İnanması biraz güç olsa da, bilim insanları uzun yıllardır laboratuvar farelerinde beyin aktivitesini incelemek için sanal gerçeklik kurulumlarını kullanıyor. Bu sistemler, eskiden farelerin düz ekranlarla çevrelenmesiyle yapılıyordu. Elbette bu tür yöntemler, gerçekçi bir ortamın simüle edilmesi konusunda bariz sınırlamalara sahipti.
Şimdi ise Northwestern Üniversitesi’ndeki bir ekip, daha kapsayıcı bir deneyim oluşturmak amacıyla bir farenin yüzünü ve hatta vücudunun büyük bir kısmını kaplayan küçük VR gözlükleri geliştirdi. Bu, ilk kez baş üstü tehditleri simüle etmelerine ve bu arada farelerin beyin aktivitesini haritalandırmalarına olanak sağladı.
Minyatür Kemirgen Stereo Aydınlatma VR (veya iMRSIV) olarak adlandırılan sistem, insanlar için üretilen VR başlıklar gibi farenin kafasına bağlanmıyor. Bunun yerine, gözlükler koşu bandının ön kısmına yerleştiriliyor ve fare yerinde koşarken tüm görüş alanını çevreliyor. Araştırmanın baş yazarlarından John Issa, “Gözlükler için özel bir tutucu tasarladık ve ürettik” diyor ve devam ediyor: “Tüm optik ekran (ekranlar ve lensler) farenin etrafında dolanıyor.”
Araştırmacılar, yaptıkları testlerde farelerin yeni VR ortamına geçmiş kurulumlara göre daha hızlı adapte olduklarını söylüyorlar. Ekip, yemek için saldıran kuşlar gibi baş üstü tehditlerin varlığını yeniden oluşturmak için, ekranların üst kısımlarında genişleyen karanlık noktalar öngördü. Baş yazarlardan Dom Pinke, bunun gibi tehditlere tepki verme biçimleri “öğrenilmiş bir davranış değil, damgalanmış bir davranış” diyor ve ekliyor: “Farenin beyninin içine yerleşik bir davranış.”
Araştırmacılar, bu yöntem sayesinde hem farelerin olduğu yerde donma ya da hızlanma gibi dışa dönük fiziksel tepkilerini hem de sinirsel aktivitelerini kaydetmeyi başardılar. Gelecekte senaryoyu tersine çevirebilirler ve farelerin avcı gibi davranmasına izin vererek böcekleri avlarken neler olduğunu görebilirler.
Yönteme ilişkin bir makale Neuron dergisinde yayınlandı.