Dünya neden tam bir küre değil?

Dünya’nın şekli, bir basketbol topuna üstten ve alttan bastırılmış gibi görünüyor. Bunun neden böyle olduğunu, gezegenimizin neden tam bir küre şeklinde olmadığını hiç düşündünüz mü?

Dünya’nın şeklinin böyle olmasının nedeni, santrifüj kuvveti. Yani dönen bir cismin üzerine, dışarı doğru etkiyen kuvvetler... Dünya ve uydular kendi çevrelerinde döndüklerinden dolayı, şekilleri ekvator civarında bozuluyor. Dışarıdan bakıldığında bu şekil bozukluğu çok belirgin olarak görünmüyor, ancak Jüpiter ve Satürn gibi dev gezegenlerde daha kolay fark ediliyor. Bunun nedeni de Güneş Sistemi’nde en hızlı dönen gezegenlerin bu ikisi olması. Bir nesne kendi çevresinde ne kadar hızlı dönüyorsa, üzerine etkiyen santrifüj kuvveti de o oranda artıyor.

Bu etkinin en belirgin sonucu, Haumea olarak adlandırılan bir cüce gezegende görülüyor. Kuiper Kuşağı’nda yer alan bu cüce gezegen yaklaşık olarak Plüton ile aynı boyutta, ancak o kadar hızlı dönüyor ki, kendi çevresindeki bir turunu birkaç saatte tamamlıyor. Bu yüzden de şekli, aşağıda görüldüğü gibi, neredeyse yan yatmış bir yumurtaya benziyor.

Dünya neden tam bir küre değil; neden alttan ve üstten bastırılmış bir topa benziyor?

Her ne kadar uzaydan bakıldığında bir küre gibi görünse de, Dünya aslında ekvator bölgesinde daha geniş ve kutuplar bölgelerinde bastırılmış gibi görünüyor. Peki ama gezegenimizin şekli neden böyle?