Gezegenler arası yolculuğun en büyük tehlikelerinden biri, radyasyona maruz kalmak. Mars'a tek bir gidiş geliş yolculuğu sırasında ömür boyu alabileceğiniz en yüksek dozun %60'ını alabilirsiniz. Stanford ve Kuzey Carolina üniversitelerinden araştırmacılarının söylediğine göre, bu soruna şaşırtıcı bir çözüm küf olabilir. Araştırmacılar, Çernobil'deki nükleer serpintide büyümeye devam eden bir mantarın Uluslararası Uzay İstasyonu'nda (ISS) radyasyonu engellediğini ve bu mantarın Ay ve Mars'a yapılacak seyahatlerde kullanılabileceğini düşünüyor.
Bilim insanları kısa bir süre önce Çernobil reaktörünün yakınında, halen oldukça yüksek radyasyonun bulunduğu ortamda çoğalmaya devam eden ve muhtemelen "radyosentez" gerçekleştiren bir mantar buldular. Bu süreç içerisinde Cladosporium sphaerospermum mantarı, gama ışınlarını kimyasal enerjiye çeviren radyosentezi gerçekleştiren pigmentleri kullanarak radyasyondan besleniyor olabilir.
Bu yüzden araştırma ekibi, ISS üzerinde bir kavram kanıtı çalışması yapmaya karar verdi ve küfün uzay radyasyonuna karşı nasıl davranacağını inceledi. Bir tarafında mantar, diğer tarafında da mantar bulunmayan bir kontrol olan petri kapları ayarlandı. Altında da bir çift radyasyon algılayıcı Raspberry Pi cihazlarına bağlanarak radyasyon seviyesini, nemi, sıcaklığı, akışı ve diğer parametreleri ölçmekteydi.
Mantar düşük yerçekimli ortamda oldukça normal bir şekilde yaşamaya devam etti ve radyasyon seviyesini neredeyse yüzde iki azalttı. Ekibin hesaplamasına göre eğer mantar bir nesneyi tamamen kaplıyor olsaydı bu miktar yüzde beşe kadar çıkabilirdi.
Mantar "örtüsünün" sadece 1,7 mm kalınlığı ile oldukça ince olduğu da düşünülürse, ekibin ön araştırma makalesinde yazdığı üzere "bu, mantarın uzay radyasyonuna karşı ciddi ölçüde koruma yeteneğini gösteriyor."
Ekip hesaplamalarını devam ettirerek 21 santimetre kalınlığındaki bir katmanın, Mars'ta alınacak olan yıllık dozu "büyük ölçüde nötrleyeceğini" belirtiyor. Bu da Mars toprağı ile birleştirildiğinde sadece 9 santimetreye kadar inebiliyor.
Bu araştırmanın gezegenler arası seyahat için en büyük avantajlarından biri ise, uzay aracında sadece çok küçük bir miktarda mantarı yanınızda taşımanızın yeterli olması. Mars'a ulaşılmasının ardından astronotlar basit bir şekilde besleyicileri ekleyerek mantarın herhangi bir üssü korumak için gerekli olacak büyük miktara büyümesini sağlayabilirler.
Tabii ki astronotları Kızıl Gezegen'e göndermemize halen uzun yıllar var. Ancak Temmuz sonuna kadar iki keşif aracını da içeren üç farklı keşif görevi Mars'a doğru yola çıkmış olacak. Geçtiğimiz hafta Çin'in Tianwen-1 görevi fırlatılmıştı ve 30 Temmuz günü de NASA'nın Perseverance aracı kendine özel helikopteri ile yola çıkacak.