3D baskılı vegan somon balıklar artık Avusturya süpermarketlerinin raflarında yerlerini aldı. Gıda teknolojisi girişimi Revo Foods tarafından üretilen ve “THE FILET - Inspired By Somon” (FİLETO – Somondan İlham Almıştır) adı verilen alternatif balık filetosunun, süpermarket raflarına ulaşan ilk 3D baskılı yiyecek olduğu söyleniyor. Bir açıklamada, şirketin CEO’su Robin Simsa “Endüstriyel ölçekte 3D gıda baskısının dönüm noktasıyla birlikte, gıdanın tam olarak müşterinin ihtiyaçlarına göre üretildiği bir çağ olan yaratıcı bir gıda devrimine giriyoruz” dedi.
Diğer bazı ikame et ürünleri gibi, somon alternatifi de filamentli mantarlardan gelen mikoproteinden üretiliyor. Ürün çeşitli vitaminler ve ilham aldığı hayvan gibi gibi omega-3 yağ asitleri içeriyor. Ayrıca, aynı miktarda normal somondakine göre daha az olsa da, 100 gramında 9,5 gram ile protein açısından da yeterli olduğu kabul ediliyor.
Revo Foods, 3D yazıcıdan geçirilmek üzere özel olarak tasarlanmış mikoproteini geliştirmek için başka bir girişim olan Mycorena ile birlikte çalıştı. Araştırmacılar, lazerle pişirilmiş cheesecake’lerden laboratuvarda yetiştirilen etlere kadar çeşitli ürünler içeren 3D baskılı gıda ürünleri üzerinde birkaç yıldır çalışıyorlar.
Yok oluş ve çevre sorunlarının çözümü 3D baskı mı?
Bu çabanın bir kısmı, basılı gıda alternatiflerinin gıda üretimini daha sürdürülebilir hale getirebileceği inancına dayanıyor. Özellikle balıkçılık endüstrisinde sürdürülebilirlik bir endişe kaynağı. Küresel balık stoklarının tahminen yüzde 34’ü aşırı avlanmaya maruz kalıyor ve balıklar, üreyebileceklerinden daha hızlı yakalanarak nüfusları hızla azalıyor.
Aynı zamanda emisyonlar da, küresel sera gazı emisyonlarının dörtte birinden fazlasını oluşturan gıda üretiminde önemli bir sorun olarak öne çıkıyor. Bu emisyonların yüzde 31’i besi hayvanı ve balık çiftliklerinden, yüzde 18’i ise işleme ve nakliye gibi tedarik zinciri faktörlerinden kaynaklanıyor. Revo Foods’un web sitesinde bildirilene göre, vegan somon filetosunun üretiminde, geleneksel somon balığının yakalanması ve işlenmesi ile karşılaştırıldığında yüzde 77 ila 86 daha az karbondioksit ve yüzde 95 daha az tatlı su kullanılıyor.
Somon alternatifinin raflarda ne kadar taleple karşılaşacağı henüz bilinmiyor. Revo Foods, bu tür ürünlerin başarısının anahtarının “esnek pazara hitap eden özgün bir tadı yeniden yaratmakta yattığına” inanıyor.
Ancak bu ilk adımın sonucu ne olursa olsun, 3D baskılı gıdaların ticari olarak piyasaya sürülmesi, potansiyel olarak gıda üretiminde yeni bir döneme işaret ediyor gibi görünüyor.