Kısa bir süre önce Hong Kong’daki bir domuz, çok önemli bir çalışmaya katılarak alışılandan farklı bir endoskopi geçirdi. Endoskopu çalıştıran kişi İsviçre'nin Zürih kentinde, 9.300 kilometre uzaklıktaki bir laboratuvarda oturuyordu.
ETH Zürih ve Hong Kong Çin Üniversitesi araştırmacıları tarafından ortak yürütülen projede, araştırmacılar süper hızlı bir internet bağlantısı ve akıllı bir robotik teknoloji yardımıyla anestezi altındaki hayvanın midesini dünyanın diğer ucundan incelediler.
Bir PlayStation kontrol cihazını kullanan doktora öğrencisi Alexandre Mesot, Zürih’teki laboratuvardaki bir ekranda görüntüleri izlerken Hong Kong’daki endoskopu yalnızca 300 milisaniyelik bir gecikmeyle manipüle edebildi.
Tele cerrahi alanında büyük adım
Bu başarı, tele cerrahi alanında oldukça önemli bir atılımı temsil ediyor. COVID salgını, birçok kişi için tele medikal çalışmaların önemini göstermiş olsa da, bir cerrahi prosedür sırasında cerrahın fiziksel olarak odada bulunmasının faydalı olduğunu varsaymak doğaldır. Ancak ilk transatlantik cerrahi operasyon 2001 yılında gerçekleşti ve o zamandan beri insanlar cerrah ve hastanın aynı odada olması gerekmediğinde neler başarılabileceğinin sınırlarını zorlamaya çalışıyorlar.
Bu alandaki en son çalışmalardan birinde, Dünya’daki bilim insanları, Uluslararası Uzay İstasyonu'nda (UUİ) bir cerrahi robotu çalıştırmıştı. Ama bu deney sırasında, UUİ yörüngede laboratuvardan sadece 400 kilometre yukarıdaydı. Sondayı 9.000 kilometreden fazla mesafelerde çalıştırmak için, gerçekten istikrarlı bir bağlantının yanı sıra dikkatli planlama ve test gerekiyor.
Hong Kong’daki ameliyathanede domuz, cerrahlar tarafından anestezi altına alındı ve ayrıca endoskopu ağızdan mideye güvenli bir şekilde yerleştirdiler. Bu endoskop, ETH Zürih ekibi tarafından manyetik bir alan kullanarak hareket etmesi için özel olarak geliştirilmişti.
Mesot tarafından yapılan açıklamada, “Endoskop, manyetik başlığı sayesinde herhangi bir yöne bükülebilmekle kalmıyor, ayrıca geleneksel cihazlardan daha küçük ve manevra kabiliyeti daha kolay” deniliyordu.
Mesot, endoskopun bu esnekliğini gösteren bir şekilde, İsviçre’de kontrolü eline aldıktan sonra başını 180° geriye doğru bükerek mide girişini görmeyi başardı. Küçük bir tutucu, Mesot’un mide duvarından doku örnekleri almasını sağladı.
Endoskop normalden daha küçük olmasına rağmen yüksek bir manevra kabiliyetine sahip olduğundan dolayı, insan hastalarda potansiyel olarak ağız yerine burun yoluyla kullanılabilir. Bu, hastalar için çok daha rahat olacaktır ve daha hafif sedasyon kullanımını sağlayabilir; çocuklar için daha uygun boyutta olabilir.
ETH Zürih’teki Çok Ölçekli Robotik Laboratuvarı’ndan Profesör Bradley Nelson, yaptığı açıklamada “Araştırmamızın bir sonraki adımında, insan midesinde tele operasyonlu bir endoskopi gerçekleştirmeyi umuyoruz” dedi ve ekledi: “Bu teknolojide çok fazla potansiyel var. Burada, kanser taraması gibi gastrointestinal sistemde minimal invaziv prosedürler aklıma geliyor.”
Domuz ise prosedürden zarar görmeden çıktı ve muhtemelen ne kadar önemli bir gün geçirdiğinin farkında olmadan hayatına devam ediyor..
Çalışma Advanced Intelligent Systems dergisinde yayınlandı.