Sihirbazlık numaraları herkesin kolaylıkla yapabileceği şeyler değil. Ancak iş kart hilelerine geldiğinde, birinin hangi kartı seçeceğini tahmin etmek için sihirbaz olmanıza o kadar da gerek olmayabilir. Zira 3 numaralı kartı seçmiş olma ihtimaliniz oldukça yüksek...
Bilim insanları, dört kartla karşı karşıya kaldıklarında ve birini seçmeleri istendiğinde, çoğu kişinin soldan üçüncüyü seçeceğini söylüyor. Bunu söylerken de, insan yapısında tembelliğin baskın bir durum olduğunu, bu yüzden sağ elini kullanan insanların ellerine en yakın kartı seçme eğiliminde olduğunu öne sürüyorlar. Ve buna, insanların doğuştan “kenarlardan” hoşlanmadığı varsayımını ekliyorlar. Bu nedenle nesneleri bir sıranın sonundan ziyade ortasından seçmeyi tercih ettiğimizi belirtiyorlar. Bu da, yukarıdaki resimde 3 ile işaretlenen kartı seçme ihtimalimizin çok fazla olması anlamına geliyor.
Goldsmiths University of London'ın dahil olduğu bilimsel bir çalışma, 60 kişiden dört seçenek olarak sunulan kartlardan birini seçmesini istedi. Psikologlar, sağ ellerini kullanan her üç kişiden ikisinin soldan üçüncü kartı seçtiğini buldu.
Goldsmiths'ten çalışmanın başyazarı Dr. Gustav Kuhn, “önceki araştırmalardan biliyoruz ki, insanlar bir sıranın hem ortasından bir nesneyi, hem de ulaşılması kolay nesneleri seçmeye daha yatkın. Temel olarak, oldukça tembeliz” diyor ve ekliyor: “İlginç olan kısım, genellikle yaptığımız seçimlerden tamamen habersiz olmamız ve hatalı bir şekilde düşüncelerimiz ve eylemlerimiz üzerinde tam kontrole sahip olduğumuzu düşünmemiz. Çoğu insanın soldan üçüncü kartı seçme olasılıklarının çok daha yüksek olduğu konusunda hiçbir fikri yok.”
Önceki çalışmalar, sihirbazların ellerinin yönünü izleyerek ve ardından seçilen kartı gizlice içine iterek insanları bir kart seçmeye yönlendirebileceğini göstermişti. Başka bir hile de, bir kart setini, bir kartın daha uzun bir süre gözükeceği şekilde hızla dağıtmaktı. Bu durumda insanlar bilinçsizce onu seçme eğiliminde oluyordu.
Ancak Consciousness and Cognition dergisinde yayınlanan yeni bir araştırmaya göre, en basit kart hileleri bile insanların çok uzağa gitme konusundaki isteksizliklerine bağlı olabilir. Goldsmiths ve Çin'deki Tsinghua Üniversitesi'nden araştırmacılar, yaşları 18 ila 25 arasında değişen 60 kişiden bir masaya yerleştirilmiş dört oyun kartından birini seçerek ileri doğru itmelerini istedi. Eğer insanlar kartları gerçekten rastgele seçiyor olsalardı, sadece dörtte birinin soldan üçüncü kartı seçmesi beklenirdi ancak sağ elini kullananların yüzde 66'sı bu kartı seçti.
Sonuç kısmen insanların “kenarlardan hoşlanmamasıyla" açıklanıyor. Buna verilen diğer örnekler arasında, market ürünlerini rafın ortasından alma eğiliminde olmamız ve anketlerde mutluluğumuza puan vermemiz istendiğinde nadiren sıfır veya 10’u seçmemiz bulunuyor.
Araştırmacılar, insanların üçüncü kartı tercih etmesinin nedeni olarak, kenarda olmadan seçim eline en yakın olduğu için “en kolay yol” olmasını gösteriyor.
Araştırmada üçüncü kartı seçen insanlar, karar vermedeki seçim özgürlüklerini ortalama olarak 10 üzerinden 9 olarak derecelendirerek, bu tahmini destekleyen bir veri daha sunmuş oldular.
Numaranın nasıl yapıldığı sorulduğunda, bazıları bir şekilde “manipüle edilmiş” olmaları gerektiğini söylerken, diğerleri bunu şansa ya da araştırmacının gözlerini izlemesine bağladı. Üçüncü kartı seçen kişiler, yalnızca yüzde 38'inin kendileriyle aynı seçimi yapmasını bekliyordu.