buldular . 2019'da bir ekip, jeolojik olarak özellikle karmaşık olduğu bilinen Akdeniz bölgesine baktı ve ilginç bir tespitin eşiğine geldiler.
İspanya'dan İran'a kadar olan bölgeyi on yıl boyunca inceleyip simüle eden bilim insanları, Güney Avrupa'nın, 200 milyon yıl önce Afrika'dan ayrılan Grönland büyüklüğünde bir kıtasal kabuk parçasının üzerinde yer aldığını buldular ve "farkında olmadan, çok sayıda turist her yıl tatilini kayıp kıta Büyük Adria'da geçiriyor" yorumunu yaptılar.
Kayıp kıta Büyük Adria'nın büyük bir kısmı manto altına gömülürken, kabuk parçaları (özellikle tortul kayaçlar) artık Apenin Dağları'nı, Alpler'in bazı kısımlarını, Balkanlar'ı, Yunanistan'ı ve Türkiye'yi oluşturuyor.
Özetle söylemek gerekirse, bugün üzerinde yaşadığımız topraklar, 200 milyon yıl önce başka bir kıtanın parçalarıydı ve zamanla yaşanan depremlerle, tektonik hareketlerle bu dev kıta parçalara ayrılarak ufalandı ve bugünkü Akdeniz bölgesi ortaya çıktı.
Diğer kayıp kıtalar arasında, 100 ila 80 milyon yıl önce battıktan sonra yakın zamanda örneklenen Zealandia da yer alıyor.
Ancak elbette bu zaman dilimlerine dair insan yaşamı belirtileri veya efsaneleri olmadığı için bu çok eski kıtalar, üzerinde gelişmiş medeniyetlerin yaşadığı düşünülen Atlantis ve Mu kıtalarının öyküsü kadar ilgi görmüyor. Büyük Adria'nın oluşumu hakkında hazırlanan detaylı bir videoyu, hemen aşağıda bulabilirsiniz.