2015, teknoloji dünyası ve sektörü için önemli bir yıl oldu. Apple, ilk giyilebilir teknolojisini piyasaya sürerken Tesla, (neredeyse) kendi gidebilen otomobilini ortaya çıkardı. Geride bıraktığımız yıl içerisinde önümüzdeki seneler için belirleyici olacak gelişmelere şahit olduk. İşte 2015'i belirleyen teknolojik anlar!
Apple, giyilebilir teknoloji işine girdi
Apple, Nisan ayında tanıttığı Apple Watch ile giyilebilir teknolojilere büyük bir adım attı. Saat özellikle 10.000 dolarlık Gold sürümüyle ilgi çekse de firma, tam satış rakamlarını bizlerle paylaşmadı. Tim Cook'a göre ilk satışlar, Apple'ın beklentilerinin üzerindeydi.
IDC'nin tahminlerine göre Apple Watch, bu seneki akıllı saat piyasasının yüzde 61,3'ünü elinde bulundurdu. Apple'ın Mart ayında yeni bir Watch modeli tanıtması bekleniyor.
Otomobiller hack'lenebiliyormuş
Hacker'lar 2015'te kafayı tam anlamıyla otomobillere taktılar. En büyük hack'lerden biri, kilometreler ötedeki Jeep'lerin araştırmacılar tarafından kontrol edilebilmesi oldu. Beyaz şapkalı hacker'ların Jeep Cherokee'lerdeki UConnect sisteminde bulunan bir açığı ortaya çıkarmasının ardından Fiat Chrysler, 1,4 milyon otomobili geri çağırmak zorunda kaldı.
Ciddi açıklara sahip olduğu anlaşılan bir başka sistem, GM'nin OnStar'ı oldu. Bu açık, otomobilin kontrolünün uzaktan ele geçirilmesine izin veriyordu. Bu arada araştırmacılar, Tesla otomobillerini de hack'lemenin bir yolunu keşfettiler.
Tüm bu yaşananlar, otomobil üreticilerini yenilikler konusunda daha hızlı davranmaya zorladı.
Tesla'nın kendi giden otomobilleri gerçek oldu. Kısmen.
Tesla, yarı otomatik pilot sistemini Ekim ayında ortaya çıkardı. Bu işlev sayesinde otomobil, direksiyonu kendi yönetebiliyor, şerit değiştirebiliyor ve paralel park işlevini otomatik olarak yerine getirebiliyordu.
Tesla, otomatik güvenlik işlevlerini otomobiline ekleyen ilk otomobil üreticisi olmasa da, teknolojileri agresif denebilecek biçimde kullanıma açan ilk üretici oldu. Sistem, bir yazılım güncellemesiyle dağıtıldı ve yeni otomobiller, bir anda kendi kendini sürebilir hale geldi. Tesla'nın sistemi, diğer otomobillerdekinin aksine, sürücüyü tekrar direksiyona geçmek için zorlamıyordu.
Rusya (ve Anonymous) ile yaşadığımız siber savaş
2015 yılının sonlarına doğru, Rusya ile yaşadığımız uçak krizi, tabii ki dijital ortamda da hemen kendini hissettirdi. Başta Türk bankaları olmak üzere, Rus hacker'lar, Türkiye internetine topyekün savaş açtı ve büyük bir siber saldırı başlattı.
Bu saldırılara Anonymous da katılınca, zararın çok büyük olmasına kesin gözüyle bakılıyordu. Ancak alınan önlemler sayesinde, beklenen büyük zarar yaşanmadı.
Bugün halen saldırılar devam etse de, şiddetini azaltmış gibi görünüyor.
Kabloyu kesenlerin zaferi
ABD'nin kablolu TV firmaları, yalnızca akış hizmeti sunan planlarıyla önemli başarılara imza attılar. HBO, Nisan'da HBO Now ile ayda 15 dolara internet üzerinden izlenebilen akış hizmetini sunmaya başladı. Aynı ay CBS de benzer bir adım attı ve All Access hizmetini Roku platformuna sunmaya başladı. Trendi Temmuz ayında devam ettiren Showtime, kendi akış hizmetini ayda 10,99 dolara Apple, Roku, Hulu ve PlayStation için sunmaya başladı.
Sling TV, Time Warner akış hizmeti sunmaya başlayan diğer firmalar arasındaydı.
Android'deki Stagefright açığı
Android'de kullanıcının haberi olmadan hacker'ların işletim sistemini ele geçirmesine izin veren "Stagefright" açığı, Temmuz ayında ortaya çıktı. Yaklaşık 1 milyar telefonu etkileyen açık, güvenlik araştırmacıları tarafından "şimdiye kadarki en büyük akıllı telefon açıklarından biri" olarak tanımlandı.
Google, sorunu gideren bir yama yayınlasa da, donanım üreticilerinin yamayı kendi cihazlarına sunması gerektiğinden, halen açığa sahip milyonlarca cihaz olabilir.
Teknoloji firmaları şifrelemeye önem vermeye başladı
Devletlerin şifreli mesajlara erişim sağlamaya yönelik arka kapılar için uyguladığı baskıya rağmen Apple, Google, Facebook ve diğer büyük teknoloji firmaları, sağlam bir duruş sergilediler. Apple CEO'su Tim Cook, bu konuda sesi en çok çıkan kişilerden biri oldu. Cook, Ekim'de yaptığı bir konuşmada herhangi bir hükümet için arka kapıyı desteklemeyeceğini söyledi.
Paris'teki terör saldırılarının sonrasında arka kapılar için artan hükümet baskısına rağmen bu firmalar, şifreleme araçlarını zayıflatmama konusunda duruşlarını değiştirmediler.
Hyperloop gerçeğe yaklaştı
Elon Musk'ın Hyperloop konspeti, bu yıl konsept olmayı biraz aşarak yatırımcıların dikkatini çekmeye başladı. Hyperloop Technologies CEO'su Rob Lloyd, Kasım'da yaptığı bir konuşmada şirketin 26 milyon dolar fon topladığını ve ilk test pistini Ocak ayında Las Vegas'ın kuzeyinde inşa etmeyi planladıklarını söyledi.
Yapay zeka
Teknolojide öne çıkmak isteyen firmaların harcadığı paralar nedeniyle yapay zeka, bu sene çok daha yaygın bir hale geldi. En büyük hamle ise Google'ın Kasım ayında duyurduğu AI sistemi TensorFlow'u açık kaynak kodlu hale getirmesiydi.
Google, TensorFlow'u Arama, Fotoğraflar ve Google Translate gibi birçok hizmetinde kullanıyor. Teknolojinin açık hale gelmesi ise otomatik öğrenme alanında daha hızlı aşama kaydedilmesini sağlayacak.
Volkswagen, hile yaparken yakalandı
ABD Çevre Koruma Ajansı (EPA), Eylül ayında Volkswagen'i emisyon standartlarını çiğneyen yazılım kullanmakla suçladı. Volkswagen, ABD'deki 500 bin otomobilinde hileli yazılımın bulunduğunu açıklarken, daha sonra dünya çapında 11 milyon aracında da bu yazılımın yüklü olduğunu söyledi.
Otomobil üreticisi, şu an ABD ve Avrupa'da bu yazılımla ilgili ceza soruşturmalarıyla karşı karşıya.
Google, Alphabet'e dönüştü
Google, Ağustos'ta kurumsal yapısını baştan aşağı tekrar düzenlediğini duyurarak tüm dünyayı şaşırttı. CEO Larry Page, Google'ın çekirdeğini oluşturan YouTube, Android, Arama hizmetlerinin daha büyük bir ana şirket olan Alphabet'e bağlı bir şirket haline geleceğini duyurdu. Google X gibi diğer bölümler de kendi başına şirketler haline geldiler.
Bu büyük değişiklik arkasındaki neden, Page'e göre bölümlerin daha hızlı ve bağımsız olarak hareket edebilmesini sağlamaktı.
Instagram, Twitter'ı geçti
2015, Instagram'ın patlama yaptığı bir yıl oldu. Fotoğraf paylaşma uygulaması, Eylül ayında 400 milyon aktif kullanıcıyla Twitter kullanıcılarını geçti. Bu sırada kullanıcı sayısını artırmakta sorun yaşayan Twitter, CEO'su Dick Costolo'yu Jack Dorsey ile değiştirdi.
Ashley Madison sızıntısı
Hacker'lar, "aldatma" sitesi Ashley Madison'un verilerini ele geçirdiklerini Temmuz'da iddia etmişlerdi. Daha sonra iş biraz daha ilginç bir hal aldı çünkü hacker'lar, çaldıklarını iddia ettikleri 10GB'lık veriyi internette yayınladılar. Sitedeki kayıtlı isimlerin çoğunun sahte profil olduğu anlaşılsa da bazı gerçek isimler ortaya çıktı. Bunun yanında sitedeki kadın profillerinin büyük bir kısmının sahte olduğu, gerçek kullanıcıların yüzde 90-95'inin erkek olduğu söylendi.
Ashley Madison hack'iyle birlikte gizliliğin, kullanıcılar ve web siteleri için en baştan ele alınması gereken bir konu olduğu tekrar anlaşıldı.
Yeni uzay yarışları başladı
Uzay yolculuğunun maliyetini azaltacak olan tekrar kullanılabilen roketler, 2015'te önemli bir yol aldı. Kasım'da Amazon'un CEO'su Jeff Bezos, New Shepard roketini Dünya'nın 100 km üzerinde ateşleyip, uzay kapsülünü bırakıp tekrar yeryüzüne döndürerek tarih yazdı.
Elon Musk'un Space X'i de tekrar kullanılabilen roketlerde büyük bir aşama kaydetti. Uzaya fırlatıldıktan ve 100 kilometre yükseklikte 11 küçük uyduyu bıraktıktan kısa bir süre sonra Cape Canaveral'da önceden hazırlanmış olan alana inen Falcon 9, yeryüzüne dikey biçimde inebilen ilk roket oldu.