Daha fazlasını isteyen Android sahiplerindenseniz, bir Custom ROM yükleyerek telefonunuzu Android'in son sürümüne yükseltebilir, ona hız ve yeni bir görünüm kazandırabilirsiniz. Bu makalemizde en iyi Custom ROM'ları sizin için seçtik.
Android, son yıllarda Google tarafından kararlı bir biçimde geliştiriliyor. İşletim sisteminden daha fazlasını almak için Go Launcher Ex veya Nova Launcher gibi alternatif giriş ekranlarını deneyebilirsiniz. Ancak gözünüz daha derin değişiklikler yapmaktaysa, bu durumda yolunuz Custom ROM'lar ile kesişiyor. Android topluluğunun ortaya çıkardığı, küçük görsel ayarlamalardan baştan aşağı değiştirilmiş bir sisteme birçok farklı ROM bulmanız mümkün.
Makalemizde en iyi ve en popüler 5 ROM'u ele alacağız - CyanogenMod, MIUI, AOKP, Paranoid Android ve SlimBean.
Not: Root'lama ve Custom ROM yükleme işleminin akıllı cebinizin veya tabletinizin garantisini yakabileceğini unutmayın. En kötü durumda cihazınızı kullanılmaz hale getirmeniz de mümkün. Bu nedenle ne yaptığınızdan eminseniz devam edin ve talimatlarımıza harfiyen uymaya çalışın. Cihazınıza gelebilecek zararlar, sizin sorumluğunuzda olacaktır. Custom ROM yükleyebilmek için cebinizi veya tabletinizi root'lamış olmanız, bunun yanında TWRP (Team Win Recovery Project) gibi bir recovery (kurtarma) aracı yüklemiş olmanız gerekmektedir.
HTC One S, X, XL ve fazlası için CyanogenMod
HTC One S, X, XL ve fazlası için CyanogenMod
2008'de ilk resmi Android'li cep olan HTC Dream'in (T-Mobile G1) ortaya çıkmasıyla beraber hacker'lar, sisteme root (kök) erişimi sağlamanın bir yolunu buldular. Böylece ilk Custom ROM olan, bugün hala popülerliğini sürdüren CyanogenMod doğdu.
CyanogenMod ROM'larının iki temel sürümü bulunuyor: Stable (kararlı) ve "nightly yapıları" (kararsız). Nightly yapıları, en son Android kaynak kodunu temel alıyor ve her gün güncelleniyor. Kararlı yapının aksine nightly yapıları, hatalar içerebildiği gibi cebinizdeki veya tabletinizdeki tüm özellikleri desteklemeyebilir. En son işlevleri denemek yerine sorunsuz çalışan bir sisteme sahip olmak istiyorsanız, "Stable" yani kararlı yapıları tercih etmelisiniz.
Android'i daha çok kişiselleştirin
CyanogenMod ilk bakışta Google'ın sunduğu Android'den (stok ROM olarak da biliniyor) çok farklı görünmeyebilir, ancak ayarlarda basit tema değişikliklerinden derin sistem ayarlarına birçok işlev gizli. Örneğin farklı uygulamalar için LED uyarı ışığı için farklı bir renk seçebilir, durum çubuğunu düzenleyebilir, kilit ekranını düzenleyebilirsiniz. CyanogenMod'un sunduğu bir başka faydalı işlev, bulunduğunuz konuma göre farklı profillere geçiş yapabilme. Bu sayede ayarlara sık sık girip çıkmanıza ve ses ayarlarını değiştirmenize gerek kalmayacak.
Galaxy Nexus, Nexus 4 veya Xperia Z gibi donanımsal düğmelere sahip olmayan ceplerde ekran düğmelerini kaldırabilir, görünen ekran alanını genişletebilirsiniz. Düğmeler güç düğmesine bastığınızda görünür hale gelecek.
CyanogenMod'a özel uygulamalar
Custom ROM, bir dizi ilgi çekici uygulamayla beraber geliyor. Örneğin ses ve müzik meraklıları, sistem çapında çalışan bir ekolaysız aracı olan DSP Manager ile ses frekans seviyelerini istedikleri gibi düzenleyebiliyorlar. CyanogenMod, telefonunuzdan çıkabilen en yüksek ses seviyesini düzenlemenize de izin veriyor. Diğer ek özellikler arasında Trebuchet, Cronus widget'ı (gelişmiş bir saat), Apollo müzik uygulaması ve bir dosya yöneticisi var.
Not: Lisans kısıtlamaları nedeniyle YouTube, Gmail, Google Play Store gibi uygulamalar, ROM içerisine dahil edilmiyor. Bu uygulamaları kullanabilmek için Gapps'i ayrı olarak yüklemeniz gerekli.
İndirin: CyanogenMod
CyanogenMod: Destekleyen akıllı cepler ve tabletler
| Acer | A700 |
| Asus | Transformer |
| Transformer Pad | |
| Transformer Prime | |
| Transformer Infinity | |
| Google Nexus | Nexus S |
| Galaxy Nexus | |
| Nexus 4 | |
| Nexus 7 | |
| Nexus 10 | |
| HTC | Evo 3D |
| One S | |
| One X | |
| One XL | |
| LG | Optimus 3D |
| Optimus Black | |
| Motorola | Razr |
| Xoom | |
| Samsung | Galaxy S |
| Galaxy S2 | |
| Galaxy S3 | |
| Galaxy Note | |
| Galaxy Note 2 | |
| Note 10.1 | |
| Sony | Xperia Arc |
| Xperia Mini (Pro) | |
| Xperia Play | |
| Xperia S |
Kurcalamak isteyenlere stabil ROM: AOKP
Kurcalamak isteyenlere stabil ROM: AOKP
CyanogenMod mu, yoksa AOKP (Android Open Kang Project) mi? İki ROM da birbiriyle eş birçok işlev sunuyor, dolayısıyla hangisinin daha iyi bir Custom ROM olduğu, Android topluluğunda çoğu kez tartışıldı. Her iki ROM'da da her uygulama için LED uyarı ışığının rengini değiştirebilir, güç düğmesine bastığınızda açılan menüye yeni öğeler ekleyebilir, işlemci hızını değiştirebilir ve fazlasını yapabilirsiniz.
AOKP, CyanogenMod'a benzer bir yayınlanma planına sahip. 1-2 haftada bir derlenen yapıların yanı sıra, birkaç ayda bir derlenen, daha kararlı yapılar yayınlanıyor.
Güçlü kişiselleştirme
AOKP'nin detaylarına baktığımızda, menü çubuğunu kişiselleştirebilme işlevlerinin gücü dikkatimizi çekiyor. Buna ek olarak herhangi bir uygulamadayken örneğin belirli bir düğmeyi birkaç saniye basılı tutarak uygulamayı "öldürebiliyor" veya uyarı çubuğunu otomatik olarak açabiliyorsunuz.
"Statusbar brightness slider" işlevi ile ekranın üst tarafında parmağınızı gezdirerek ekran parlaklığını değiştirmeniz mümkün. "Show notification count" işlevi ise biriken uyarılarınızın sayısını bir kerede görmenize izin veriyor.
Bir başka ilgi çekici özellik olan "Dual Panel", geniş ekranlı cep veya tabletlerde sistem ayarlarını iki sütunda görmenize olanak tanıyor. Ancak bu seçenek, Paranoid Android'deki Hybrid Mode kadar kapsamlı değil.
Not: Lisans kısıtlamaları nedeniyle YouTube, Gmail, Google Play Store gibi uygulamalar, ROM içerisine dahil edilmiyor. Bu uygulamaları kullanabilmek için Gapps'ı ayrı olarak yüklemeniz gerekli.
İndirin: AOKP
AOKP: Uyumlu cep ve tabletler
| Acer | Iconia A510 |
| Google Nexus | Galaxy Nexus |
| Nexus 4 | |
| Nexus 7 | |
| Nexus 10 | |
| HTC | One XL |
| LG | Optimus (LTE) |
| Samsung | Galaxy S2 |
| Galaxy S3 | |
| Galaxy Note | |
| Galaxy Note 2 |
MIUI: iOS görünümlü Android
MIUI: iOS görünümlü Android
Çinli mobil firması Xiaomi Tech'in geliştirdiği MIUI, birçok ROM gibi açık kaynak kodlu Android'i (AOSP) temel alıyor. Bununla birlikte ROM'un kendisinin kaynak kodları kapalı. Birçok ROM, Google'ın tasarım şablonlarını ve ek işlevler için Google'ın sistem araçlarını kullansa da MIUI, Apple'ın iOS'una ve Samsung'un TouchWiz kullanıcı arayüzüne benzer bir arayüz sunuuyor. Özellikle bazı uygulamaların simgelerinin benzerliği dikkatinizi çekecek.
Zengin işlevler, harika uygulama seçimi
MIUI tamamen kopya bir ROM değil ve içerisinde birçok bağımsız işlev var. Örneğin sistem ayarları, General ve Advanced olmak üzere ikiye ayrılmış ve anlaşılır bir hale getirilmiş. İyi düzenlenmiş uyarı çubuğu, Wi-Fi, Bluetooth ve GPS gibi en önemli ayarlara hızlı erişime izin veriyor.
MIUI'da birkaç güvenlik uygulaması da yer alıyor. Bunlardan bir tanesi sayesinde hangi uygulamaların hangi izinlere erişim hakkının olduğunu görebiliyorsunuz. "Private" aracı, aramalar ve kısa mesajlar için beyaz ve kara listeler hazırlamanıza izin veriyor. ROM, bir anti-virüs uygulaması yüklü olarak geliyor.
Tasarım meraklıları, MIUI'yi çok sevecek çünkü ROM, birbirine karıştırılabilien çok sayıda tema seçeneği sunuyor. Simge ve duvar kağıtlarını indirebilmek için ücretsiz bir Xiaomi hesabına ihtiyacınız olacak.
Custom ROM, Android'in galeri, kaydedici, müzik uygulaması gibi standart uygulamalarını kendi uygulamalarıyla değiştiriyor. Müzik uygulaması oldukça kapsamlı ancak sadece Çin'in Baidu hizmetine bağlanabiliyor.
Diğer ROM'larda özgürlük daha fazla
MIUI iyi bir tasarım, görünümü hoş uygulamalar ve birkaç ilgi çekici işlevle geliyor. Ancak sistem, diğer ROM'lara kıyasla birkaç kısıtlamaya sahip. Örneğin işlemci saat hızı, LED ışığı rengi, profiller, çoklu kullanıcı gibi işlevlerin hiçbiri MIUI'da yok.
İndirin: MIUI
MIUI: Uyumlu akıllı cepler ve tabletler
| Google Nexus | Nexus One |
| Nexus S | |
| Galaxy Nexus | |
| Nexus 7 | |
| HTC | Desire S |
| Evo 3D | |
| One S | |
| One X | |
| One XL | |
| Motorola | Atrix |
| Droid Razr | |
| Samsung | Galaxy Ace |
| Galaxy S | |
| Galaxy S2 | |
| Galaxy S3 | |
| Sony | Xperia Arc S |
Slim Bean: ROM meraklılarına
Slim Bean: ROM meraklılarına
SlimROM veya son sürümü Slim Bean (Android 4.2.2), Android'in düz ve sade görünümünü mümkün olan en çok ince ayar seçeneğiyle bir araya getiriyor. Geliştiricileri, büyük oranda CyanogenMod ve AOKP ile çalışıyorlar. İşletim sisteminin kullanımı yeni başlayanlara göre olmadığından, tecrübeli Android kullanıcılarına öneriliyor.
Meraklısına ince Android ayarları
Slim Bean ile ekran yoğunluğunu (dpi), durum ve gezinti çubuğunu değiştirmeniz mümkün. AOKP'de olduğu gibi bu ROM'da da farklı düğmelere farklı işlevler atayabilirsiniz. Diğer ROM'lardan tanıdığımız profil ayarları, "ev", "iş" gibi modlar arasında kolay geçişe izin veriyor. "Quiet hours" ise gece saatlerinde telefonunuzun sizi rahatsız etmesine engel oluyor.
Overclock araçları ve sistem ince ayarları
Akıllı cebinizden daha fazla performans almak istiyorsanız, Slim Bean'de Performance altında aradığınız ayarları bulacaksınız. Burada işlemcinizin hızını artırabilir veya azaltabilir, CPU Governor altında hangi uygulamanın hangi işlemcide çalışacağını seçebilirsiniz. "Powersave" öğesi sayesinde işlemcinizin minimum çalışma hızını değiştirmeniz mümkün.
Uyarı: Hatalı ayarların kilitlenmelere ve donanımınızda hasara yol açması mümkün. Bu araçları sadece tecrübeliyseniz kullanın.
Not: Lisans kısıtlamaları nedeniyle YouTube, Gmail, Google Play Store gibi uygulamalar, ROM içerisine dahil edilmiyor. Bu uygulamaları kullanabilmek için Gapps'i ayrı olarak yüklemeniz gerekli.
İndirin: Slim Bean
SlimBean: Destekleyen akıllı cep ve tabletler
| Asus | Transformer Pad |
| Google Nexus | Nexus S |
| Galaxy Nexus | |
| Nexus 4 | |
| Nexus 7 | |
| Nexus 10 | |
| HTC | One X |
| Samsung | Galaxy S |
| Galaxy S2 | |
| Galaxy S3 | |
| Galaxy Note | |
| Galaxy Note 2 |
Paranoid Android ile ceplere tablet modu
Paranoid Android ile ceplere tablet modu
Paranoid Android, CyanogenMod'u temel alsa da oldukça farklı bir ROM. ROM'un en önemli iki özelliği, uygulamaları cebinizde tabletteki gibi çalıştırmanıza izin veren hybrid mode ve geleneksel çubuğun yerini alan "pie Control" menüsü.
Hybrid mode: telefonunuzun ekranını en iyi biçimde kullanın
Galaxy S4, HTC One ve Xperia Z gibi modern cepler, 5 inç civarında devasa ekranlara sahipler ve bazıları Full HD çözünürlük sunuyorlar. Aslında çoğu telefon, ekran alanını optimal bir biçimde kullanmıyor. Paranoid Android'de ise uygulamaların nasıl çalışacağını siz seçiyorsunuz: "stock", "tablet" ve "phablet" olmak üzere üç farklı sistem çapında ayara sahipsiniz. Bu ayarları değiştirdiğinizde ROM, arka planda sistemin DPI ayarını değiştiriyor. Bu sayede örneğin e-posta uygulamanızı tablet modunda çalıştırabiliyorsunuz. Hangi uygulamanın hangi modda çalışacağını ayrı ayrı ayarlamanız da mümkün.
Alternatif bir konsept
ROM'un diğer bir eşsiz işlevi, kişiselleştirilebilen menü çubuğu. Menü çubuğunun rengini farklı uygulamalar için farklı bir renge ayarlamanız mümkün. Örneğin Gmail'deki menünün beyaz, WhatsApp'taki menünün yeşil görünmesini sağlayabilirsiniz. İsterseniz menü ve durum çubuğunu tamamen devre dışı bırakarak, Paranoid Android'in "Pie Controls" adını verdiği alternatif denetim konseptini devreye sokabilirsiniz. Pie Controls, yuvarlak bir alan üzerinde parmağınızla kolayca seçim yapmanıza izin veriyor. Alıştıktan sonra bu çözümü klasik arayüz kadar hızlı kullanabiliyorsunuz. Hatta bazen işinizi daha hızlı çözebiliyor, çünkü örneğin gelen e-postaları görmek için uyarı çubuğunu açmanıza gerek kalmıyor.
Çoklu kullanıcı
Diğer ROM'ların aksine en son Paranoid Android, Android 4.2'nin tablet sürümündeki çoklu kullanıcı işlevine sahip. Bu, telefonunuzda kullanıcılar arasında geçiş yapabilmeniz anlamına geliyor. Ancak testimizde Guest hesabının telefonun sahibinin haberlerine bakabilmesi, işlevin henüz kusursuz çalışmadığını gösteriyor.
Not: Lisans kısıtlamaları nedeniyle YouTube, Gmail, Google Play Store gibi uygulamalar, ROM içerisine dahil edilmiyor. Bu uygulamaları kullanabilmek için Gapps'i ayrı olarak yüklemeniz gerekli.
İndirin: Paranoid Android