Bilim insanları on yıllardır neden rüya gördüğümüzü anlamaya çalışıyor. Bu çalışmalar devam ediyor olsa da, en azından kabusları durdurmak için basit bir yöntem bulunmuş olabilir.
"Kabus bozukluğu" teşhisi koyulmuş olan 36 hastaya odaklanan 2022 yılındaki bir çalışma, beynimizin kötü rüyalarla baş etme şeklini değiştirebilmemiz için iki basit terapi kullanabileceğimizi gösteriyor. Araştırmanın gösterdiğine göre bu kabusları baştan yazarak beynimizin pozitif bir deneyim ile ilişkilendirdiği bir sesi çalabiliriz. Bu yöntem, piyanoda tek bir nota çalarak bir kişinin rüyalarının ilerleyişini değiştirebileceğimiz fikrini temel alıyor.
Kabus görmek şaşırtıcı derecede yaygın bir durum. Çoğu kişinin ara sıra gördüğü kabusların yanı sıra, bazı kişiler sürekli olarak kabus görür ve bu da uyku kalitelerinin düşmesine, dolayısıyla da diğer sağlık problemlerinin ortaya çıkmasına sebep olur. Bu yüzden kabusları durdurabilecek yöntemlerin geliştirilmesi çok sayıda kişinin hayatında büyük bir pozitif etki yaratacaktır.
2022 yılında Current Biology üzerinde yayınlanan çalışma da tam olarak bu sorunu çözmeye çalışıyordu. Araştırmacılar, hastaların en sık gördükleri ve "en kötü" olarak tanımladıkları kabusları baştan yazmak için görsel provası terapisini kullanarak kabuslara nasıl daha iyi bir son oluşturduklarını anlatıyor. Daha sonra hastalar yeniden yazılmış bu sürümü kendilerine tekrarlayarak “prova ediyor” ve değiştiriyor.
Bu yöntem, kabusları tekrar yazmanın ve diğer hikayeler ile değiştirmenin sıklıkla görülen kabusları durduracağı fikrini temel alıyor. Ancak yöntem herkes için etkili olmayabiliyor. Bu yüzden de araştırmacıların kullandığı terapilerin ikinci kısmı olan "hedefli anı reaktivasyonu" veya TMR devreye giriyor.
TMR, ya da Hedefli Anı Reaktivasyonu
TMR, insanlar uyurken belirli uyaranların aktif olacak şekilde eğitilmesi için sesi kullanmayı temel alıyor. Araştırmacılar, TMR ve görsel provası terapisinin beraber kullanılması sayesinde sık kabus gören hastaların, kabuslarının yeniden yazılmış versiyonlarını hatırlamalarını garantilemeye çalışıyor.
Araştırmada detaylandırılan bulgulara göre bu sistem oldukça etkili bir şekilde çalışıyor gibi görünüyor. Bildirilen sonuçlara göre, haftalık ortalama 2,94 kabus ile başlayan TMR grubu, araştırmanın sonunda sadece haftalık 0,19 kabusa kadar düştü. Kontrol grubu ise haftada 2,58 kabus ile başlayarak 1,02 kabus indi. Ayrıca bu yöntem göreceli olarak uzun süre dayanabiliyor gibi gözüküyor. Üç ay sonra yapılan bir takip incelemesinde, kontrol grubunun kabusları haftalık 1,48 kabusa yükselirken, TMR grubunun haftalık kabus sayısı sadece 0,33’e yükseldi.
Bu sistem kabusları tamamen durduramıyor olsa da, kabus sayısında yaşanan ciddi düşüş, özellikle sık kabus gören kişilerin hayatında büyük bir değişim yaratmaya yetecek gibi gözüküyor.