Tümleşik grafik çekirdeğine sahip Core-işlemciler ve güçlü Turbo modu: Intel yeni notebook platformu "Calpella" ile mobil bir devrim başlatıyor. Bu devrimin arkasındakileri ve ilk Calpella notebookları tanıtıyoruz.
Intel'in "Calpella" kod adlı yeni platformu, notebookları PC seviyesine yükseltiyor: Eylül 2009'dan bu yana PC için sunulan Core i3, i5 ve i7 işlemci aileleri artık notebookların da kalbini oluşturabilecek.
Notebook devrimi
Fakat asıl yenilik çok daha derinlerde: Intel, konsept platformunu tamamıyla değiştirdi. Şimdiye kadar anakart yonga setine entegre edilmiş olan bellek denetleyicisi ve grafik çekirdeği artık iki işlemci çekirdeği ile aynı yonga üzerinde yer alıyor. Yonganın tamamı "Arrendale" kod adı altında anılıyor. Önceki iki parçalı yonga setinden geriye sadece SATA ve USB ile ilgilenen tek bir yapı taşı kalıyor. Bu reorganizasyon yer, yapım ve üretim maliyetlerinden tasarruf yapılmasını sağlıyor. Bu sayede Calpella platformunu kullanan notebooklar şimdiye kadarki modellerden biraz daha ucuz olabilir.
Elveda Centrino
Intel, Calpella ile köklerine geri dönüyor: İşlemciler tekrar ön plana çıkıyor ve şu ana kadar kullanılan Centrino tanımlaması artık devre dışı bırakılıyor. Gelecekte sadece WLAN modülleri bu marka ismi altında satılacak.
Core i5 ve i7: Notebook için güçlü işlemciler
Core i3, i5 ve i7 işlemciler bazı yönleriyle eski Core 2 ailesinden üstünler. Böylece Intel, notebook satın almayı düşünenleri daha dikkatli olmaya davet ediyor: Şu andan itibaren notebook tanıtımında standart saat hızının yanında çok daha yüksek olan Turbo modu frekansı da belirtilecek.
Intel'in yeni mobil işlemci aileleri Core i3, i5 ve i7 prensip olarak Lynnfield CPU'ları baz alıyor ve gayrı resmi literatürde Arrendale CPU'lar olarak tanımlanıyor. Lynnfield'den farkları: 32-nm tekniğine göre üretilmiş işlemcinin yanında grafik çekirdeği de (45-nm) bulunuyor.
Core i3 ve Core i5 işlemcileri sırayla giriş ve orta seviyeyi notebooklarda yer alacakken, üreticiler çok daha pahalı Core i7 işlemcileri üst seviye notebooklarda kullanacak.
Çok daha düşük güç tüketimi
İlk bakışta Arrendale işlemciler Penryn çekirdekli Core 2 Duo'lardan daha fazla tüketiyor gibi gözüküyor. Fakat Core 2 Duo'ların ne bellek denetleyicisi (DDR3-800 ve DDR3-1066) ne de grafik çekirdeği var. Toplamda yeni Arrendale işlemciler maksimum 35 Watt güç tüketimi ile Core 2 Duo'lardan (20 ila 39 Watt arası) daha az enerji tüketiyor.
Intel, Core i5 ve i7 için aşırı derecede az enerji tüketen sürümler sunmayı da planlıyor. Bu işlemcilerin isimleri M eki yerine (mesela Core i5-540M) LE, UE veya UM ile bitecek. Maksimum güç tüketimleri (TDP) 18 ila 25 Watt arasında değişecek.
Turbo Boost: Fabrika çıkışı overclock
Core i3 dışında tüm Arrendale işlemciler fabrika çıkışlı overclock tekniği Turbo Boost'u destekliyor. Tekniğin çalışma mantığı basit; ama verimli. Prensip olarak Intel, işlemci ve grafik çekirdeğinin aşmaması gereken bir maksimum güç tüketim değeri belirliyor. Eğer bir uygulama bir veya iki işlemci çekirdeğini tam olarak kullanmıyorsa bu çekirdeklerden biri görevi bitirmek için belli bir frekans seviyesine kadar kendini overclock edebiliyor. Şu an için 800 MHz'lik bir artış söz konusu olabiliyor: Sonuç olarak örneğin Core i7-640LM 2,13 GHz yerine Turbo Boost ile 2,93 GHz'e kadar çıkabiliyor. Intel tarafından sunulan araç güncel saat hızını Windows masaüstünde gerçek zamanlı olarak gösteriyor.
Günün sonunda notebook satın almayı düşünenlerin üretici ile satıcının reklamını yaptığı saat hızı daha çok dikkat etmesi gerekiyor: Sürekli sunulan maksimum saat hızı veya sadece kısa bir süreliğine Turbo Boost ile elde edilebilen saat hızı.
Devrimsel: Aynı yonga üzerinde tümleşik HD-grafik
Uzun bir zamandır notebook alanında bu kadar devrimsel bir adım atılmamıştı: Intel HD-grafik çekirdeğini CPU ile aynı yonga üzerine yerleştiriyor ve GPU'da da otomatik overclock mekanizmasını devreye sokuyor.
Core 2 işlemcilerle karşılaştırıldığında Arrandale CPU'ların sunduğu en devrimsel yenilik: Aynı CPU yongası üzerinde grafik çekirdeği. Ayrıca Intel, GPU'da da Turbo-Boost tekniğini kullanıyor. Fakat aynı şey burada da geçerli: GPU'nın kısa süreli overclock edilmesi ve bunun sonucunda artış gösteren enerji miktarı ve ısı, ön tanımlı değerleri geçemez. Yüksek grafik yükü genellikle CPU'ya da yük bindirdiği için GPU saat hızındaki artışlar nadiren gerçekleşmeli.
İlk teknik verilere göre tümleşik grafik çekirdeği oyuncular için hiçbir şey ifade etmiyor: CPU'nun içerisine entegre edilmiş GPU, ATI ve Nvidia'nın en zayıf ekran kartları için bile tehlike arz etmiyor. Tümleşik GPU sadece temel grafik çıkışı ve gelişmiş medya oynatımına elverişli. Intel GPU bu iş için HD video codec'leri VC-1 ve H.264'e donanımsal destek veriyor. Böylece Blu-ray filmler seyredilirken işlemcinin yükü azaltılmış oluyor. Arabirim olarak HDMI 1.3a ve DisplayPort 1.1 entegre edilmiş.
Küçültülmüş yonga seti; fakat USB 3.0 yok
Aslında Calpella platformu için yonga seti tabirini kullanmak doğru değil. Zira eski iki yongadan sadece bir tanesi geriye kaldı. HM55 ve HM57 sürümleri son kullanıcı notebookları; QM57 ve QS57 ise iş notebookları için düşünüldü. Artık yongaların çok daha az fonksiyon birimi var ve temelde sadece USB 2.0, (e)SATA, ses, HDMI, DVI, PCI Express ve Gigabit-LAN üzerinden yapılan cihaz bağlantılarıyla ilgileniyorlar.
Intel, USB 2.0'dan 10 kat daha hızlı olan USB 3.0'i yonga setine entegre etmedi. Bu durum notebook üreticilerini biraz rahatsız ediyor. Birçok yeni model ek yonga ile yine de USB 3.0'ı destekliyor.
450 Mbit/s hızında Centrino WLAN
WLAN modüllerinde isim dışında pek değişen bir şey yok. Eski Centrino platform ismini kullanmaya devam ediyor, 802.11n WLAN standardını destekliyor ve hem 2,4 hem de yeni 5 GHz frekansında çalışabiliyorlar. Centrino Ultimate-N 6300 isimli modül üç tane antene sahip ve böylece üç veri akışını kontrol ederek 450 Mbit/s brüt veri aktarım hızına ulaşabiliyor. Centrino Advanced-N 6200 iki anten ile 300 Mbit/s hızında veri aktarımı yapabiliyor; en küçük sürüm Centrino 1000 ise maksimum 150 Mbit/s hıza ulaşabiliyor (iki gönderim ve alım birimi).
Full-HD laptoplar ve batarya harikaları
Makalemizin son iki sayfasında söz verdiğimiz gibi ilk Calpella notebookları tanıtıyoruz.
Sony Vaio F serisi: Mobil HD-sinema
Şık Vaio F serisinin en çok göze çarpan yani şüphesiz Full-HD destekli ekranı oluyor. Bazı sürümlerde kullanılan Blu-ray sürücülerle beraber tüketici, HD-filmler için taşınabilir bir mini-sinemaya sahip oluyor. Vaio F notebooklar performanslarını Core i7 işlemci, 8 GB'a kadar DDR3 bellek ve Nvidia Geforce GT330M'ye (1 GB GDRR3 bellek) borçlular. Sony, en ucuz modeli titanyum grisi ile boyuyor; diğerleri ise mat siyah veya premium-siyah ile renkleniyor. Vaio F serisi notebooklar şu andan itibaren 1000 Euro'dan (yurtdışı) başlayan fiyatlarla temin edilebiliyor.
Toshiba Qosmio F60: Blu-ray disk yazabiliyor
Toshiba Qosmio notebooklar şimdiye kadar hep büyük, ağır ve pahalıydı; fakat Toshiba, Qosmio F60 ile bu özellikleri radikal biçimde değiştiriyor. 15,6 inçlik notebook çok daha ince ve 2,7 kg ile selefinden daha hafif. Yapılandırmaya göre Core i3-330M (2,13 GHz) veya Core i5-430M (2,26 GHz / 2,53 GHz Turbo modu) işlemci kullanılıyor. Gerektiğinde tümleşik Intel grafik çekirdeğinden Nvidia Geforce GT330M'ye geçiş yapılabiliyor. Depolama birim olarak 640 GB sabit disk ve Blu-ray yazıcı sunuluyor. Toshiba tarafından sunulan ölçek yükseltme metodu Resolution+ sayesinde DVD filmler d neredeyse HD kalitesinde izlenebiliyor. Toshiba, Qosmio F69'u 2010'un ilk çeyreğinde 800 ila 900 Euro arasında değişen fiyatlarda sunacak (yurtdışı).
Lenovo ThinkPad T410s: 22 saat pil süresi
ThinkPad T410s, yeni nesil Slice batarya sayesinde 22 saate kadar dayanabiliyor. 14,1 inç ebatlarındaki bir notebook için rekor bir dayanma süresi. Intel Core i5 işlemci, entegre grafik ve harici Nvidia GPU'su iyi seviyede performans sağlıyor. Grafik performansı veya uzun pil süresi ihtiyacına göre tümleşik GPU çekirdeği ve harici ekran kartı arasında geçiş yapılabiliyor. Ek olarak Lenovo, T410s'nin BIOS'unu ve Windows 7'yi modifiye ederek cihazın aynı yapılandırmaya sahip XP/Vista yüklü bir notebooka göre yüzde 56 daha hızlı açılmasını sağladı. Kapanma süresi ise sadece 5 saniye sürüyor. T410s'ler şubattan itibaren yaklaşık 2000 Euro'ya sunulacak (yurtdışı).
Ekstra GPU'lu kuvvetli oyuncu laptopları
Asus R.O.G. G73JH: Profesyonel oyuncu laptopu
17,3 inç büyüklüğündeki Republic of Gamers G73JH isimli notebook, sadece ve sadece üst seviye oyuncular içi tasarlandı. Sürüme göre cihazda Core i7 720QM, Core i7-820QM veya Core i7-920XM çalışıyor. Grafik hızlandırması için üst seviye mobil ekran kartı Mobility Radeon HD5870 devreye giriyor. Bunun dışında 8 GB sistem belleği 1,28 Terabyte büyüklüğünde depolama alanı (sabit disk +SSD) sunuluyor. Gigabit-LAN ve n-WLAN'ın yanına bir DVD veya BD sürücü de donanımlar arasında yer alıyor. İşletim sistemi olarak Windows 7 Home Premium 64-bit ön yüklü geliyor. Asus fiyat ve temin edilebilirlik hakkında bilgi vermedi.
Samsung R580 ve R780: Fizik hızlandırması dâhil
Samsung'un yüksek performanslı oyuncu notebooku R580 (15,6 inç) ve R780 (17,3 inç) Intel'in Core i5-520M işlemcisi, 4 GB DDR3 bellek ve Nvidia Geforce GT330M ile birleşiyor. Ekran kartı PhysX teknolojisini bile destekliyor ve böylece oyunlarda daha gerçekçi fizik efektleri elde edilebiliyor. Daha önceleri bu iş için harici bir PhysX kartı gerekiyordu. Oyunları bir DVD yazıcıdan 500 GB büyüklüğündeki sabit diske kurabiliyorsunuz. Samsung çoklu oyuncu partileri için Gigabit-LAN ve n-WLAN sunuyor.
MSI GX640 ve GX740: Üst seviye grafik notebookları
MSI, GX640 ve GX740 ile oyuncu notebooku serisini genişletiyor. İki model de Core i5 işlemci ve bir ATI Radeon Mobility Radeon HD-5800 serisi ekran kartıyla (1 GB Video-RAM) çalışıyor. Alüminyum kasaya entegre edilmiş beş hoparlör oyun seslerindeki gerçekçiliği arttırıyor. MSI'ın diğer donanım listesinde n-WLAN, eSATA, bir webcam, HDMI çıkışı ve oyuncular için optimize edilmiş, nümerik tuş takımlı klavye var. MSI fiyat ve temin edilebilirlik hakkında henüz bir açıklama yapmadı.