Geçtiğimiz aylarda gündeme uzaya "sahte ay" göndererek ülkesindeki aydınlatma sorununu çözmeye çalışması ile gelen Çin, şimdi de gerçek Ay'ın karanlık yüzüne bir araç indirmek üzere. NASA'nın ilk kez Ay yörüngesine insanlı bir uzay aracını soktuğu Apollo 8 görevinden tam olarak 50 sene sonra gerçekleşecek olan bu görevde Çin'in özel uydusu Chang'e-4 (CH-4) uydusu, 31 Aralık'ta Ay'a bir "inici" indirmek için Ay'ın karanlık yüzüne seyahat ediyor.
Ay'ın karanlık yüzü, daha önce hiçbir uzay ajansının ziyaret etmediği bir durak ve bu, görevi Çin'in uzay teknolojisi adına çok önemli bir sınav haline getiriyor- şüphesiz ki bu noktada ülkenin ulusal onuru söz konusu olacak. Peki bu, Ay'a geri dönüş için bir başka uzay yarışının olacağı anlamına gelebilir mi?
Çin'in ulusal uzay ajansı olan Çin Ulusal Uzay Yönetimi (CNSA), askeri bir yapı olma özelliğini taşıyor ve bu sebeple çoğu görev hakkındaki detaylar, basına yansımıyor. Birkaç yıl önce Chang'e 3 (CH-3) uydusunun inişi anını yayınlayan devlet televizyonu olan Çin Merkez Televizyonu, İngilizce yayın yapan kanalında CH-4'ün inişini de yayınlayacak. Canlı yayın, inişin planlandığı 31 Aralık tarihinde yapılacak fakat bu tarihin gelecek yılın ilk günlerine sarkmasının da oldukça olası olduğu söyleniyor. Ancak iniş gerçekleştiği zaman, canlı yayını bu linkten izleyebileceksiniz.
Neden Ay'ın Karanlık Yüzü?
CH-4 uzay aracı, şu an Ay'ın Güney Kutbu'nda bulunan Aitken Havzası'na doğru ilerliyor. Çin'in Sichuan şehrinden 7 Aralık'ta fırlatılan uzay aracı, 85.000km ilerledikten sonra 12 Aralık tarihinde Ay'ın yörüngesine girdi. Bunu Mart 2019'da Hindistan Uzay Araştırma Organizasyonu (ISRO), Chandrayaan-2 aracını Ay yüzeyine indirmek için yürüteceği proje takip edecek ve Japonya Uzay Araştırma Ajansı (JAXA) da Ay yüzeyine gelecek yıl bir araç indirmeye çalışacak. İsrail merkezli özel bir şirket olan Space IL ise 2019'un ilk aylarında Ay'ın manyetik alanını araştırmak için bir aracı daha Ay'ın yüzeyine indiriyor olacak. NASA'nın planı ise ABD'deki birçok şirkete ait özel yatırımları kullanarak Ay'ı tekrar ziyaret etmek.
Çin'in Chang'e 5 (CH-5) görevi ise çok daha zor bir işi başararak tarihe geçmek olacak. Çin, bir sonraki aracını 2019 veya 2020 yılında Ay'a yolladıktan sonra araç ile Ay'dan kayaç örneği toplayarak uyduyu topraklarına geri indirmeyi deneyecek. Bunun Çin'e ait insanlı bir görev yapma yönünde ilk adım olduğu söylenebilir, fakat görev başarılı olursa Çin; ABD ve Rusya ile birlikte "Ay'dan örnek toplayanlar" kulübüne katılmış olacak. Bu, oldukça sembolik bir başarı olarak Çin'in uzay araştırmaları alanındaki hızlı gelişiminin altını çizebilir ve diğer ülkelerin önümüzdeki yılda tamamlamayı planladıkları Ay görevlerini de gölgede bırakabilir.