Tardigradların (su ayıları), mikroskobik ve inanılmaz derecede sağlam yaratıklar aleminde bir rakibi bulunuyor. Tardigradlar gibi, Bdelloid rotiferler de kurutma, donma, açlık ve hatta düşük oksijen koşullarında hayatta kalabiliyor. Şimdi de bilim insanları, bu rotiferaların bazılarını Sibirya kalıcı buzullarında en az 24.000 yıl donduktan sonra canlandırdıklarını bildiriyorlar.
İnanılmaz gözlemler Current Biology dergisinde bildirildi. Araştırmacılar, yaklaşık 3.5 metre derinlikte kalıcı buz örnekleri aldı ve numuneyi yavaşça ısıttı, bu da bu küçük canlılar da dahil olmak üzere birkaç mikroskobik organizmanın dirilişine yol açtı.
Rusya'nın Pushchino kentindeki Toprak Bilimi'nde Fizikokimyasal ve Biyolojik Sorunlar Enstitüsü'ndeki Toprak Kriyolojisi Laboratuvarı'ndan ortak yazar Stas Malavin, yaptığı açıklamada "Raporumuz, çok hücreli hayvanların kriptobiyozda on binlerce yıl, neredeyse tamamen durmuş metabolizma durumuna dayanabileceğinin en kesin kanıtıdır" diyor.
Ekip, kalıcı buzda donmuş organizmaları incelemekte uzmanlığa sahip ve bu numuneyi çıkarırken de çok dikkatli davrandı. Bu canlıların dayanıklılığı göz önüne alındığında, numunenin daha yeni katmanlarla kontamine olmadığından emin olmak önemliydi. Kalıcı buz ve içinde donmuş canlıların yaşı, radyokarbon tarihlemesi gibi diğer bağımsız araçlarla da belirlendi.
Rotiferaların dondurulduğunda 10 yıla kadar hayatta kalabildikleri bilimsel literatürde daha önce bildirilmişti. Ancak, bu tür koşullara dayanmalarını sağlayan mekanizma, önceden düşünülenden çok daha iyi gözüküyor.
Bilim insanları, canlının ve diğer benzer organizmaların hücrelerini ve organlarını dondurma işlemi sırasında oluşan buz kristallerinden nasıl koruyabildiklerinden emin değiller. Normalde bu canlıların parçalara ayrılmaları bekleniyor, ama sağlam kalmayı başarıyorlar. Yavaş bir şekilde dondukları için bu minik canlılarda son derece tuhaf bir şey oluyor olmalı.
Malavin, "buradan çıkan sonuç, çok hücreli bir organizmanın binlerce yıl boyunca dondurulup saklanabilmesi ve daha sonra hayata geri dönebilmesi - birçok kurgu yazarının hayali" dedi ve sözlerine şöyle devam etti: "Elbette, organizma ne kadar karmaşıksa, onu donmuş halde canlı tutmak o kadar zordur ve memeliler için şu anda mümkün değildir. Yine de, tek hücreli bir organizmadan, mikroskobik olsa da, bağırsakları ve beyni olan bir organizmaya geçmek, ileriye doğru atılmış büyük bir adımdır."
Keşfedilen rotiferalar sadece canlılar diyarına geri dönmekle kalmadılar, aynı zamanda partenogenez yoluyla aseksüel olarak üreyebildiler. Ekip, bu becerilere sahip daha fazla canlının olup olmadığını görmek ve bir organizmanın binlerce yıl donmuş halde hayatta kalmasına izin vermek için hangi mekanizmanın devreye girdiğini keşfetmek için kalıcı buz üzerinde çalışmaya devam edecek.