Eskiden askere giden gençlere, ayak mantarı kapmamaları için sıra dışı bir tavsiye verilirdi. Duşa girmeden önce, duş kabinin içine idrarlarını yapmaları hailinde, ürik asidin kabin içindeki bakterileri öldüreceği ve bunun da ayak mantarı kapmamak için pratik bir önlem olacağı anlatılırdı.
Artık sosyal medya ve internet sayesinde insanlar, duşta idrar yapma alışkanlığı hakkında açıkça tartışabiliyorlar. Bir kısım bu alışkanlığı normal ve hatta sağlıklı bulurken, bir kısım da bunun hijyenik olmayan bir davranış olduğunu iddia ediyor. Peki bu tartışmalarda hangi argümanlar öne çıkıyor?
Yararlı mı, zararlı mı?
Pek çok insan duş sırasında idrarının suyla beraber giderden akıp gideceğini biliyor. Ürologlar bunu hem erkekler hem de kadınlar için güvenli bir hareket olarak görüyor. Aslında, temizlenmek için kullanılan bir yeri, aynı zamanda tuvalet yapmak için kullanmak pek çok insanın mantığına ters geliyor.
Bir kısım insan, kadınların ayakta idrar yapmasının sağlıksız olduğunu düşünüyor. Onlara göre bu pozisyonun pelvik taban kaslarının gevşemesine izin vermemesi, bunun da zorla ıkınmaya ve mesanenin tam olarak boşaltılamamasına yol açması gibi bir sorun ortaya çıkıyor. Oysa ürologlar, bunun doğru olmadığının altını çiziyor.
Mesanenizden idrar akışını kontrol eden iki kasa idrar sfinkteri deniyor. Biri mesanenin tabanında, diğeri ise pelvik tabanın yakınında bulunuyor. Aslında, insanlar idrarı dışarı atmaya çalıştıklarında pelvik taban kasları zayıflar. Bunun nedeni, kendinizi itmek için zorlamanızdır. Sfinkterleri sıkılaştırıp pelvik kaslara ve mesaneye ekstra baskı uyguladığınızda idrarın atılması zorlaşır.
Ürologlara göre duşta idrar yaparak bu zorlanmayı önleyebilirsiniz. Sıcak bir duşta, sfinkteri gevşetmeniz ve idrarın dışarı çıkmasına izin vermeniz çok daha kolaydır. Dolayısıyla duşta, sıcak su altında, ayakta idrar yapmak aslında bir bakıma sağlıklı bir alışkanlıktır.
"Yaralı parmağa işemek"
Öte yandan 2000'lere kadar idrarın temiz bir madde olduğu bile düşünülüyordu. İçinde bakteri ve mikrop barındırmayan asidik bir sıvı olduğu inancı nedeniyle halk arasındaki "yaralı parmağa işemek" gibi deyimler de ortaya çıkmıştı. Aslında bu söz, antiseptiğe ulaşmanın mümkün olmadığı acil durumlarda yaranın enfeksiyon kapmaması için, üzerine işemenin yaranın mikrop kapmasını önlediğine dair bir inançtan kaynaklanıyordu. Ancak 2014'teki araştırmalar bunun doğru olmadığını ve idrarda bakterilerin bulunabileceğini gösterdi. Yani idrar tentürdiyotun yerine geçebilecek bir sıvı değil...
Elbette eğer idrar yolu enfeksiyonlarınız varsa, yaralı parmağa da, duşa da idrar yapmanızı tavsiye etmiyoruz, çünkü idrarınız artık önemli miktarda bakteri taşır durumda olacaktır. Bu durumda sizinle aynı duşu kullanan başkalarına da enfeksiyon bulaştırma riskiniz artacaktır. Ancak yine de bu çok zor bir senaryo çünkü duşta aynı zamanda sabunlu/şampuanlı sularla yıkandığınız için bu bakteriler ve virüsler de yıkanıp gitmiş olacaktır. Yine de bacağınızda açık bir yara varsa ve enfeksiyonlu idrarınız bu yaraya değecek olursa, vücudunuzdaki enfeksiyonun yayılma riski olduğunu bilmek gerekiyor.
Sonuç olarak, duş altında idrarınızı bırakmak sizi rahatlatsa bile, eğer evde tek başına yaşamıyorsanız ve evi başka insanlarla paylaşıyorsanız, onların hassasiyetlerini de gözetmek gerekir.
Havuza girdiğinizde başkasının idrarı içinde yüzmek istememeniz gibi, ev sakinlerinin de sizin idrarınızı yaptığınız bir ortamda temizlenmek istememesi son derece anlaşılır bir durum. Eğer mesaneniz doluysa, duşa girmeden önce birkaç saniye ayırıp onu klozette boşaltmak çok zor bir iş değil...