Titan denizaltısı neden patladı? İşte son teoriler ve 4 olası ihtimal

Stockton Rush, Titan'ın yeni bir endüstri standardı haline gelmesini umduğu benzersiz tasarımını geliştirmişti. Ancak mühendislik uzmanları New York Times'a maliyetleri düşürmek ve deniz araştırmalarını daha karlı hale getirmek için tasarlanan birkaç hamlenin feci sonuçlar doğurmuş olabileceğini söyledi. Titan ile 1973'ten bu yana 4.500'den fazla derin deniz dalışını güvenli bir şekilde tamamlayan ABD hükümetine ait araştırma dalgıç aracı olan Alvin'i karşılaştıran uzmanlar, Titan'ın sonunu getirmiş olabilecek bir dizi tasarım ve protokol değişikliğine dikkat çekiyor. Titan'ın aksine, Alvin tamamen titanyum gövdeli ve daha küresel olarak tasarlanmıştı; dalış bölgesine bir ana geminin güvertesinde taşınmıştı. Titan Kuzey Atlantik'in dalgalı sularında çekildi ve patlamadan önce bu durum ona potansiyel olarak zarar vermiş olabilir. Titan'dan önce, Alvin de dahil olmak üzere benzer araçların güvenlik konusunda güçlü bir sicili vardı. Bu tarz su altı gözlem araçları bir ana gemiden denize indirilmeleri gerektiği için denizaltılardan farklıdır. Faciaya neyin yol açtığına dair teoriler arasında şöyle:1- TİTAN DALGALI DENIZLERDE SÜRÜKLENDİ Alvin (Fotoğrafta) araştırma aracı dalış bölgelerine, özel vinçler ve onu okyanusa yerleştiren büyük bir vinçle donatılmış özel bir ana geminin güvertesinde taşınır. TİTAN'IN ÖZEL BİR GEMİSİ YOKTU Buna karşılık Titan'ın özel bir ana gemisi yoktu ve maliyetleri düşürmek için küçük bir kiralık gemi olan Polar Prince tarafından getirildi. Hizmet dışı bırakılmış bir Kanada Sahil Güvenlik buzkıran gemisi olan Polar Prince, Rush'ın maliyet düşürme hamlesiyle OceanGate'in önceki yıllarda kullandığı gemilerden daha küçük ve daha eskiydi. Gemi, bir çekme halatı kullanarak Titan'ı denizaltını batırmak ve geri almak için kullanılan fırlatma platformunun üzerinde yüzlerce millik açık deniz boyunca sürükledi. Bu Titan'a zarar vermiş olabilir. Travel Weekly'nin baş editörü Arnie Weissmann, Mayıs ayında denizaltıyı St. Petersburg'dan yaklaşık 435 mil uzağa çeken Polar Prince ana gemisini kullanarak OceanGate yolculuğuna çıktı. Weissmann Times'a verdiği demeçte, "Denizaltının ve platformun oldukça sert bir şekilde savrulduğunu düşündüm" dedi. Polar Prince'te bir hafta boyunca havanın düzelmesini beklemesine rağmen, dalış iptal edilmiş.2- TASARIM Alvin, daha küresel bir tasarıma sahip. Okyanusun derinliklerinde daha küresel bir yapının, basınç, gövde boyunca daha eşit dağılabileceği için daha faydalı olabileceği düşünülüyor. Alvin'in dezavantajı kapasitesinin daha düşük olması. O ancak 3 kişiyi taşıyabiliyor. Titanik enkazına yaptığı dalışlar için yolcu başına 250.000 dolar talep eden Rush, bir OceanGate pilotunun da eşlik edeceğini varsayarsak, benzer bir tasarımla yolculuk başına yalnızca iki müşteri alabilecekti. Titan tasarımı daha genişti ve her iki ucu titanyumla kaplanmış karbon fiber bir tüpten oluşan hap şeklindeki bir denizaltıda beş kişilik yer vardı. Emekli bir adli metalürji uzmanı olan Tim Foecke Times'a yaptığı açıklamada Titan'ın gövde geometrisindeki değişikliğin - dar bir küreden uzun bir tüpe- denizaltının felaketle sonuçlanan arızasına katkıda bulunmuş olabileceğini söyledi. Bir su altı aracı ne kadar büyük olursa, aynı basınca dayanabilmesi için gövdesinin de o kadar güçlü ve kalın olması gerektiğini belirtti. Aynı gövde kalınlığına sahip iki araçtan büyük olanın önce 'çökeceğini ya da büküleceğini' söyledi.3- KULLANILAN MALZEME Rush'ın Titan'daki ana yeniliklerinden biri, gövdenin büyük bölümünde titanyumdan daha ucuz ve hafif olan karbon fiberin kullanılmasıydı. OceanGate, Titan'ın karbon fiber yapısını - titanyum uç kapaklarla birlikte - 'diğer derin dalış dalgıçlarına göre daha hafif ve harekete geçirilmesi daha verimli' olarak tanıttı. Bu malzemeyle beraber Titan'ın ağırlığı Alvin'in neredeyse yarısı kadar oldu. Ancak uzmanlara göre Titanyumdan daha hafif karbon-fiber gövde, derin deniz dalışlarındaki sıkıştırma kuvvetlerine karşı daha savunmasız. Foecke Times'a verdiği demeçte Titan'ın fiber yapısı karşısında 'çok şaşırdığını', çünkü denizaltının derin deniz dalışlarında karşılaştığı ana kuvvetin sıkıştırma olduğunu söyledi. Birleşik Krallık'taki Plymouth Üniversitesi'nde makine ve deniz mühendisliği doçenti olan Jasper Graham-Jones ise Titan'ın gövdesinin daha önceki yaklaşık iki düzine dalış boyunca tekrarlanan strese maruz kaldığını söyledi ve "Her dalışta yapıda küçük çatlaklar oluşmuştur. Bu çatlaklar başlangıçta küçük ve tespit edilemez olabilir ancak kısa süre içinde kritik hale gelerek hızlı ve kontrol edilemez bir büyümeye yol açabilir" dedi.4- BİRLEŞME NOKTALARI DAHA ÇABUK AŞINMASI RİSKİNİ ARTIRDI Titan'ın tasarımında karbon fiber tüpün titanyum uç kapaklara tutturulması gerekiyordu ve bu da güçlü bir yapıştırıcıyla başarıldı. Ancak uzmanlar, farklı malzemelerin basınç altında farklı oranlarda şekil değiştirmesi nedeniyle, aralarında bir sızdırmazlık sağlamanın zor olabileceğini söylüyor.TEST VE SERTİFİKA EKSİKLİĞİ Uzmanlar OceanGate'in Titan için bağımsız test ve sertifikasyon istememe kararını da sorguladı. Şirket, 2019 yılında üçüncü taraf sertifikasyonunun hızlı inovasyonu engellediğini savunarak kendisini savunmuştu.