1952’de Londra’nın üzerine çökerek binlerce kişinin ölümüne neden olan sisin gizemi çözüldü
1952 yılında Londra’nın üzerine çöken “katil sis” sonrasında binlerce kişi hayatını kaybetmişti. İşte bu olayın gizemi nihayet çözüldü.
3
6
Çin, ABD ve Birleşik Krallık'tan uluslararası bir bilim insanı ekibi, laboratuvarda Londra sisini taklit etti ve onu, yoğun kirliliğe sahip iki Çin şehri olan Pekin ve Xi'an'ın atmosferik koşullarının kayıtlarıyla karşılaştırdı.
4
6
Sülfatlar, Londra sisinin önemli bir bileşeniydi. Bu, sise kesinlikle kalın, kokulu ve toksik özelliklerini verdi. Londra sisinin bacalardan, endüstriden ve enerji santrallerinden düşük kaliteli yumuşak kömürün yakılmasıyla salınan kükürt dioksitten kaynaklandığı her zaman doğru bir şekilde varsayılmıştır. Ancak bu kükürt dioksitin neden sülfürik aside dönüştüğü bilinmiyordu.
5
6
Texas A&M Üniversitesi'nden baş yazar Renyi Zhang yaptığı açıklamada, "Sonuçlarımız, bu sürecin kömür yakmanın bir başka yan ürünü olan nitrojen dioksit tarafından kolaylaştırıldığını ve başlangıçta doğal sis üzerinde meydana geldiğini gösterdi" diyor ve devam ediyor: "Sülfat dioksitin sülfata dönüştürülmesindeki bir diğer önemli husus, daha sonra bu süreci engelleyen asidik partiküller üretmesidir. Doğal sis, onlarca mikrometre boyutunda daha büyük partiküller içeriyordu ve oluşan asit yeterince seyreltildi. Bu sislerin buharlaşması daha sonra şehri kaplayan daha küçük asidik pus parçacıkları bıraktı."
6
6
Benzer bir kimya şu anda birçoğu Çin'de bulunan ve hızla sanayileşen Asya şehirlerinin havasında yaşanıyor. Bununla birlikte, sisin yapısındaki birkaç farklılık, sisin sülfürik asit oluşturmasını engelliyor. Çin'in yoğun gübre kullanımından ve karayolu trafiğinden kaynaklanan yüksek amonyak seviyeleri, parçacıkları etkisiz hale getiriyor. Bu onu daha az asidik yapıyor. Ancak yine de tamamen tatsız bir kükürt dioksit ve nitrojen dioksit kokteyli ortaya çıkıyor.
Zhang, "1952 Londra sis gizemini çözmeye yardım ettiğimizi ve ayrıca Çin'e hava kalitesini nasıl iyileştireceğine dair bazı fikirler verdiğimizi düşünüyoruz" dedi ve ekledi: "Azot oksit ve amonyak emisyonlarının azaltılması, bu sülfat oluşum sürecini bozmada muhtemelen etkili olacaktır. Hükümet, emisyonları gelecekte azaltmak için elinden gelen her şeyi yapacağını taahhüt etmiştir, ancak bu zaman alacaktır."