Elon Musk'ın imparatorluğu: Ünlü milyarderin servetini yatırdığı tuhaf ama harika şirketler
Elon Musk, Dünyanın en çok konuşulan isimlerinden biri. Ve işte o Elon Musk, hayatı boyunca pek çok garip ama harika işler yapan şirketlere yatırım yaptı. İşte Elon Musk’ın yatırım yaptığı 10 şirket...
2
11
Zip2
Musk, ilk girişimi olan Zip2’yi 1995 yılında kardeşi Kimbal ve merhum arkadaşları Greg Kouri ile beraber Kaliforniya’da kuruldu. Musk kardeşlerin projeyi başlatmak için babalarından 28.000 dolar almanın yanı sıra Kouri ve küçük bir yatırımcı grubundan ek fon aldıkları iddia ediliyor. Elon henüz 24 yaşındayken kurulan Zip2, Sarı Sayfaların internet versiyonu olarak tanımlanıyor. O sıralarda orijinal olan bu fikir, bilgisayar kullanıcılarının yerel işletmeleri bulmasına olanak tanıyan, içinde arama yapılabilen haritalar içeren bir dizin sağlıyordu.
Zip2 henüz dört yaşındayken ABD’li bilgisayar üreticisi Compaq’a 300 milyon dolardan fazla bir fiyata satıldı ve Elon bu satıştan 22 milyon dolar kazandı.
3
11
X.com/PayPal
Musk’un bir sonraki şirketi X.com, kullanıcıların birine e-posta adresini girerek para göndermesine imkan tanıyan çevrimiçi bir ödeme platformuydu. Musk, Mart 1999’da diğer üç iş adamıyla birlikte X.com’un kurucu ortağına kişisel olarak 12 milyon dolar yatırdı.
Bir yıl sonra, zorlu bir rakip olmasına rağmen, mobil ödeme güvenliği platformu Confinity adlı başka bir şirketle birleşti. Bir araya gelen şirketler, bazı üst düzey yöneticilerin bunun pornografiyle çağrışım yaratabileceğinden endişe etmesine rağmen X.com adını korudu.
Şirketin en büyük hissedarı olan Musk yeni CEO olarak atandı, ancak birkaç ay sonra şirket yönetim kurulu onun görevden alınması ve yerine Confinity kurucu ortağı Peter Thiel’in getirilmesi yönünde oy kullandı. Şirket, Haziran 2001’de adını elektronik para transferlerinde öncü ve gelir açısından halen en büyük ABD şirketlerinden biri olan PayPal olarak değiştirdi.
Musk sıklıkla PayPal’ın kurucularından biri olarak tanımlanıyor ancak bu teknik olarak doğru değil. Yine de Musk, o sırada hala en büyük hissedarı olduğu PayPal’ın 2002’de eBay tarafından 1,5 milyar dolara satın alınmasından sonra yaklaşık 175 milyon dolar kazandı.
4
11
SpaceX
Musk'ın bir sonraki girişimi ise tamamen farklı bir yönde ilerledi ve uzay yolculuğuna duyduğu kişisel ilgiyi takip etmesini sağladı. SpaceX, 2002 yılında Musk tarafından uygun fiyatlı uzay uçuşunu gerçeğe dönüştürmek ve Mars’ın kolonileştirilmesini sağlamak amacıyla kuruldu. 2006 yılına gelindiğinde girişime 100 milyon dolar yatırım yapmıştı ve bu miktarın, o zamanki kişisel servetinin yaklaşık üçte biri olduğu söyleniyor.
İlk roketi, küçük uyduları yörüngeye göndermek için tasarlanan ve Yıldız Savaşları’ndaki Millennium Falcon’a bir gönderme olarak adlandırılan Falcon 1’di.
2012 yılında Dragon adlı uzay aracını Uluslararası Uzay İstasyonuna (UUİ) göndererek bunu başaran ilk özel şirket oldu. 2020 yılında SpaceX, 19 saatlik bir yolculukla NASA astronotları Robert Behnken ve Douglas Hurley’i UUİ’ye başarıyla taşıdı ve bu, firmanın Crew Dragon uzay aracının ilk insanlı test uçuşu oldu.
Musk, kısa bir süre önce son testi de kısmı bir başarıyla sonuçlanan Starship’in sonunda insanları Kızıl Gezegene taşıyacağını ve bizi 'çoklu gezegenli' bir tür haline getireceğini umuyor.
5
11
Tesla
Otomobil üreticisi Tesla, Temmuz 2003’te Musk tarafından değil, ABD’li iki mühendis olan Martin Eberhard ve Marc Tarpenning tarafından kuruldu. Musk, 2004 yılında Tesla’ya 30 milyon dolardan fazla yatırım yaparak bu girişime dahil oldu ve Tesla’nın yönetim kurulu başkanı oldu.
Her ne kadar Musk, Tesla’nın web sitesinde resmi olarak şirketin kurucu ortağı olarak anılsa da, bu tam olarak doğru değil.
Yine de Musk şirketin kurucusu olduğu fikrine bağlı ve geçtiğimiz yıl gönderdiği bir tweet’te, kendisi katılmadan önce Tesla’nın hiçbir çalışanı, prototipi veya fikri mülkiyeti olmayan bir “paravan şirket” (aktif olmayan bir şirket) olduğunu söyledi. Daha sonra Musk, o sırada CEO olan Eberhard’ın 2007 yılında yönetim kurulu tarafından “çok iyi sebeplerden” dolayı “oybirliğiyle” kovulduğunu söyledi, ancak daha fazla ayrıntı vermedi.
Musk 2008’de CEO oldu ve aynı yıl Tesla ilk otomobili olan tamamen elektrikli Roadster spor otomobilini piyasaya sürdü.