Bilgisayar dünyasında marka savaşları hiç bitmez. Bazen bir marka, bazen diğer marka öne geçer.
Öne geçmenin de farklı koşulları vardır, performans olarak, teknoloji olarak ya da fiyat olarak tüketicilerin favorisi haline gelen ürünler ortaya çıkartmak; belirli alım aralıklarında hakim olmak çok önemlidir.
İşlemcide süregelen Intel-AMD rekabeti gibi, ekran kartı piyasasında da Nvidia-ATI arasında ezeli bir mücadele vardır. Ekran kartları, direkt oyun performansına etki ettikleri için, oyuncular için en önemli donanımdırlar. Oyunlardaki 3D performansını da gözle görebilir, kolayca ölçebilirsiniz.
Peki hangisi en iyisi? Nvidia mı, ATI mi?
PC ekran kartlarıyla başlayan macera
ATI ve Nvidia işe PC grafiklerinde uzmanlaşlarak başladılar. Oyunculuk PC'lerden konsollara geçtikçe, rekabet alanlarından birisi de bu platformlar oldu.
Ekran kartlarının paralel işlem gücü, farklı alanlarda bu iki devin çözümlerine kapı açtı. ATI, AMD tarafından satın alınana kadar iki şirket de çok yakın bir rekabet içerisindeydi. Bu olaydan sonra ATI'nin planları ve çizgisi değişmeye başladı. Nvidia'da farklı hamleler yaptı.
Bunlara geçmeden önce gelin iki firmanın yıllar süren rekabetinde öne geçtikleri zaman ve ürünlere bir bakalım, objektif bir analiz yapalım...
RIVA ve RAGE
PC'de ekran kartı döneminin başlarında 3D kartlar vardı. Nvidia'nın RIVA 128 ve TNT2 modelleriyle ATI'nin Rage ve Rage 128 modelleri kapışıyordu. Ardından 1999 yılında GeForce 256 çıktı ve Nvidia donanımsal dönüştürme ve ışıklandırma yetenekleri olan bu ilk grafik çipiyle ekran kartlarının altın devrini başlattı.
ATI 2000 yılında Radeon ekran kartlarını çıkarttı. Nvidia başlarda GeForce, GeForce 2, GeForce 3 serileriyle önde olmayı başardı. GeForce 4 serilerine gelince bu biraz daha tartışmalı olsa da ATI'nin Radeon, Radeon 7500 ve Radeon 8500 serileri geride kalmıştı.
2002 yılında ATI işleri tersine döndürdü ve Radeon 9700 Pro'yu sundu. Programlanabilir shaderlar ve inanılmaz bir güç ile bu kart çok öndeydi. Nvidia GeForce 5800 Ultra bekleneni verememişti. Ancak Nvidia'nın donanım konusunda geri kaldığı dönemlerde de güncel sürücülerin oyunlarla uyumluluğu konusunda belirli bir uyum ve güvenilirliği vardı. Bu da satışlara her zaman olumlu yansıdı. ATI'nin ise daha ekonomik ve şaşırtıcı derecede güçlü modelleri oyunseverlerce çok tutuldu.
SLI, Crossfire'a karşı!
Nvidia bir yıl sonra GeForce 6800 serisiyle tekrar spot ışıkları altındaydı. Bu çekişmede kimse tam anlamıyla öne geçemiyordu.
Nvidia farklı bir teknolojiyle öne geçmeye karar verdi ve ortaya SLI teknolojisini çıkarttı. SLI sayesinde birden fazla ekran kartını birbirine bağlamak ve birlikte kullanmak mümkün oluyordu. Ancak bu da ATI'nin Crossfire platformu ile hızla karşılığını buldu.
Hamle srası ATI'deydi, ATI Radeon HD 2900 XT serisi ortaya çıktı ama ne yazık ki zayıftı ve çok ısınıyordu. GeForce 8800 Ultra onu ezdi geçti.
Ama bu noktada ATI strateji değiştirdi, Nvidia ile bitmek bilmeyen bu yarışta artık en hızlı GPU'yu yapmaya değil, verilen paraya oranla fazla performans sunmaya odaklanacaktı... Yani fiyat-performansa. Uç noktada performans isteyenler için ise çift grafik işlemcili uç nokta modellerini kullanacaktı.
ATI'nin son atılımları
Bu stratejinin sonucunda ortaya çıkan ve 2008 ortasında piyasaya sürülen radeon HD 4870 piyasayı salladı. Rakibi olan GeForce GTX 280'inn yarı fiyatına, yüzde 80'ine denk gelen bir performans sunuyordu. ATI sonunda iki rakip arasındaki yarışı kendi lehine bozmayı başarmıştı.
Ama ekran kartı piyasasında hiçbir zafer sonsuza kadar kutlanmaz. ATI'nin 5000 serisi ekran kartları dünyanın ilk DirectX 11 destekli ekran kartları oldu. Nvidia'nın GTX 400 ile cevabı biraz vakit aldı. Oyunlar ve oyuncular henüz DX 11'e geçmemişti ama ATI psikolojk üstünlüğü ele geçirmişti.
Şu an ATI Radeon HD 5870 ve Nvidia GeForce GTX 480 gibi kartlar arasında yarış sürüyor. Ancak ATI fiyat açısından bariz avantajlı durumda. Üstelik bu fiyat farkına değecek bir performans farkı söz konusu değil.
Fiyat performans rekabeti
Fiyatta rekabet söz konusu olunca her iki firma da en üst düzey ekran kartlarının, daha zayıflatılmış sürümlerini, daha karşılanabilir fiyatlarla piyasaya sürmeyi tercih ediyor.
ATI'den Radeon HD 5850, 5870'e kıyasla 1600 Stream Shader değiş, 1440 Stream Shader'a sahip. Nvidia GeForce GTX 470 ise, GTX 480'in 480 CUDA çekirdeğine karşılık 448 CUDA çekirdeği sunuyor.
470 biraz daha hızlı bir kart olmasına karşın daha pahalı. ATI ise çok pahalıya çift GPU'lu modeller sunuyor ve Nvidia'yı geçiyor. Sonuçta işler model model kıyaslama gerektiriyor.
Oyunseverleri en çok ilgilendiren ise orta seviye ekran kartları oluyor. Nvidia'nın şu sıralar en büyük sorunu da bu: Yeni Fermi DX11 ekran kartlarında daha uygun fiyatlı modeller sunmak. Bu yüzden ATI inanılmaz bir avantaj yakalamış durumda.
ATI Radeon HD 5770, 5670 ve 5570 kartları sunarken Nvidia daha eski teknoloji olan GTS 250 ve HT 240'ı sunuyor.
Geçmişteki durum ve bugündeki durum
ATI'nin son zamanlarda öne geçmesindeki en büyük etken, sorunlu sürücü ününün ortadan kalkmasıyla gerçekleşti. Nvidia'nın da sürücü sorunsuzluğu ününe Starcraft 2 Beta testinde gerçekleşen talihsiz olaylar leke sürdü.
Bununla birlikte geçmişten bugüne rekabeti incelediğimizde atılım sırasının tekrar Nvidia'da olduğunu görüyoruz. Bir nesil ötedeki teknolojilerle uğraşırken orta sınıfta ATI'ye kaptırdığı üstünlüğü yeni Fermi ekran kartlarıyla geri kazanabilir. Bunun için şüphesiz daha az ısınan ve elektrik tüketen, rafine Fermi modelleri üretmesi gerekiyor.
GeForce GTX 465 gibi kartlar Nvidia için umut verici ve donanımsal tessellation özelliği de elde tuttuğu kartlar arasında. DX 11 oyunların yaygınlaşmasıyla birlikte bu kartların gerçek performansı açığa çıkabilir ve Nvidia şu sıralar ATI'ye kaptırdığı tacını geri alabilir. Nvidia'nın ikinci kozu ise stereoskopik 3D alanındaki avantajı oluyor.
Sonuçta iki dev arasındaki rekabet sürüyor ve sürmeye de devam edecek. Okurlarımıza en iy fiyat performans sunan yeni modelleri, test merkezimizin düzenli testlerinden faydalanarak seçmelerini tavsiye ediyoruz.