4K televizyon mu, 8K televizyon mu? Farkları ne? Hangisini satın almalı?

Eskiden bir televizyondan beklediğiniz ve alabileceğiniz en iyi çözünürlük 1080p’ydi. Ancak günümüzün en ileri teknolojiye sahip televizyonları inanılmaz kalite, canlı renkler ve net ses sunuyor. Pek çok farklı TV seçeneği olsa da, özellikle üst seviyelere baktığımızda en yaygın görüntü seçeneklerinden ikisi 4K ve 8K’dır. Bu yazıda, 4K ve 8K çözünürlük seçeneklerini karşılaştırmaya ve sizin için hangisinin en iyi seçenek olduğuna karar vermenize yardımcı olmaya çalışacağız.

4K ve 8K nedir, ne farkları var?

4K ve 8K arasındaki temel farklar, sundukları piksel sayısı, fiyatları ve kendilerine özel içerik miktarıdır. 4K ekranlarda yaklaşık 8,3 milyon piksel bulunurken, 8K ekranlarda yaklaşık 33 milyon piksel vardır. Ancak bu piksel artışına karşılık olarak, 8K ekranlar ortalamada yaklaşık olarak iki kat daha pahalıdır ve çok daha az özel içeriğe sahiptir.

Gerçek bir 4K ekranın çözünürlüğü 4096 x 2160 pikseldir. Bu, iki milyondan biraz daha fazla piksele sahip olan 1080p ekranın dört katından fazla piksele sahip olduğu anlamına gelir.

4K ekranların tarihi bu yüzyılın başlarına kadar uzanıyor. 4K teknolojisi, 2001 yılında IBM T220 monitörüyle ticari pazarda ilk kez sahneye çıktı. Ancak 4K’yı destekleyebilen bu ilk ekrana rağmen, teknolojinin ana akıma girmesi oldukça zaman aldı. Piyasaya sürüldüğü sırada IBM T220’nin maliyeti ABD’de 22.000 dolardı ve bu, tahmin edilebileceği gibi, tüketiciler için pek kabul edilebilecek bir fiyat değildi.

İlk 4K televizyonların dünya çapındaki mağazalara ulaşması ise 11 yıl sonra gerçekleşti. 2012 yılında Sharp ve LG’nin de aralarında bulunduğu bir dizi şirket kendi 4K televizyon modellerini piyasaya sürdü.

O sırada 4K TV’ler çok pahalıydı ancak zamanla fiyatları (göreceli olarak) çok daha uygun hale geldi. Artık 500 dolara kadar inen fiyatlarda 50 inç 4K televizyonlar bulunabiliyor ve bu da 4K teknolojisinin çok daha yaygınlaşmasına yardımcı oldu. Samsung, LG, Hisense, Sky, Sony ve Panasonic dahil olmak üzere tüm büyük markalar aralarından seçim yapabileceğiniz çok farklı 4K televizyonlar sunuyor.

4K yaygınlaştı, içerik geride kaldı

Ancak 4K TV’lerin ve monitörlerin artan popülerliğine rağmen içeriğin çoğunluğu hâlâ 1080p veya 2K olarak çekiliyor. İnsanların çoğunluğu hala 1080p ekranlar (veya daha düşük çözünürlük) kullandığından dolayı, dizi ve filmlerde 4K çekimin ek maliyetleri ve donanım gereksinimleri şu anda makul görülmüyor.

Ancak, 4K televizyona sahip birçok kişi, çözünürlük yükseltme teknolojileri yoluyla 4K içerikler izleyebiliyor ve bu da video çıkışını yerel ekran çözünürlüğüne yaklaştırıyor. Bir 4K TV’niz olması, izlediğiniz içeriklerin otomatik olarak 4K olduğu anlamına gelmez. 4K özellikli bir TV’de izliyor olsanız bile, içeriğin kendisi 1080p veya daha düşük çözünürlükte çekilmiş olabilir. Bu nedenle, düşük kaliteli içeriği 4K’ya yaklaştırmak için çözünürlük yükseltme yöntemleri kullanılır.

Çözünürlük yükseltme

İçerik çözünürlüğünün yükseltilmesi için hem TV hem de ayrı bir cihaz kullanılabilir. Bunu yapmak için 4K yükseltici, içeriğin piksel çözünürlüğünü artırır, böylece sinyal 4K olarak kabul edilir. Ancak bunun yine de orijinal olarak 4K olarak çekilen içerikle aynı kaliteye ulaşmayacağını da unutmamak gerekir.

8K ekranlar, 4K ekranın dört katı olan toplam 33 milyon piksele sahiptir ve önemli ölçüde iyileştirilmiş bir görüntü kalitesi sunar. Günümüzde, oyun oynamak için 4K monitörlerin yanı sıra 4K dizüstü bilgisayarlar da alabilirsiniz.

8K: 10 yıllık teknoloji

İlk 8K televizyon, Sharp tarafından CES 2013’te, tam da 4K televizyonların yaygınlaşmaya başladığı dönemde tanıtıldı. Bir yıl sonra Sharp, kendi 8K TV’sini tüketici pazarına sundu. Ancak bu 85 inçlik televizyonun maliyeti 133.000 dolardı ve bu da onu çoğu kişi için tamamen erişilemez bir ürün haline getiriyordu.

İlk 8K TV gösteriminin üzerinden on yılı aşkın süre geçmesine rağmen, bu ekranlar, özellikle 4K öncülleriyle karşılaştırıldığında hala oldukça pahalı. Artık evinize tam olarak sığabilecek daha küçük 8K ekranlara sahip olabilirsiniz, ancak 50 inçten küçük bir ekran bulmanız zor olabilir. Bunun nedeni, bu kadar fazla pikseli barındırmak için belirli bir ekran boyutunun gerekli olmasıdır.

Günümüzde pek çok 8K ekran olmasına rağmen 8K içerikler hala son derece sınırlıdır. 8K’da çekilmiş bir film veya dizi bulmanız gerçekten çok zor olsa da bulunabiliyor. Ancak piyasadaki 8K içeriğin çoğu, YouTube’dakiler gibi daha küçük veya sıradan içerik oluşturucular tarafından üretiliyor.

Bunun nedeni, 8K videonun 4K veya 1080p’ye kıyasla çok daha yüksek bir veri bant genişliği gerektirmesidir. Videoyu tam 8K çözünürlükte yayınlamak veya iletmek için halen geliştirilmekte olan bir teknoloji altyapısı gerekir. 8K film ve dizilerin yapımcılığını ve dağıtımını yapmak, henüz tam gelişmemiş çok büyük bir girişim gerektiriyor.

Sonuç olarak, günümüzde 8K video içeriğinin de çoğu çözünürlük yükseltme sistemlerine dayanıyor. Yükseltme, daha düşük çözünürlüklü videoyu alıp onu daha yüksek bir çözünürlüğe çıkarmak ve geliştirmek için gelişmiş algoritmalar kullanan bir işlemdir. Örneğin, 4K veya 1080p video, 8K’ya yakın kaliteye yükseltilebilir. Bu, 8K TV’lerin maksimum çözünürlüklerine yaklaşan içeriği görüntülemesine olanak tanır, ancak bu gerçek veya yerel 8K çekim değildir.

16K ekranlar ortaya çıktı bile...

Ayrıca ekran teknolojisi 8K’yla da son bulmuyor. Şu anda geliştirme aşamasında olan 16K çözünürlüklü ekranlar da var.

Şu anda piyasada 16K televizyon bulunmuyor ancak bu durum yakında değişebilir. Mart 2023’te BOE, 16K televizyonunu Display Week’te tanıttı. 110 inç ekranı ve 132 milyondan fazla pikseliyle bu televizyonu sıradan bir oturma odasında kullanmanız pek mümkün olmayacaktır. Bu ekran, bir ev eğlence cihazından çok bilgi ekranı olarak tasarlandı.

Yine de BOE, Display Week Sergisi ile 16K ekran imkanını sergiledi. 16K televizyonların piyasaya çıkması muhtemelen biraz daha zaman alacak ve makul bir fiyata ulaşması daha da uzun sürecek. Ama yine de 16K televizyonların yolda olduğu rahatlıkla söylenebilir.

Peki ama hangisini tercih edelim?

Eğer para sizin için önemli değilse muhtemelen geleceğe yatırım olarak 8K ekranları tercih etmeniz daha uygun olacaktır. Önemli ölçüde artan görüntü kalitesiyle, bütçeniz buna izin veriyorsa 8K’yı tercih etmemeniz için hiçbir neden yok. Ayrıca, pek çok 8K TV aynı zamanda son teknoloji ses kalitesiyle birlikte geldiği için ev eğlencesi ihtiyaçlarınızı her yönüyle karşılayacak harika bir ürün elde edebilirsiniz.

Ancak çoğumuzun sıkı bir şekilde uyması gereken bir bütçesi var. En ucuz 8K televizyonlar bile 1.000 doların üzerinde fiyatlardan başlıyor, bu nedenle ihtiyacınız olan tüm özelliklere sahip bir 4K televizyonu tercih etmeniz daha iyi olabilir. Ancak bir TV satın alırken çözünürlüğün yanı sıra ses kalitesi, mevcut bağlantı noktaları ve yenileme hızı gibi dikkate alınması gereken birçok faktör olduğunu da unutmayın. Bir TV’nin 8K olması, onun en kaliteli ürün olacağı anlamına gelmez ve bu nedenle, satın alma işleminizi yapmadan önce diğer özellikleri göz önünde bulundurmanız önemlidir.

Evinizde televizyonunuzu koyacağınız yer de bir başka sınırlayıcı olabilir. Eğer evinizde fazla yer yoksa 8K televizyon pek uygun olmayabilir. Yaklaşık 50 inçten başlayan en küçük 8K TV’leri düzgün bir şekilde kullanabilmek için bol miktarda alana ihtiyacınız olacak. Daha küçük bir televizyon istiyorsanız 4K modelleri tercih etmeniz daha iyi olacaktır.

Son olarak, 8K TV’lerin enerji tüketiminin 4K TV’lere göre çok daha yüksek olduğunu da unutmamak gerekir. InterDigital tarafından yapılan bir araştırma, 8K TV’lerin 4K TV’lere oranlara iki kattan fazla elektrik kullanabileceğini ortaya koydu. Dolayısıyla enerji faturalarınızı düşük tutmaya çalışıyorsanız veya çevre dostu olmayı sürdürmek istiyorsanız da 8K televizyon sizin için doğru seçim olmayabilir.